خلاصه کل کتاب دین وزندگی اول دبیرستان دانلود

خلاصه کل کتاب دین وزندگی اول دبیرستان

دانلود

نمونه سوالات دین زندگی اول دبیرستان

درس اول : در پیشگاه نور

تفکر :

۱-چه ویژگی در ماه ، ستاره و خورشید است که سبب می شود لایق پرستش نباشند .

ویژگی مشترک هر سه افول آنها استدلال حضرت ابراهیم این بود که چیزی که ناپایدار باشد و افول کند شایستگی پرستش را ندارد

2-کدام جهت را برای زندگی خود برگزید ؟ دلیلش برای انتخاب این جهت چه بود ؟

حضرت ابراهیم (ع) از اینکه ستاره و یا ماه و یا خورشید را معبود خود قرار دهد بیزاری جست و فرمود : من روی خود را به سوی کسی می گردانم که آسمانها و زمین را پدید آورده است .

از دیدگاه حضرت ابراهیم (ع) هر چیز که افول و غروب داشته باشد معلوم است که تحت قدرت و سیطرهء موجود دیگری قرار دارد . معبود ما کسی است که این ها را خلق کرده است و بر طبق نظام خاصی آن ها را به حرکت در آورده است. .

درس دوم : تفکری در خویش

سوال های متن :

.1-چرا دوران نوجوانی و جوانی اهمیت دارد ؟

زیرا این دوره آغاز انتخاب های بزرگ انسان می باشد که به اصل زندگی مربوط می شود

2-فرق استعداد های گیاهان و حیوانات از یک طرف با استعدادهای انسان از طرف دیگر در چیست ؟

استعدادهای گیاهان و حیوانات محدود است . یک هسته ی خرما می خواهد به یک نخل تنومند تبدیل شود و ... ولی استعدادهای انسان متنوع و گسترده است . دیگر اینکه آدمی بی نهایت طلب است گیاه یا حیوان وقتی به سر منزل رسید متوقف می شود ولی استعداد انسان پایان ندارد به هر مرحله می رسد بالاتر را طلب می کند

3-فرق انسان با سایر موجودات در رسیدن به کمال چیست ؟

گیاهان بطور طبیعی و حیوانات بطور غریزی استعدادهای خود را شکوفا می کنند اما انسان مسئول سرنوشن خود است او باید از « قدرت تفکر و تعقل » و « قدرت انتخاب » خود استفاده کند یعنی خوبی ها را بشناسد و با انتخاب آن راه ها ، بسوی کمال حرکت کند .

4-قرآن درباره قدرت تفکر و قدرت انتخاب انسان چه می فرماید ؟

« انا هدینا السبیل اما شاکرا و اما کفورا » ؛ ما راه را به او « انسان » نشان دادیم یا سپاسگزار (و پذیرا ) خواهد بود یا نا سپاس . این آیه شریفه نشان می دهد که خداوند قدرت تشخیص راه را از بی راهه در نهاد انسان گذاشته است و او خود باید راه راست را انتخاب کند که در این صورت سپاسگزار نعمت خدا بوده است وگرنه موجودی ناسپاس خواهد بود

.

5-سخن قرآن دربارهء مسئول بودن انسان نسبت به اعمالش چیست ؟

« کل نفس بما کسبت رهینه ؛ هر کس در گرو کاری است که کرده است . »

6-حقیقت زندگی انسان چیست ؟

شکوفایی تدریجی وجود او و رسیدن به خوبی ها و زیبایی ها یعنی از نقص ها رها شدن و به کمال رسیدن.

7-شخصیت متوازن و متعادل چگونه شخصیتی است و چرا چنین افرادی دوست داشتنی هستند ؟

عبارتست از شخصیتی که همه استعدادهای او بطور متعادل رشد کرده باشد و بخاطر همین مطلب دوست داشتنی هستند .

اندیشه و تحقیق :

1.پیام های اصلی درس را در چند بند به ترتیب بنویسید ؟

- موجودات عالم در مسیررهائی از نقص بسوی کمال در حرکتند .

- منظور از رسیدن به کمال عبارتست از شکوفائی استعدادها .

- انسان موجود جویای کمال است .

- لحظهء زیبا برای انسان لحظه ای است که انسان به کمالی برسد .

- گیاهان و حیوانات استعدادهای محدود دارند .

- یکی از استعدادهای انسان بی نهایت طلبی اوست .

- بی نهایت ( کمال مطلق ) کسی جز خدا نیست .

- انسان با تفکر و انتخاب خود راه کمال را می پیماید .

تنوع و گستردگی استعدادها مفید است یا مضر ؟ چرا ؟ -2

مفید است و زیبایی وجود انسان به شکوفائی همۀ استعدادهای او بستگی دارد .

. قدرت تفکر و قدرت انتخاب ، هریک چه نقشی در حرکت کمالی انسان دارند ؟-3

با قدرت تعقل و آگاهی خود خوبی ها را می شناسیم و با قدرت انتخاب بسوی آن کمال پیش می رویم . میزان صحت هدف به میزان آگاهی انسان بستگی دارد .

. چرا انسان مسئول سرنوشت خویش است ؟-4

چون فعالیت های انسان بر اساس عقل و انتخاب است بنابراین مسئول سرنوشت خویش می باشد .

. به نظر شما انسان سعادتمند کیست ؟-5

کسی که توانسته باشد هدف زندگی را به درستی انتخاب کرده باشد و همهء استعدادهایش را بطور متعادل شکوفا کند . انسانی که همهء استعدادهای او بطور متوازن رشد کرده و به کمال رسیده خوشبخت است .

درس سوم : هدف های اصل زندگی

سوال های متن :

منشاء تفاوت انسانها به چیست -1

انسانها دارای استعدادهای بسیاری هستند . علت اختلاف انسانها به این است که آنها در انتخاب هدف ها و دل بستگی ها با یکدیگر اختلاف دارند . کسانی به دنبال کشف اسرار طبیعت اند برخی در اعماق دریاها درجستجویند و گروهی سینهء فضا را می شکافند ...

داشتن بینش درست چه نقشی در زندگی انسان دارد ؟-2

اگر خود و استعدادهای خود را درست بشناسیم به انتخاب درستی هم دست خواهیم زد و در غیر این صورت به بیراهه خواهیم رفت .

رفتار هر کس نشانه چیست ؟-3

رفتار هر کس تجلی انتخاب های او و انتخاب هایش آیینهۀ بینش ها و نگرش های اوست .

داشتن معیار در انتخاب هدف ها چه ثمراتی دارد ؟-4

- به وسیله معیار ، ارزش هدف ها را مشخص می کنیم .

- متناسب با ارزشی که هدف ها دارند به آن ها رتبه می دهیم .

- به وسیله ی معیار ، هدف های زندگی را به درستی برخواهیم گزید تا عمر ما ثمر دهد و به رستگاری برسیم .

. خدای بزرگ درباره دل بستگی ها برخی آدمیان چه می فرماید ؟-5

می فرماید : هرکس که خواهان دنیای زودگذر است بزودی هرکه را خواهیم نصیبی از آن دهیم . آنگاه جهنم را برای او قرار می دهیم که به خواری در آن داخل می شود . و هرکس خواهان آخرت است و برای آن سعی می کند در حالی که مؤمن باشد تلاش آنان پاداش داده خواهد شد .

. ویژگی های هدفهای دنیایی را بنویسید ؟-6

- تمام شدنی و پایان پذیرند .

- احتمال نرسیدن به هدفهای زودگذر وجود دارد .

- اگر به عنوان هدف اصلی انتخاب گردند مانع رسیدن به مقاصد دیگر می شوند .

. ویژگی های هدف های آخرتی را بنویسید ؟-7

- نامحدود و بی پایان اند .

- سعی برای هدفهای آخرتی نتیجه بخش است .

- توجه به آن ها مانه نیل به مقاصد دیگر نیست .

اندیشه و تحقیق :

. پیام های اصلی درس را به ترتیب در چند بند تنظیم کنید .-1

انسانها در انتخاب هدف ها و دل بستگی ها با یکدیگر اختلاف دارند .-1

منشاء انتخاب های انسان اندیشه و تفکر اوست .-2

اگر خود را درست بشناسیم انتخاب هایمان درست خواهد بود -3.

رفتار هرکس تجلی انتخاب های او و انتخاب هایش آیینهء بینش ها و نگرش های اوست .-4

5-ما برای انتخاب هدف نیازمند به معیار هستیم و چون خداوند از هرکس به ما آگاهتر و مهربانتر است بهترین معیارها را در کتابش به ما ارائه کرده است .

6-از نظر قرآن راه درست آنست که هدفهای آخرتی که نامحدود و جاودانه اند را اصل قرار دهیم و هدفهای دنیایی را وسیله و نردبان برای رسیدن به هدفهای آخرتی قرار دهیم .

در ابتدای درس سه سوال مطرح شده است . با توجه به آن چه در درس آموخته اید به آن ها پاسخ دهید .2-

چرا انسان ها هدف ها و دلبستگی های مختلف دارند ؟ -1

دلبستگی های مختلف بواسطه ی اندیشه های مختلف است . هرکس متناسب با فکر خود برای خود هدفی را بر می گیرند .

آیا معیاری برای داوری درباره ی این اختلاف ها وجود دارد ؟--2

خدای رحیم و مهربان که مشتاق سعادت ماست در قرآن کریم در این مورد مارا هدایت و راهنمایی می کند و معیار انتخاب هدف های اصیل از غیر آن را مشخص فرموده و آثار و نتایج آن ها را نیز یاد آور می شود . او که از همه به ما مهربانتر و از خود ما به نیازهای ما آگاه تر است .

آیا می توان هدف ها و دل بستگی های اصلی انسان را کشف کرد ؟-3

آری ، عقل ما این قدرت را دارد ما باید به دنیال آن دسته از دل بستگی ها باشیم که جواب گوی نیازهای مادی و معنوی ما باشد . این دل بستگی ها باید همیشگی و پایان ناپذیر باشند . چنین هدف هایی حتماً به نتیجه می رسند و مانع از رسیدن به هدف های پایان پذیر نیستند .

. 3-با مطالعه ی پیام هایی که از آیات شریفه ی دری به دست آمد دل بستگی ها و هدف های دنیایی و اخروی را مقایسه کنید .

دل بستگی های دنیایی	دل بستگی های  اخروی
1. زود گذر و پایان پذیرند .	1. جاویدان و پایان ناپذیرند .
2. ممکن است انسان به مقداری از هدف های دنیایی برسد .	2. سعی برای هدف های اخروی نتیجه بخش است .
3. مانع رسیدن انسان به هدف های جاوید می شوند.	3. مانع از رسیدن انسان به هدف های دنیایی نیستند.

درس چهارم : برترین کمال

سوال های متن :

. آیا هدف های دنیایی و پایان پذیر ارزش یکسانی دارند ؟ -1

خیر ارزش یکسانی ندارند به طور مثال اگر از انسان بخواهند میان سلامتی و داشتند یک خانه ی زیبا یکی را انتخاب کند با اندکی تفکر سلامتی را بر می گزیند و خانه ی زیبا را رها می کند .

. هدف های جامع چگونه هدف هایی هستند ؟-2

هدف های جامع به گونه ای هستند که هدف های دیگر را هم در بر دارند و رسیدن به آن ها مساوی با رسیدن به هدف های دیگر هم هست . به طور مثال یک کوهنورد علاوه بر این که یک ورزشکار است سلامتی جسمانی نیز دارد . استقامت خوبی کسب کرده . از مشاهده ی مناظر طبیعی کوهستان هم لذت می برد .

. هدف های برتر و جامع تر چه فایده ای دارند ؟-3

استعدادهای بیشتری را در برمی گیرند . نهال وجود مارا پر بارتر و متناسب تر و زیباتر رشد خواهند داد و به کمال خواهند رساند .

. ویژگی های هدف های دنیایی و آخرتی را بنویسید . ( با توجه به قرآن )-4

آن چه خدایی است پایان ناپذیر و همیشگی است .-1

آن چه خدایی نیست نابود شدنی است .-2

خوبی های این جهان کالای اندکی بیش نیست -3.

آنچه نزد خداست برتر و پایدارتر از خوبی های این جهان است .-4

پاداش های دنیا و آخرت همه از سوی خداست .-5

برترین پاداش برای انسان خشنودی خداست -6.

. مبدأ خوبی ها کیست چرا ؟-5

خداوند مبدأ و سرچشمه ی خوبی هاست زیرا هر خوبی در این جهان و در ؟آن جهان از اوست .

گمشده ی انسان چیست ؟-6

آدمی در ذات خود درجست و جوی سرچشمه ی خوبی ها و زیبایی هاست و تا به آن منبع و مبدأ دست نیابد آرامش نیافته و تز پای نخواهد نشست . پس مقصود و محبوب نهایی ما ذات مقدس خداوند است .

تقرب به خدا نصیب چه کسانی می شود ؟-7

این مقصد ،همت بزرگ و اراده ی محکم می طلبد . تقرب به برترین محبوب و مقصود مهم بلند همتان کوشاست .

اندیشه و تحقیق :

پیام های اصلی را به ترتیب در جدول زیر تنظیم نمایید .-1

شماره	پیام های اصلی
1.	هدف های جامع به گونه ای هستند که رسیدن به آن ها مساوی با رسیدن به هدف های دیگر است .
2.	هر چه هدف ما جامع تر باشد وجود ما پربارتر و زیباتر رشد خواهد کرد .
3.	خداوند مبدأ همه خوبی هاست زیرا هر خوبی که در این جهان باشد از اوست .
4.	انسان در ذات و سرشت خود به دنبال مبدأ خوبی ها و کمال ها است و تا به آن نرسد آرامش نخواهد یافت .
5.	مبدأ همه ی کمال ها و خوبی ها خداست و بنابراین انسان موجود خداجوست .
6.	تقرب به برترین محبوب و مقصود سهم بلند همتان کوشاست .

. بزرگی انسان ها و عظمت زندگی آن ها به چه چیزی بستگی دارد ؟ چرا ؟-2

بزرگی انسانها به هدف ها و دل بستگی های آنها بستگی دارد . انسانهای بزرگ مقاصد بزرگ دارند . زیرا آنا با اندیشه خود دریافته اند که امور دنیایی چون زود گذر و فانی هستند قابل دل بستن نیستند بنابراین بدنبال هدف باقی و ابدی که منشأ همه کمال ها و زیبایی هاست رفته اند .

عبارت های زیر را تکمیل کنید :-3

الف ) اگر دل بستگی هایم را درست انتخاب کنم و هر یک را از امور برتر قرار دهم . درخت وجود من پربارتر و متناسب تر و زیباتر رشد خواهد کرد .

ب ) برترین محبوب ذات مقدس خداوند است زیرا او مبدأ هستی ئ سرچشمه ی همه ی خوبی هاست .

. چه ارتباطی کیان درس اول و درس چهارم برقرار است ؟-4

در درس اول در مورد حضرت ابراهیم (ع) دیدم که او از معبودی که غروب و افول می کند بیزاری می جوید و رو به سوی خالق آسمانها و زمین می آورد . در درس چهارم همین مطلب تحلیل شده است . انسان ذاتاموجود کمال جوست و تا به کمال مطلق نرسد آرام نمی گیرد و خداوند مبدأ و سرچشمه ی همه ی خوبی هاست چون آن ها را خلق کرده است . پس مقصود و مطلوب انسان خداست .

درس پنجم : تو را چگونه بخوانم

اندیشه و تحقیق :

1-اسماء و صفات خدا را که در سوره دی توحید ، سوره ی حمد ،آیات 255 و 256 سوره ی بقره وآیه ی چهارم سوره ی آل عمران آمده است در جدولی مانند جدول زیر بنویسید .

ردیف	سوره	اسم وصفت
1	توحید	الله – احد – الصمد
2	حمد	الله – رب – رحمن – رحیم – مالک
3	255 بقره	الله – الحی – القیوم – العلی – العظیم -
4	256 بقره	الله – سمیع – علیم
5	4 آل عمران	الله – عزیز – ذوانتقام

چرا صفات موجودات دیگر را نمی توان با صفات خداوند مقایسه کرد ؟ -2

زیرا وجود و اوصاف موجودات پرتو و اثر خداوند هستند و هرگز پرتو و اثر نمی تواند در ردیف صاحب اثر قرار گیرد . همه ی موجودات ناقص و محدود و فانی هستند و خداوند کامل و نامحدود و جاویدان است . پس مقایسه بین موجودات و خداوند درست نیست .

اسماء و صفات خدارا که در این درس آمده بیابید و در دفتر خود یادداشت کنید .-3

برتر از خیال – علت – پروردگار – صاحب خوبی ها – خالق – سرچشمه ی نور – اقیانوس بیکرانه – کامل – نامحدود – جاویدان – مالک حقیقی – غنی – حمید – مدبر – مأوای بی پناهان – یار دادخواهان – هادی – آرام جان – بهترین مقصود – محبوب تر از هر محبوب – همدم غریبان – سامان بخش هر پریشان.

4-در جدول زیر در یک طرف آیاتی از قرآن کریم و در طرف دیگر عبارت هایی از درس نوشنه شده است مشخص کنید که مضمون هر عبارت با کدام آیه مناسبت دارد ؟

1. وخلق کل شی فقدره تقدیرا	چگونه از تو غافل باشم ؟ وقتی که با منی           4
2. ایاک نستعین	به درگاه چه کسی جز تو پناه برم ؟                  3
3. قل اعوذبرب الفلق	از چه کسی جز تو مدد طلبم ؟                        2
4. نحن اقرب الیه من حبل الورید	بی تو هیچ اند فقیرند بی تو بانیستی قرینند          6
5. قل ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین	حیات طیبه ای به ما کرامت فرما که با یاد تو و به سوی تو زندگی کنیم                                  5
6. کل من علیه فان و یبقی وجه ربک ذوالجلال والاکرام	اندازه ها را تو مقدر داشته ای و بهره ی هر موجودی را تو معین کرده ای                       1

درس ششم

صفات خدا در کلام خدا

درس هفتم :

در حمد و تسبیح محبوب

سوال های متن :

. چگونه می توان پی برد که خداوند همه ی صفات نیکو را داراست ؟ استدلال نمائید 1-.

مقدمه اول : خداوند وجودی کامل و عاری از هرگونه عیب و نقص است .

مقدمه دوم : هر موجود کاملی همه ی صفات خوب و نیکو را داراست .

نتیجه : پس خداوند همه ی صفات خوب را داراست .

صفات ثبوتی خداروند را تعریف کنید .2-

صفاتی که جنبه ی کمال دارند و خداوند آن ها را داراست مثل قدرت ، علم و عدالت .

. صفات سلبی خداوند را تعریف کنید .3-

صفاتی که از نقص و نیاز ناشی می شود و خداوند از داشتن این صفات مبراست .

اندیشه و تحقیق :

الف )

1-ملاک و معیار توصیف خداوند به بعضی از صفات چیست ؟

هر صفتی که نشانه کمال به خوبی باشد می توانیم خداوند را به آن توصیف کنیم مانند علم و قدرت زیرا هر کمالی که در عالم باشد منبع و مبدأ آن خداست .

2-چرا نمی توانیم بعضی از صفات را به خدا نسبت دهیم ؟

صفاتی که نشانه نقص و نیاز باشد نمی توانیم بخدا نسبت دهیم چون خداوند آنها را ندارد مانند جهل ، زیرا جهل یعنی نداشتن علم و حال آنکه خدا عالم مطلق است .

3-چه تفاوتی میان صفات خدا و صفات انسان ها وجود دارد ؟

در انسان دوگونه صفت است برخی نشانه کمال و نیکویی هستند و برخی حکایت از نقص و کمبود می کنند . خداوند آن دسته از صفات انسان را که نشانه نقص و کمبود است را ندارد تنها صفات کمالی انسان را آن هم در حد کمال و اعلاء داراست .

ب )

چهار جمله به صورت مناجات بنویسید که در آن خداوند حمد شده باشد چهار جمله هم به صورت تسبیح بنویسید که بیانگر تنزیه خدا باشد .

1-حمد : خدایا تو مهربانی ، رحمتت همه را فرا گرفته است .

2-حمد : خدایا تو بر پنهان و آشکار علم داری .

3-حمد : خدایا تو با قدرت بی انتهایت آسمانها را برافراشتی .

4-حمد : خدایا تو با لطف گسترده ات همه موجودات را به کمال شایسته خود می رسانی .

1-تسبیح : پروردگار من اگر همه موجودات از خود استقلالی ندارند تو قائم بخود و برپادارنده دیگرانی .

2-تسبیح : پروردگار من اگر همه عاجز و ناتوانند تو قدرتمند و توانا هستی .

3-تسبیح : پروردگار من اگر همه زوال پذیر و فانی اند تو باقی و ابدی هستی .

4-تسبیح : پروردگار من اگر همه موجودات روزی خور خوان نعمت تو هستند تو روزی بخش دیگران هستی .

ج )

1-صفات ثبوتی و سلبی را که در شعر آمده است استخراج کنید و از یکدیگر تفکیک نمایید .

صفات ثبوتی : پاک ، توحید ، حکیم ، عظیم ، کریم ، رحیم ، مستحق ثنا ، نامحدودی ، عز ، جلال ، علم ، یقین ، نور ، جود ، ستار ، حمد .

صفات سلبی : رنج ، درد ، نیاز ، بیم ، عیب ، خطا ، جنبش ، کمیت ، مثل داشتن ، ضد داشتن .

درس هشتم

در پناه ایمان

سوال های متن :

1-قرآن درباره ی ایمان و عمل صالح چه نکاتی را بیان می فرماید ؟ ( سه مورد )

- اگر کسی به مرحله ی ایمان برسد می تواند به ثمرات آن امیدوار باشد .

- مؤمن کسی است که عمل صالح انجام دهد .

- عمل صالح و کار شایسته وقتی ارزشمند است که بر اساس ایمان به خدا و به خاطر او انجام گرفته باشد .

2-چه نسبتی بین عمل و ایمان وجود دارد ؟

عمل ثمره و میوه ایمان است . شناخت ماتا به مرحله ایمان نرسد منجر به عمل نمی شود .

3-کانون وجود آدمی چیست ؟

قلب کانون وجود آدمی است . اگر به چیزی گرایش داریم و یا از کسی متنفریم مربوط به قلب ماست قلب است که گاه قساوت گاه آرامش دارد و گاه اضطراب و گاه در حال یقین است و گاه در حال شک .

5-از نظر قرآن جایگاه قلب در انسان چگونه است ؟

قلب محور وجود انسان است و عموم حالات پسندیده یا ناپسند از قلب سرچشمه می گیرد .

6-چگونه آگاهی از یک کار خوب به عمل منجر می شود ؟

برای این کار باید آگاهی از عقل و ذهن عبور کند و به قلب برسد به گونه ای که قلب آن را باور کند . از آنجا که قلب مرکز محبت و شوق است وقتی حقیقتی را باور کرد بدان حقیقت شوق پیدا می کند و همت انسان را به سوی آن بر می انگیزد . در این حالت است که انسان بدان حقیقت دل می بندد و احساسی از اطمینان و آرامش وجودش را فرا می گیرد .

7-مقدس ترین حرم عالم کدامست ؟

قلب مقدس ترین حرم عالم هستی است بنابراین باید ببینیم قلب ما منزلگاه کیست و برای کدام دوست می تپد و با مهر چه کسی گرم است و در این حرم چه کسی حضور دارد ؟

. اندیشه و تحقیق

الف – پاسخ دهید

1-چگونه ایمان میان شناخت و عمل پیوند ایجاد می کند ؟

برای اینکه شناخت از یک کار خوب به عمل منجر شود باید از مرحله عقل و ذهن عبور کند و به قلب برسد به گونه ای که قلب آن را باور کند قلب مرکز محبت و شوق است وقتی حقیقتی را باور کرد بدان حقیقت شوق پیدا می کند و همت انسان را به سوی آن بر می انگیزد و بدنبالش به آن عمل اقدام می کند .

2-بعد از شناخت زبان یک کار قلب چه نقشی در ترک آن دارد ؟ مثال بزنید .

باید این شناخت به قلب برسد بطوری که قلب زیان آن را باور کند و بدنبالش نفرت به آن کار در آن ابه آن کار در آن ایجاد شود و بدینوسیله تصمیم بر ترک آن بگیرد . به عنوان مثال شناخت زیان سیگار به تنهایی برای ترک آن کافی نیست زیرا بسیاری از افار که زیان آن را می دانند باز آنرا استعمال می کنند بلکه باید این شناخت به یک باور قلبی تبدیل شود که سیگار زیان دارد آنگاه نسبت به آن نفرت ایجاد شود و بعد عزم بر ترک در انسان ایجاد شود .

ب – استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب انسان و ایمان تفاوت های علم و ایمان را بیان کرده است . آن کتاب را بخوانید و تفاوت های گفته شده را در مقابل یکدیگر در جدولی مانند جدول زیر بنویسید .

. ردیف علم ایمان 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 توانستن روشنایی و توانایی بخشیدن ابزار ساختن سرعت بخشیدن نمایاندن آنچه هست انقلاب بردن جهان را جهان آدمی کردن ساختن طبیعت زیبایی عقل دادن امنیت بیرونی خوب خواستن عشق و امید و گرمی بخشیدن مقصد دادن جهت د ادن الهام بخشیدن که چه باید کرد انقلاب درون روان را روان آدمیت ساختن ساختن انسان زبایی روح دادن امنیت درونی

درس نهم :

قدم در وادی امن

سوال های متن :

1-رسول خدا (ص) درباره زیباترین مژده به جوانان و نوجوانان در استفاده از فرصت چه می فرماید ؟

یکی از ملائکه ی خداوند هر شب بر بالین جوانان می آید و آنان را ندا می دهد : برخیزید و ( برای رستگاری ) بکوشید .

2-چگونه تفکر پیرامون آیات خدا ایمان و محبت انسان را نسبت به او زیاد می کند ؟

زیرا جهان و زیبایی های آن نشانه های زیبایی ، علم ، قدرت و رحمت خداست توجه به آنها یاد خدارا در دل زنده می کند و رحمت خدا را یادآور می شود و این یادآوری بر دوستی و محبت ما به او می افزاید .

3-اثر توجه دائم به خدا و یاد او چیست ؟

توجه دائم به او ارتباط ما با او را افزایش می دهد و این پیوند را مستحکم می کند . یکی از حکمت های نمازهای پنج گانه زنده نگهداشتن یاد خدا در تمام طول شبانه روز است .

4-توجه به نعمت ها و لطف های خدا به انسان چه نتیجه ای دارد ؟

اگر به زندگی خود توجه کنی نشانه های لطف و رحمت خدا را بروشنی می بینی . ذکر محبت های خدا یاد او را زنده نگه می دارد و قلب را به او نزدیک می کند .

5-چه عواملی معمولا ما را به یاد خدا می اندازد ؟

مطالعه زندگی معصومین (ع) و دوستان خدا ، قرائت قرآن کریم ، حضور در مسجد و شرکت در نماز جماعت ، زیارت مرقد معصومین (ع) و امام زادگان و اولیای خدا ، همنشینی با دوستان صادق و صمیمی از جمله این عوامل هستند .

6-دو مورد از عواملی که یاد خدا را در دل ضعیف می کنند را توضیح دهید .

-دوستانی که نگاه جدی به زندگی نکرده و هدفی متعالی ندارند اینان فضایی اطراف ما ایجاد می کنند که فرصت یاد خدا را از آدمی می گیرد-1 .

-سرگرم شدن به فیلم ها و کتابهای نامناسب نهال پاکی و طهارت نوجوانی را می خشکاند و پیوند با خدا را بشدت ضعیف می کند-2 .

7-چهار مورد از عواملی که باعث رسیدن به ایمان و حفظ آن در انسان می شود را نام ببرید .

1) تفکر پیرامون آیات خدا

2) توجه دائم به خداوند و ذکر و یاد او

3) توجه به نعمت ها و لطف های خدا به انسان

4) انجام اعمال نیک و دوری از گناه

اندیشه و تحقیق :

1-چرا حرکت به سوی خدا و کسب سعادت الهی در جوانی و نوجوانی آسان تر از بزرگسالی است ؟

زیرا در سنین بزرگسالی ریشه های اخلاق فاسد در انسان زیادتر می شود و جهاد مشکل تر است ولی در سن جوانی و نوجوانی بواسطه پاکی خود به ملکوت نزدیک تر است و بنابراین تلاش برای اصلاح و خودسازی آسانتر است .

2-به نظر شما مهم ترین نکته در توصیه امام خمینی «ره» به جوانان چیست ؟ چرا ؟

مهم ترین توصیه امام به جوانان این است که : « نگذارید در اصلاح حال خودتان زمان جوانی به زمان پیری بیفتد » زیرا تا قوای جوانی هست تا روح لطیف جوانی هست تا ریشه های فساد در اوو کم است می تواند خودش را اصلاح کند .

3-به نظر شما مهم ترین عامل در تضعیف ایمان و فراموشی خداوند کدام است ؟ چرا ؟

انجام نیکی ها ، زیرا هر عمل نیک دل را نورانی تر می کند و دل پاک و نورانی به ملکوت خدا نزدیک تر است .

4-به نظر شما مهم ترین عامل در تضعیف ایمان و فراموشی خداوند کدام است ؟ چرا ؟

انجام گناه مهم ترین عامل تضعیف ایمان است . هر گناه چون غباری صفحه دل را می پوشاند و به اندازه خود مانع رسیدن نور در حقیقت می گردد .

5-چگونه می توان دل را حرم همیشگی خدا کرد ؟

توجه دائمی به خدا و رعایت پاکی چشم و زبان و فکر و خیال و قلب و ...

درس دهم

عزم خوب زیستن

سوال های متن :

1-برای اینکه انسان راهی را انتخاب کند و عملی را انجام دهد چه مراحلی را طی می نماید ؟

اول درباره هدف و راه زندگی تفکر می کند تا درستی یا نادرستی آن را دریابد و آنگاه قلباًآن را می پذیرد و به آن شوق پیدا می کند و در مرحله دوم آهنگ رفتن می کند و در مرحله سوم قدم پیش می گذارد و به راه می افتد .

2-معنی عزم چیست ؟

عزم به معنی اراده ، قصد و آهنگ به سوی هدفی است . آدمی با عزم و اراده خود آنچه را انتخاب کرده عملی می سازد .

3-منظور از گوهر انسانیت به چیست ؟

چون یکی از ویژگی های انسان قدرت انتخاب است بنابراین گوهر انسانیت ، اختیار می باشد

4-معنی عهد با خدا چیست ؟

یعنی عهدی برای رضایت او وسعادت و رستگاری ما .

5-دین چیست ؟

دین همان راه کمال و خوشبختی یعنی راه رضایت خداست .

6-مراحل سه گانه عهد میان انسان و خدا را نام ببرید ؟

1)عهد برای قدم گذاشتن در اصل راه 2) تجدید روزانه عهد 3) تکمیل عهد

7-مکروه را تعریف کنید ؟

اعمالی که از سرعت حرکت انسان می کاهند و توفیق رسیدن به درجات برتر رستگاری را میسر می سازد.

اندیشه و تحقیق :

الف )

1-عزم چه رابطه ای با اختیار دارد ؟

انسان با عزم و اراده ی خود آن چه را در اختیار و انتخاب کرده است عملی می سازد . به همین جهت عزم ظهور گوهر انسانیت یعنی اختیار است .

2-چرا انسان های با اراده و مصمم را دوست داریم و از انسان های بی اراده خوشمان نمی آید ؟

انسان هر صفتی را که نشانه کمال باشد دوست دارد . انسانهای با اراده و مصمم دارای کمالاتی از قبیل ثبات قدم و اعتماد به نفس و صبر و ... هستند از این جهت دوست داشتنی هستند ولی انسانهای بی اراده از این کمالات برخوردار نیستند و ناقصند بنابراین دوست داشتنی نیستند .

3-چرا تعریف اول از واجب ، حرام ، مستحب و مکروه اساس تعریف دوم است ؟

چون کلمه انجام نقطه ی مقابل ترک است و کلمه ی سعادت نقطه ی مقابل کلمه ی عذاب است بنابراین با تبدیل کلمه انجام در تعریف اول به کلمه ی ترک و تبدیل کلمه ی سعادت به کلمه ی عذاب و بالعکس می توانیم تعریف دوم را درست کنیم .

ب)

1-کلمه عهد به صورت های مختلفی از قبیل عاهدتم ، الم اعهد عهدنا ، عهدی ، عاهدوا حدود 45 بار در قرآن کریم آمده است . آیات 40 و 80 و 177 سوره بقره 76 و 77 آل عمران ، 115 طه ، 60 یس ، 10 فتح و 8 مؤمنون از جمله آن آیات می باشند که برای تحقیق انتخاب شده اند در مجموعه این آیات اندیشه کنید و پاسخ سوال های زیر را در دفتر خود یادداشت کنید

- عهد میان چه کسانی است ؟

میان خدا و بندگانش

- عهد درباره چیست ؟

عهد درباره کسب رضایت او و رسیدن به سعادت و رستگاری خودمان .

- عاقبت عهد شکنان چه بوده است ؟

- شقاوت و بدبختی و مبتلا شدن به عذاب .

چه کسانی به عهد وفادار بوده اند و چه نتیجه ای رسیده اند ؟

آنان که در کسب رضایت خدا ثابت قدم و استوار بوده اند و با اعتماد به نفس تمام مشکلات را تحمل نموده اند . سرانجام اینان سعادت و رستگاری و خشنودی خداست .

در آیات مبارکه 130 طه ، 17 لقمان ، 60 و 61یس تدبر نموده و بیان کنید هر آیه ناظر کدام یک از مراحل یه گانه عهد است ؟

آیه 130 طه : پس در برابر آنچه می گویند صبر کن و پیش از طلوع آفتاب و قبل از غروب تسبیح و حمد پروردگارت را به جا آور ...

آیه 17 لقمان : پسرم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهی از منکر کن و در برابر مصائبی که به تو می رسد شکیبا باش که این از کارهای مهم است .

جواب : مرحله اول

آیه 60 -61 یس : آیا با شما عهد نکردم ای فرزندان آدم که شیطان را نپرستید که او برای شما دشمن آشکاری است !؟ و اینکه مرا بپرستید که راه مستقیم این است .

جواب : مرحله اول

درس یازدهم

ثبات درعزم

سوال های متن :

1-اجرای یک هدف و برنامه چه تأثیری در روحیه انسان دارد ؟

به انسان اعتماد به نفس می بخشد و سبب شادابی و نشاط می شود .

2-شکستن پیمان و خلف وعده ها چه آثاری در پی دارد ؟

سستی اراده و ضعف نفس را در پی دارد و کار به جایی می رسد که شخص با خود می گوید :« من نمی توانم من ضعیف هستم

» .

3-غفلت چیست و غافل کیست ؟

غفلت یعنی بی توجهی و سستی نسبت به هدف و راه رسیدن به هدف و غافل کسی است که موجبات سعادت خود در نیا و آخرت بی توجه باشد .

4-آیا فراموشکار مقصر است ؟

خیر ، همیشه مقصر محسوب نمی شود بلکه آن فراموشی بد است که ناشی از غفلت و بی توجهی باشد .

5-چه عاملی سبب دوام عمل می گردد ؟ و دوام عمل چه فایده ای دارد ؟

تدریجی عمل کردن سبب دوام عمل می شود . اعمالی که دوام دارند موثرند اگر چه کم باشند اما عمل گاه و بیگاه نه تنها مؤثر نیست که گاهی زیان آور هم هست .

6-رسول خدا (ص) درباره تداوم عمل چه می فرمایند ؟

« ان افضل الاعمال ادومها و ان قل ؛ برترین اعمال مداوم ترین آنها ست اگر چه اندک باشد . »

7-راه های تقویت عزم را نام ببرید .

تسریع در انجام تصمیم – توجه به حضور در پیشگاه خدا و فرشتگان – توجه به عاقبت پایداری در تصمیم – عملی دانستن تصمیم جدید – رعایت اصل اعتدال – رعایت اصل تدریج .

اندیشه و تحقیق :

1-آیاعلاوه بر عوامل ذکر شده در کتاب عامل یا عوامل دیگری برای تقویت عزم می شناسید ؟ آنها را بیان کنید .

توجه به این مطلب که ما موجودی ابدی هستیم و ما با اعمال نیک خود داریم ابد خود را می سازیم .

توجه به این مطلب که مصایب و مشکلات دنیا زوال پذیر و فانی است و پاداش نیکو در انتظار صابران است

توجه به عزمت (لقاء الله) عزم انسان را جزم می کند .

2-به نظر شما چه عاملی ممکن است تصمیم های زیر را تهدید کند ؟ هر یک را جداگانه بنویسید .

الف ) خواندن نماز

ب ) مطالعه کتاب های مفید

ج ) کمک به نیازمندان

الف ) بی توجهی به فضیلت نماز اول وقت ، سرگرمی و بازی های بازدارنده ، کاهلی .

ب ) اشتغالات وقت گیر مانند نگاه به فیلم ها ، تنبلی ، عدم عادت به مطالعه .

ج ) صفت رذیله بخل ، قساوت قلب و ترساندن شیطان انسان را از فقر

3-چرا امام صادق (ع) می فرماید : « سزاوار است کسی که همت بر کار خیری کرده و در عمل به آن تسریع کند و آن رابه تأخیر نیندازد ؟ »

زیرا شیطان منتظر همین تأخیرها ست تا در این فاصله زمانی انسان را وسوسه کند و به تنبلی کشاند .

درس دوازدهم

قدم در بیداری

سوال های متن :

1-بقای بر میثاق چه نتیجه ای دارد ؟

رشد و کمال ما و رضایت پروردگار را در پی دارد و شکستن پیمان به شرمندگی در مقابل او می انجامد .

2-خداوند در حدیث قدسی درباره کسانی که به سوی او بازگشت دارند چه می فرماید ؟

هر کس یک وجب به سوی من آید یک گام به سوی او خواهم رفت و هر کس گامی به سوی من آید دو گام به سویش بر خواهم داشت و هر کس آهسته به سویم آید شتابان به جانبش خواهم رفت .

3-راه وفاداری به میثاق با خدا چیست ؟

راه وفای به میثاق ، مراقبت از آن است مراقبت یعنی زیر نظر داشتن دقت و توجه .

4-جنبه های سه گانه عمل را نام ببرید ؟

1-اصل عمل ؛2- کیفیت و چگونگی عمل ؛3- نیت و قصد شخص عامل .

5-مراقبت از اصل عمل چگو نه است ؟

بدین صورت که شخص مراقب باشد به اصل عهد و پیمانی که با خدا بسته حتما عمل کند به طوری که هیچ یک از اجزای اصلی آن از دست نرود .

6-مهمترین جنبه هر عمل به چه امری بستگی دارد ؟

مهمترین جنبه هر عمل ، نیت آن است . هر فردی باید توجه کند به چه منظور عملی را انجام می دهد و دستورات خدارا اطاعت می کند .

7-بهترین زمان محاسبه چه موقعی است ؟

بهترین زمان محاسبه در پایان هر روز و قبل از خواب است در آخرین لحظات روز خود نگاهی به اعمال خود کنیم اگر موفق بوده ایم سپاسگزار خداوند باشیم و اگر کوتاهی کرده ایم استغفار نماییم و برای روز بعد از درگاه او یاری جوییم

اندیشه و تحقیق :

1-چرا مراقبت در ابتدای اجرای هر برنامه ضروری تراست ؟

برای اینکه اطمینان پیدا کنیم که برنامه ما به درستی شروع شده و اجرا می گردد باید با مراقبت تمام کارها را زیر نظر و توجه قرار دهیم . اگر از ابتدا بدون مراقبت انجام شود منجر به انحرافات بزرگ می گردد .

2-چرا پیامبر اکرم (ص) فرموده اند «انما الاعمال بالنیات » ؟

زیرا نیت هر عملی باطن آن عمل است و باطن بسیار مهم تر از ظاهر است . باطن عمل است که برای ما می ماند و در روح مانقش می بندد . از این جهت پیامبر اکرم (ص) فرمود : ارزش اعمال انسان به نیات آنها بستگی دارد .

3-بعضی از افراد می گویند : ما اعمال و عباداتی را انجام می دهیم ولی تاثیر آن ها را در خود احساس نمی کنیم . فکر می کنید اشکال کار این افراد در کجاست ؟

باید توجه داشت که هر عمل سه جنبه دارد : 1. اصل عمل 2. کیفیت عمل 3. نیت شخص عامل . گاهی اصل عمل درست انجام شده است اما به کیفیت و نیت عمل توجه نشده است لذا اثر مطلوب را در خود نمی بیند .

4-چه رابطه ای میان مراقبت و محاسبه برقرار است ؟ آیا به یکدیگر وابسته اند ؟

کسی که بخواهد خود را اصلاح کند هر دو را باید رعایت کند ابتدا مراقبت می کند اعمالش مورد رضایت خدا باشد و بعد در آخر روز خود را محاسبه مب کند که آیا به وظیفه عمل کرد یا نه . پس در واقع محاسبه ، آن مراقبت را تکمیل می کند .

5-چرا باید از نیت و قصد خود در هنگام عمل مراقبت کنیم ؟

تاثیر یک عمل در تکامل معنوی انسان وابسته به قصد و نیت عمل کننده است . باید از نیت خود در اعمال مراقبت نماییم و نگذاریم کارهای بلند و متعالی آلوده به هدف های پست گردد .

6-آسان گرفتن و گذشت چه موقع پسندیده است و در چه صورتی ناپسند است ؟

آسان گیری و گذشت نسبت به خطاهای دیگران پسندیده

نمونه سوالات نوبت اول دین زندگی اول دبیرستان

نمونه سوالات درس 1                                          

1 -قرآن کریم ..................... انسانها ست و مردم را به ...................... هدایت می کند     ص2

2 -بهترین دوره برای توجه به سخنان خداوند کدام دوره است ؟    ص2

الف ) دوره کودکی          ب ) دوره نوجوانی و جوانی      ج ) دوره بزرگسالی         د ) دوره پیری

3 – امام صادق (ع) در مورد تلاوت قرآن در دوره نوجوانی و جوانی چه می فرمایند ؟        ص 2

4 – خداوند مهربان قرآن کریم را برای ................ انسانها فرستاده است .       ص5

5 – چرا خداوند ما را به خواندن قرآن و تفکر و تدّبر در آن فراخوانده است ؟        ص5

6 – صحیح یا غلط :

- کلام و سخن هرچه بلند تر و حکیمانه تر باشد نیازمند دقت بیشتر و تفکر عمیق تر است .    ص□       غ □

- کلام خدواند برترین و حکیمانه ترین کلام هاست     ص□          غ □      

7 – برتری و تفاوت کلام خدواند بر دیگر سخنان چگونه است ؟         ص5

8 – چرا تدّبر و تفکر در قرآن پایانی ندارد وبه آخر نمی رسد ؟        ص 7 و 8

9 – تفکر در قرآن کریم از مراحل .......... و ............ شروع می شود و به مراحل ........... و ............... می رسد .   ص 6

10 – مراحل ساده تدّبردر قرآن و مراحل تخصصی آن چه تفاوتهای دارد؟توضحیح دهید.     ص 6 و 7

11 – مرحله تخصصی تدبر و تفکر در قرآن کریم چه نامیده می شود ؟       ص6 

الف ) قرائت                ب ) تفسیر                  ج ) ترجمه                        د ) تجوید

12-  مرحلهٴساده ی تدّبر و تفکر در قرآن را با ذکر مثال توضیح دهید .       ص 7

13 – چگونه می توان پیام های بیشتر با سطوح ولایه های عمیق تری از قرآن به دست آورد ؟       ص7

14 – ابزار تدّبر در قرآن کریم چیست ؟ و روشهای آن کدام است ؟ توضیح دهید.         ص7

15– نتیجه ی بهره مندی از قوه ی عقل و خردورزی چیست ؟        ص7

الف ) فکر                      ب ) دانایی                       ج ) علم                     د ) قدرت

16 – روشهای تدّبر در قرآن کریم چه کمک هایی به ما می کنند؟    ص8

17 – هدف از نزول قرآن چیست ؟    ص8

18 – با داشتن چه ویژگی هایی می توان از هدایت قرآن کریم بهره مند شد ؟    ص8

19 - با توجه به آیه " قد جاءکُم مِنَ الله نورٌ و کتابٌ مُبینٌ یَهدی بِهِ اللهُ مَن اتّبَعَ رضوانَهُ و سُبُلَ السّلام "

چه کسانی می توانند از هدایت قران بهره مند شوند ؟  نتیجه بهره مند ی از این هدایت چیست ؟     ص8

20 – با توجه به آیهٴ " وَهُدًی وَ رَ حمَهً وَبُشری لِلمُسلمین " چه کسانی از هدایت قرآن بهره مند می شوند ؟    ص8

21 – با توجه به آیه "کتابٌ انزلناهُ اِلیکَ مبارکٌ لِیَدّبروا ءایاتِه ی و لیتذَکّر اُلُوا الا لبابِ " چه کسانی از هدایت قرآن

بهره مند می شوند ؟    ص8

22 – آیه "وَاوحِیَ اِلیَّ هذَا القرآنُ لِاُ تِدرَکُم بِه ی و من بَلَغَ " 19 سوره انعام چه پیامی دارد ؟    ص9

23– با توجه به آیه19 سوره انعام محدوده تاریخی و جغرافیایی هدایت قرآن کریم چقدر است؟      ص 9

24 – ثمرات و نتایج هدایت قرآن کریم را بیان کنید .         ص 8

25 – اولین و برترین معلم و راهنمای ما بای تفکر در قرآن کریم .............. است             ص9

26 – اولین معلم قرآن کریم کیست ؟         ص9

الف ) خدا         ب ) حضرت محمد (ص)       ج ) حضرت علی (ع)      د ) حضرت امام خمینی (ره)

27- آیات قرآن بر قلب مبارک ، پیامبرنازل شده و خدای متعال ............ و ............. آن را به ایشان آموخته است .     ص9

28 – حضرت محمد که اولین و برترین معلم قرآن است در این زمینه چه چیزهایی به ما  آموخته است. ؟          ص9

29 – رعایت ادب در پیشگاه قرآن نشانه ی چیست ؟              ص10

30 – واجب است هنگام گذاردن دست روی آیات قرآن وضو داشته باشیم .     ص10          ص□     غ □  

31 – آداب قرائت و تدّبر در قرآن کریم را بیان کنید            ص10

نمونه سوالات درس دوم

1 – چرا چیزهایی مانند ماه ، ستاره و خورشید لایق پرستش نیستند ؟                   ص19

2 – حضرت ابراهیم کدام جهت را برای زندگی خود برگزید ؟                   ص19

3 – چراحضرت ابراهیم این جهت ( حق گرایی و یکتاپرستی ) را انتخاب کرد؟ چه دلیلی بر درستی کار خود آورد ؟ص19

4 – سرپرست حضرت ابراهیم ............. بود .     ص20

الف ) تارُخ               ب )ابوطالب                    ج ) آزر                    د ) اسماعیل    

5 – چرا ابراهیم از سرپرست خود "آ زر" جدا شد ؟                   ص20

6 – حضرت ابراهیم با اندیشه و تفکر و با استعانت از هدایت الهی بهترین انتخاب را کرد        ص□     غ □          ص 20                                                                                           

٭ استدلال حضرت ابراهیم در پرستش خدا چه بود ؟               ص19

7 – انسان ها چه زمانی احساس خرسندی و نشاط می کنند ؟            ص20

8 – چهار مورد از کمالات و خوبی های انسان را نام ببرید .          ص20

9 –میل و گرایش کمال طلبی را توضیح دهید .                   ص20

10 – منظور از بی نهایت طلبی در انسان چیست ؟ شرح دهید .          ص21

11 – استعداد ها و کمالات انسان چه تفاوتی با استعدادهای حیوانات و گیاهان دارد ؟         ص21

12  - انسان دارای روحیه ای .........................است .       ص21

13 – جمله حضرت ابراهیم که فرمود "إنّی لا اُحبُ الآفلین " بیانگر کدام میل و گرایش انسان است ؟            ص21

14 – قرآن کریم سرشار از استدلال های محکم و استوار است که با روشی کاملاً ........... و در عین حال ............... بیان

 شده اند . ص22           

    الف ) مستند – ساده       ب )پیچیده –  مستند       ج) منطق –  ساده           د ) ساده – منطق

15 – مقصود از واژه حنیف چیست ؟   

    الف )کمال طلب    ب ) مجاهد درراه خدا      ج) حق گرا         د ) بت پرست

نمونه سوالات درس سوم        دین و زندگی اول دبیرستان

 1- انسان به دنبال هدف هایی است که پایان یابد و تمام شود   ص□                 غ □        ص24

2 –  مهم ترین انتخاب هرانسانی ، انتخاب ................... است . ص24

3 –  انتخاب هدف زندگی چه تاثیری در زندگی انسان دارد ؟                ص24

4 – استعدادهای گیاهان به طور ......... واستعدادهای حیوانات به نحو...........شکوفا می شوند.    ص27

5 – قدرت تفکر و قدرت انتخاب ، هرکدام چه تاثیری در کمال انسان دارند ؟            ص27

6 – نقش قدرت تفکر و قدرت انتخاب در رسیدن به سعادت چیست ؟                    ص27

7 –تفاوت انسان با حیوانات وگیاهان ازلحاظ رسیدن به کمالات وشکوفائی استعدادهاچیست؟ ص 27

8 –پیام های آیه "مَن کانَ یُریُد العاجلَهَ عَجّلنا که و فیها ما نشاءُ یِمَن نُریدُ ثُمّ جَعَلنا که وَ جهنم ......." را  بیان  کنید .    ص25

 9 – منشأ تفاوت در هدف ها و دل بستگی ها چیست ؟      ص28

الف ) مییزان علم ها             ب ) تفاوت بینش ها           ج ) میزان ایمان افراد           د ) تفاوت دین ها

10 – تفاوت در هدف ها و دلبستگی ها را با ذکر مثال توضیح دهید .        ص28

11 –خدای رحیم و مهربان در .............. ما را هدایت کرده و معیار انتخاب هدف های اصلی از غیر آن را مشخص فرموده و آثار و نتایج آن ها را نیز یادآور شده است .        ص29

12 – هدف های پایان ناپذیر در .............. به دست می آیند .               ص30

الف )نوجوانی                   ب ) دنیا               ج ) تقرب به خدا                 د ) برزخ

13 –هدف های پایان ناپذیر همان هدف های دنیوی هستند .   ص30                ص□     غ □  

14 – در انتخاب اهداف اصلی و فرعی به چه نکاتی باید توجه کنیم ؟           ص31

15 - هدف های دنیوی و اخروی را مقایسه کنید .         ص30

16 – ویژگی های هدفهای اخروی و اصلی را بنویسید.      ص30

17 – تنوع و گستردگی استعدادهای ما مفید است یا مضر؟ چرا؟        ص33

18 – چگونه می توان هدف زندگی را امور اخروی قرار  داد ولی در دنیا زندگی کرد و برای پشرفت زندگی مادی و رسیدن به رفاه و آسایش کوشش نمود ؟               ص33

19 – چرا انسان مسئول سرنوشت خویش است ؟                         ص33

20 – انسان سعادتمند کیست ؟                 ص33

21 – اگر ............. مختلف باشند هدفها و دلبستگی ها نیز مختلف می شوند .

الف ) دین ها                    ب ) پیامبرها                   ج) علم ها                      د ) بینش ها

نمونه سوال های درس چهارم           دین و زندگی اول دبیرستان

1- مقصود از عبارت قرآنی " لهُ الاَ سماءُ الحُسنی "  کدام است ؟            ص35

 الف ) خداوند همهٴ صفات مخلوقات خود را داراست .

ب ) همه صفات خالق و مخلوق ، یکی است .

ج ) همهٴ نامها و صفات نیکو از آن خداست .

د ) خدواند را آن چنان که هست نمی توان شناخت

2 – با توجه ب دو ویژگی" متنوع بودن استعداد های انسان " و "بی نهایت طلبی  انسان" چه نوع هدفی را باید انتخاب کند ؟      ص 37 و ص36

3 – آنچه موجب پربارتر شدن نهال وجود انسان می شود ................. است .          ص37

الف ) یاد خدا           ب ) اراده ی قوی      ج ) زحمت و پشتکار       د ) هدف برتر و جامع تر داشتن

4 – هدف اصلی ما باید چه هدفی باشد ؟ توضیح دهید .                   ص36  و ص37

5 – چرا خداوند صاحب همه ی صفات نیکواست ؟                   ص 37

6 – چرا خدواند مبدأ و سرچشمه ی همه خوبی هاست ؟            ص37

7 – بدترین نوع دوری کدام است ؟       ص38

الف ) دوری از دوستان         ب ) دوری از خدا             ج ) دوری از وطن                       د ) دوری از خدا

8 –نزدیکی و تقرب به خداوند چه نوع نزدیکی است ؟    ص38

 9 – انسان ها چگونه می توانند تجلّی بخش صفات و زیبای خدا شده و به او تقرب یابند ؟   ص 38

10 – انسان چه موقع به آرامش می رسد ؟        ص39

11 – اگر روح انسان بی نهایت طلب است و خوبی ها را به صورت بی پایان می خواهد شایسته است که ............... مقصد نهایی او باشد .               ص 39

12– حضرت ابراهیم با بیان اینکه"من آنچه را که افول می کنددوست ندارم"به مردم چه آموخت؟ص39

13 – قرب و رضای الهی برترین هدف زندگی است         ص40               ص□     غ □  

14 – از ارتباط میان آیات 8 سوره طه و 72 سوره توبه چه پیامی به دست می آید؟     ص40

15 – بزرگی انسانها و عظمت زندگی آنها به چه چیزی بستگی دارد ؟ چرا؟   ص 42

16 – اگر هدفها و دلبستگی هایم را درست انتخاب کنم و هر یک را ........ قرار دهم درخت وجودی من ........      ص42

17 –برترین محبوب .............. است . زیرا ...............       ص42

18 – چگونه می توان دریافت که خوبی ها و زیبای های بهشت درجات دارد ؟       ص37

نمونه سوالات درس پنجم                                       دین و زندگی

1 – چگونه می توانیم عشق و محبت خود ر ا به خدا افزایش دهیم ؟    ص44

2– عبارت " لَیسَ کمثلهِ شیءٌ"به کدام ویژگی خداوند اشاره دارد؟این ویژگی ازاو چه است؟  ص45

الف ) بی نیاز – ثبوتی           ب ) بی نیاز

پاسخ پیام آیات و اندیشه و تحقیق اول دبیرستان

پاسخ پیام آیات 1          ص 6

جواب : آیه 29 سوره ص با کلمات  " لِیدّبَّروا  ءآیاتهِ ... و لیتذکر اُولوا الألباب "

و آیه 44 سوره نحل با عبارت " لَعلَّهم یتفکرون" از ما می خواهد که در قرآن تفکر و تدبر کنیم و به حقایق آن توجه نماییم .

پاسخ پیام آیات 2           ص7

جواب : مثلاً عبارت های "یتفکرون " ، " لَیدَّبروا " ، اُولوا الألباب "رساننده ی ما به عقل هستند

پیام آیات 3            ص8

جواب سوال 2 ← انسانی می تواند از این پیام و هدایت قرآن بهره ببرد که در مرتبه ی اول اهل حقیقت باشد .

یعنی انسانی حقیقت طلب باشد .

اگر کسی فطرتش خاموش نشده باشد و انصاف داشته باشد ، قرآن او را هدایت می کند و به ایمان الهی می رساند . این همان تقوای اولیّه است .

پس از رسیدن به ایمان ، درهای جدیدی برای هدایت الهی به روی انسان باز می شود . به همین جهت مسلمان و مومن بودن ، ویژگی دیگری است که بهره مندی از هدایت قرآن را بیشتر می کند .

به دنبال رضای الهی بودن نیز از ویژگی های بهره مندی از هدایت الهی است . در آیهٴ29 سوره ص اشاره شده که مقدّم و برتر از همه ی این ویژگی ها داشتن خرد و تعقل است .

پاسخ پیام آیات 3           ص8

جواب سوال 3 ← ثمرات و نتایج هدایت قرآن کریم چیست ؟

جواب ← دست یابی به راه سلامت و رستگاری – قرار گرفتن در رحمت الهی – دریافت بشارت الهی – رسیدن به تزکیه و پاکی – آموختن کتاب و حکمت – یادگرفتن تعالیمی که انسان ها به تنهایی قادر به درک آن نیستند – یادآوری اموری که انسانها می دانند اما از آن غفلت کرده اند .

جواب سوال 4   ص9

پاسخ : هدایت قرآن برای همه ی انسانها در همهٴ مکانها و همهٴ زمانهاست .

← ضمیر "کُم = شما " در عبارت "جاءکُم " در آیهٴ 15 سورهٴ مائده نشان می دهد که هر کس که این پیام را بشنود در هر زمان و مکانی باشد ، مخاطب قرآن است .

← همچنین کلمهٴ "ناس " در آیهٴ138 سوره آل عمران و آیهٴ44 سوره نحل اشاره به همهٴ مردم دارد  ← عبارت "وَمَن بلغ " در آیهٴ19 سوره انعام نیز نشان می دهد که این کتاب الهی هدایتگر هرکسی است که این پیام به او برسد و اخصاص به زمان و مکان اصی ندارد.

پاسخ پیام آیات              ص9

جواب :          آیهٴ 151 سوره بقره پیامبر (ص) را به عنوان معلم قرآن معرفی می کند .

پاسخ سوال بیشتر بدانیم      ص13

جواب : چون خواندنی که در آن تفکر و تدبر باشد همراه عبرت آموزی خواهد بود و اگر تفکر و تدبر در خواندن قرآن نباشد از قرآن پند گرفته نمی شود و به نافرمانی از خدا منجر می شود .

اگر خواندن قرآن همراه با تفکر و تدبر نباشد قوانین دین خدا ناشناخته می ماند .

درس دوم

اصطلاحات علمی :

* میل کمال طلبی :هر مخلوقی که خداوند می آفریند برای او مقصد و کمالی خاص تعیین کرده است

این هدف و مقصد به صورت یک استعداد در ساختمان خلقت آن موجود قرار دارد و فعالیت های آن موجود در جهت رسیدن به آن هدف می باشد .

* میل بی نهایت طلبی : حالتی است که در همه انسانها ، مانع ایستایی و توقف می شود .

 یعنی هرکسی در خود احساس می کند که نسبت به هر خوبی و کمالی به مقدار محدود آن قانع نیست و تا بی نهایت آن را می طلبد .

پاسخ پیام آیات         ص19

جواب 1 ← زیرا این امور فانی و نابود شدنی هستند و انسانی که فطرتاً دنبال جاودانگی و پابندگی است نمی تواند به این امور فانی دل ببندد .

جواب 2 ← حضرت ابراهیم خداوند را که خالق جهان است به عنوان محبوب و خدای یگانه انتخاب کرد و او را پرستش کرد .

جواب 3 ← حضرت ابراهیم به این دلیل ماه و خورشید و ستاره را نپرستید که آنها فانی و نابود شدنی هستند پس چون خداوند افول نمی کند و جاودانه است و نیز چون خداوند خالق جهان است لایق پرستش است .

درس سوم :

 اصطلاحات علمی درس :

* غریزه : گرایش هایی است که خداوند در حیوانات قرار داده است و انسان هم از آن جهت که دارای بُعد حیوانی است این غرایز را دارد . مانند غریزه  جنسی ، میل به تغذیه و .....

پاسخ پیام آیات 1               ص28

جواب ← آیات     202 سورهٴ بقره ،      3 سوره انسان        38 سورهٴمدثر

پیام آیات :

1 – 202 سوره بقره ← هرکس در زندگی خویش به میزانی که تلاش کند به نتیجهٴ مثبت می رسد و اگر راه نادرست را انتخاب کند نتایج بدی خواهد داشت و مسئول هر کاری و هر نتیجه خود انسان است

2 – آیه 3 سوره انسان ← خداوند قدرت تشخیص و انتخاب راه درست و اشتباه را به انسان داده است و او خود باید راه را انتخاب کند .

3 – آیهٴ38 سوره مدثر ← هرکس مسئول و پاسخ گویی اعمال و کارهای خویش است . و کسی مسئول کارهای دیگران نیست.

پاسخ پیام آیات 2          ص30

1 - پیام اول مربوط به آیهٴ18 سورهٴاسراء است .

زیرا در این آیه از تعبیر "عاجله " استفاده شده که به معنای "پایان پذیر " می باشد .

 2 - پایان دوم مربوط به آیه 18 سوئره اسرا< می باشد .

خداوند می فرماید که هرکس این هدف های پایان پذیر را به عنوان هدف اصلی برگزیند به آن مقداری که ما بخواهیم و اراده کنیم او را به آن هدف می رسانیم .

3 – پیام سوم با آیهٴ 18 سوره اسراء آیهٴ200 سوره بقره مرتبط است .

کسی که فقط هدف های دنیوی را برمی گزیند و هیچ توجهی به کمالات اخروی ندارد چنین کسی در آخرت بهره ای نخواهد داشت و در آتش سقوط خواهد کرد .

4 – پیام چهارم با آیهٴ 19 سوره اسراء و آیهٴ 60 سوره قصص ارتباط دارد .

در آیهٴ 19 سوره اسراء تعبیر "ومَن أرادَ الآخره " آمده که در مقابل عبارت " وَمَن ارادَ العاجله : است .

عاجله پایان پذیر است اما آخرت پایان ناپذیر است

آیه 60 سوره قصص نیز نشان می دهد که آنچه نزد خداست بهتر و باقی است و متاع دنیا پایان پذیر و تمام شدنی است .

5 – پیام پنجم با آیهٴ 19 سوره اسراء ارتباط دارد .

هدف اصلی برگزیندو"برای رسیدن به آنها تلاش کند در حالی که ایمان دارد"به هدف خود خواهد رسید .

6 – پیام ششم با آیه 60 سوره قصص ازتباط دارد .

آنچه نزد خداست باقی است و هرکس به خدا تقرب جوید و به او نزدیک شود به خوبی ها و کمالات پایان ناپذیر دست یافته است .  

7 – پیام هفتم از آیات 18 و 19 سوره اسراء و آیهٴ 60 قصص بدست می آید .

عبارت "وَمَن أرادَالآخره "در مقابل "مَن کانَ یُریُد العاجله "است و چون "عاجله" پایان پذیر است  آخرت پایان ناپذیر است .

عبارت "وُما عند الله خیر وابقی " در مقابل " فَمتَاع الحیاه الدنیا " است . معلوم می شود که آنچه نزد خداست همان خوبی ها و هدف های اخروی هستند و پایان ناپذیراند .

8 – پیام هشتم از آیات 18 و 19 سوره اسراء و آیهٴ 60 قصص بدست می آید .

9 – پیام نهم از آیات 18 و 19 سوره اسراء و 201 و 202 سوره بقره به دست می آید .

بر اساس این آیات اگر کسی فقط دنیا را برگزید در آخرت بهره ای نمی برد ولی اگر کسی آخرت را برگزید می تواند به نعمت های دنیایی هم برسد .

پاسخ اندیشه و تحقیق        ص33                          

جواب 1  -    الف ) همهٴ موجودات برای رهایی از نقص ، به سوی کمال و خوبی ها در حرکتند .

ب ) رسیدن به کمال عبارتست از شکوفائی استعداد ها 

ج ) انسان موجودی کمال طلب و بی نهایت طلب است

د) بی نهایت و کمال انسان کسی و هدفی نیست جز خدا

ه ) انسان با قدرت تفکر و انتخاب خوبی ها و راه رسیدن به سعادت را می شناسد و می پیماید .

و ) قرآن کریم معیار تشخیص هدف های اصلی از فرعی را تعیین کرده است

ز ) بینش های انسان در انتخاب هدف های او نقش اصلی را دارد.

2 -  تنوع و گستردگی استعدادهای انسان مفید است . چون تنوع و گستردگی هدف های انسان نشانهٴ کامل تر بودن انسان نسبت به مخلوقات دیگر است . این نشان می دهد که اگر انسان روش درستی در زندگی انتخاب کند می تواند به همه کمالات خود برسد .

3 – انسان می تواند در این دنیا زندگی کند و تلاش و کوشش نماید ولی چون کمال مطلق انسان رسیدن به خداست پس انسان باید در تمام کارها و اعمالش در این دنیا هدف اخروی داشته باشد و در راه رسیدن به آسایش و یشرفت کوشش نماید .

4 – چون خداوند قدرت تفکر و قدرت انتخاب را به انسان داده است تا بوسیله آنها خوبی ها را برگزیند و راه رسیدن به سعادت را بپیماید . خداوند راه رسیدن ه خوشبختی را به انسان نشان داده تا خود ، آن را بشناسد و با اراده ی خود آن را برگزیند . انتخاب ما سرنوشت ما را می سازد پس چون فعالیت های انسان بر اساس عقل و انتخاب است ، انسان مسئول سر نوشت خویش است .

درس چهارم :

تقرب به خدا ← کسب کمالات و زیبایی های معنوی و تجلّی اسماء و صفات الهی در وجود انسان

پاسخ پیام آیات               ص37

1 – آیه 8 سوره طه . زیرا در این آیه می خوانیم "لَهُ الأسماءُ الحُسنی "

همهٴ نام های زیبا و نیکو از آن خداست . هر اسم نشانه یک صفت  خوب و زیباست . پس خداوند همهٴ صفات خوب و زیبا را دارد .

2 – آیه 96 سوره نحل . زیرا در این آیه می خوانیم :

"وَما عند الله باق " یعنی آنچه پایان ناپذیر و جاودان و باقی است در نزد خداوند است .

3 – آیه 8 سوره طه و آیه 79 سوره انعام

زیرا در آیه 8 سوره طه آمده است که همهٴ صفات نیکو و زیبا از آن خداست ودر آیه 79 سوره انعام  می توان دریافت که خداوند خالق همهٴ چیزها در آسمانها و زمین است .

پس خداوند سرچشمهٴ همهٴ زیبایی ها و خوبی ها در جهان است .

4 – آیه 72 سوره توبه . زیرا در آیه 72 سوره توبه برای اهل بهشت درجات قائل شده است و فرموده که برتر از نعمت هایی مانند باغ ها و میوه های بهشتی ، رضایت الهی است و این رضایت الهی پیروزی عظیم است .

5 – با استفاده از آیات 72 سوره توبه و 96 سوره نحل و 8 سوره طه می توان دریافت که برترین هدف نزدیکی و تقرب به خداست .

از آیهٴ 8 سوره طه در می یابیم که همهٴ زیبایی ها و خوبی ها نزد خداست و از آیهٴ 96 سوره نحل به دست می آوریم که جاودانگی و پایداری نزد خداست و هرکس به خدا تقرب جوید به آن زیبایی های پایان ناپذیر و پایدار می رسد و در آیه 72 سوره توبه فرموده است که رضایت الهی بالاترین و برترین پیروزی است .

پس هر چه انسان به خدا نزدیک تر شود و رضایت او را بیش تر به دست آورد به زیبایی ها و کمالات بیشتری می رسد .

تقرب به خدا : بالا رفتن در مسیر کمال و بهره مند ی از زیبایی ها و کمالات .

هر قدر به کمالات و خوبی های وجودی ما افزوده شود به خداوند نزدیک تز می شویم

تقرب به خدا یعنی بهره مندی بیش تر از سرچشمهٴ زیبایی ها و خوبی و کامل تر شدن

پاسخ به اندیشه و تحقیق             ص 42

1 – هدف ها از نظر اهمیت با یکدیگر تفاوت دارند

- انسانها به میزان برتری در کسب کمالات و اهداف با یکدیگر تفاوت دارند

- قرآن کریم برترین هدف زندگی را تقرب به خدا معرفی کرده است

- تقرب به خدا برتر از همهؤ زیبایی ها و کمالات است

2 – بزرگی انسانها به بزرگی هدف آنها و تلاشی که برای آن هدف می کنند بستگی دارد .

زیرا زندگی انسان را ، هدف او تعیین می کند .

کسی که خواسته های کوچک در زندگی دارد و برای آن خواسته کوچک تلاش می کند به همان اندازه رشد می کند و به کمال می رسداما کسی که خواسته های بزرگ دارد و برای آنها تلاش می کند  به همان میزان به کمال می رسد .

3 – الف ) اگر هدف ها و دل بستگی هایم را درست انتخاب کنم و هر یک را " در جایی مناسب " قرار دهم درخت وجود من " هماهنگ تر ، متناسب تر و کامل تر رشد خواهد کرد "

ب ) برترین محبوب " خداست " زیرا " او جامع و دارندهٴ همهٴ خوبی ها و برترین و زیباترین موجود است "

 درس پنجم

پاسخ سوال یک صفحه 51

مقدمه : خداوند موجود ی نامحدود است . موجود محدود نمی تواند موجود نا محدود را به طور کامل بشناسد

نتیجه : پس موجود محدود (انسان ) نمی تواند خداوند رابه طور کامل بشناسد . (آیه 180 سوره صافات بیان کنندهٴ این حقیقت است )

مقدمه : انسانها مخلوق خداوند هستند . مخلوق نمی تواند بر خالق خود احاطه داشته باشد .

نتیجه : پس انسان نمی تواند بر خداوند احاطه داشته باشد .

پاسخ سوال 2      ص51

مقدمه : موجودات این جهان مخلوق خداوند هستند هر مخلوق به اندازه وجود خود نشان دهنده اوصاف خالق خود است

نتیجه : پس موجودات این جهان به اندازه خود نشان دهنده اوصاف خداوند هستند .

آیات 27 سوره روم  - 20 و 21 سوره ذاریات  - 33  تا 39 سوره یس راهنمای ما در این پاسخ است

پاسخ سوال 3      ص 52

مقدمه : این جهان مخلوق خداوند است . مخلوق نمی تواند در مرتبه خالق قرار گیرد مانند خالق شود.

نتیجه : پس مخلوقات این جهان نمی توانند در مرتبهٴ خالق قرار گیرند و مانند خداوند شوند .

مقدمه : این جهان محدود ولی خداوند نا محدود است ویژگی موجود محدود مانند ویژگی های موجود نا محدود نیست .

نتیجه : پس ویژگی های مخلوقات این جهان مانند اوصاف خداوند نیست .

آیات 11 سوره شوری  و 27 سوره روم راهنمای ما در این پاسخ است .

درس ششم :

پاسخ پیام آیات       ص59

2 – برخی از این صفات زیبا عبارتند از : عالم – رحمن – رحیم – اِله – مَلِک – قدّوس – سلام – مومن – مهیمن – عزیز – جبار – متکبّر – خالق – باری ء- مصور– حکیم

4 – برخی از این صفات عبارتند از : شریک داشتن – دختر و پسر داشتن – فقر – نیاز - ………

پاسخ نمونه هایی از تدبّر ….   ص63

1 – استخراج پیام : با تفکر در آیه ی 24 سوره حشر دانستیم که خداوند همهٴ صفات زیبا و نیکو را دارد .

با تفکر در آیهٴ23 سوره حشر و آیهٴ100 سوره انعام دانستیم که خداوند هیچ یک از صفات نقص را ندارد .

2 – یافتن مصداق …… : با مطالعهٴ آیات 23 سوره حشر و 100 سوره انعام دانستیم که صفاتی مانند سلام ، مومن و عزیز مصداق صفات زیبا هستند و صفاتی مانند شریک داشتن و فرزند داشتن از نمونه های صفات نقص هستند .

پاسخ اندیشه و تحقیق     ص63

1 – صفتی را می توان به خدا نسبت داد که جنبهٴ کمالی داشته باشند  پس معیار توصسف خداوند به برخی صفات این است که آن صفات جنبهٴ کمال و زیبایی داشته باشد یعنی از صفات ثبوتی و کمالی باشند .

2 – زیرا بعضی از صفات از نقص و کاستی حکایت می کنند در حالی که خداوند نقص و کاستی ندارد .

3 – اولاً انسانها دارای همهٴ صفات کمالی نیستند .

ثانیاً انسانها صفات نقص و عیب هم دارند ولی خداوند صفات عیب و نقص را ندارد .

ثالثاً انسان هر صفت کمالی را که داراست ، به شکل محدود و ناقص دارد اما خداوند صفات کمالی را به صورت کامل و نامحدود دارد .

درس هفتم

پاسخ پیام آیات     ص68

1 – میان ایمان و عمل صالح رابطه است . "عمل صالح " ثمره و نتیجه " ایمان " است .

این پیام از آیات 97 سوره نحل و 9 سوره اسزاء به دست آمد

2 – ایمان معیار ارزشمندی عمل صالح است . زیرا قرآن کریم در آیهٴ 97 سوره نحل می فرماید که در صورتی عمل صالح به حیات طیبه می انجامد و پاداش اخروی در بردارد که از ایمان سرچشمه بگیرد .

3 – ممکن است که به زبان بگوید ایمان دارم . اما واقعاً بی ایمان باشد . زیرا ایمان یک امر " درونی " است و جایگاه آن " قلب " است .

نمونه سوالات مفهومی و تشریحی از دین وزندگی (1)

درس اول:

1- حضرت ابراهیم (ع) کدام جهت را برای زندگی خود انتخاب کرد؟ چرا ؟ 1 نمره

2- حضرت ابراهیم در پاسخ به قوم خود که با او ستیزه میکردند چه فرمود؟1 نمره

3- چه زمانی حضرت ابراهیم به یقین رسید؟1 نمره

4- این عبارت قرآنی را ترجمه کنید: " فلما رآی الشمس " 75/0

درس دوم:

1- استعداد انسان را با استعداد گیاهان و حیوانات مقایسه کنید.5/1 نمره

2- حقیقت زندگی انسان چیست؟ 1نمره

3- پیام آیه مقابل را بنویسید:" کل نفس بما کسبت رهینه " 5/0 نمره

درس سوم:

1- چرا برای انتخاب صحیح هدف ها نیازمند به معیار و ملاک هستیم ؟ 1 نمره

2- اگر هدف های پایان پذیر به عنوان هدف اصلی انتخاب شوند نتیجه آن برای انسان چیست؟ 1 نمره

3- تفاوت میان دل بستگی ها بیشتر تحت تاثیر چه عاملی است؟ 5/0 نمره

4- تلاش چه کسانی در زندگی نتیجه خواهد داد؟وآنها را به هدف خواهد رساند؟ 1 نمره

درس چهارم:

1- با یک مثال توضیح دهید که چرا هدف های پایان پذیر ارزش و اهمیت یکسانی ندارند؟ 5/1 نمره

2- قرآن برترین هدف زندگی را در چه می داند؟ 1 نمره

3- حضرت ابراهیم از بیات این جمله " من آنچه را که افول می کند دوست ندارم " چه درسی را به مردم آموخت؟ 1 نمره

4- ترجمه آیه زیر را بنویسد:

وعد الله المومنین و المومنات . . . . . . . . . . . .

جنات تجری من تحتها الانهار . . . . . . . . . . .

خالدین فیها . . . . . . . . . . . .

درس پنجم:

1- چرا خداوند را آنگو نه که شا یسته است نمی توان شنا خت ؟ 1 نمره

2- چرا انسان نیازها و خواستهای خود را از خدا می خواهد؟ توضیح دهید. 1نمره

3- ُمضمون کدام عبارت با آیه ی زیر مطا بقت دارد؟ 5/0 نمره  

" ایا ک نستعین "

الف- به درگاه چه کسی جز تو پناه برم .

 ب- از چه کسی جز تو مد د طلبم .

ج- از چه کسی جز تو روزی بخواهم .

درس ششم

1- ترجمه ی آیه ی زیر را کامل کنید وبنو یسید آیه به کدام یک از صفا ت الهی اشاره دارد؟ 2 نمره

"سبحان الذی خلق الا زواج کلها" . . . . . . . . . . .. .

"مما تنبت الارض " از آنچه زمین می رو یاند.

"ومن انفسهم " . . . . . . . . . . .

"و مما لا یعلمون" واز آنچه نمی دانید .

2- صفات ثبوتی را از سلبی مشخص نمایید. 1 نمره

مختوق ......... حکیم ......... شریک...... غفا ر ..........

درس هفتم :

1- چه صفا تی را می توان به خدا نسبت داد؟ چرا؟ 5/1 نمره

2- چرا باید برخی از صفات را از خداوند سلب کرد با ذکر نمونه توضیح دهید ؟ 5/1 نمره

3- منظور از اینکه میگوییم خداوند صفات مختو قات رادارا ست چیست ؟ 5/1 نمره

4- تفاوت صفات خداوند و صفات انسانها در چیست ؟ 5/1 نمره

5- صفات ثبوتی خدا را با یک مثال تعریف کنید. 1 نمره

6 - صفات سلبی خدا را با یک مثال تعریف کنید . 1 نمره

درس هشتم:

1- ایمان چیست و ار دیدگاه قرآن جا یگاه آن کجاست؟ 5/1 نمره

2- ایمان را تعریف کنید ؟ 1 نمره

3- عمل صالح وکار شایسته وقتی ارزشمند است که بر اساس ......... انجام گرفته باشد .25/0 نمره

4- درحقیقت عمل شایسته ثمره ومیوه ی.......... است.25/0 نمره

5- چه زمانی در انسان حرکت به سوی عمل آغاز می شود . 1 نمره

6- از دیگاه قرآن کریم قلب زیبایی ها وآلودگیهایی دارد چهار مورد از آن را بنویسید ؟2 نمره

درس نهم :

1- پیام آیات ریر را بنویسید .1 نمره

الف- الذین فی صلا تهم خاشعون " ب- "الذین هم للزکوه فاعلون "

2- چرا پاکی در دوران نوجوانی وجوانی از اهمیت خاصی برخوردار است ؟ 1 نمره

3- راههای رسیدن به ایمان را نام ببرید. 1 نمره

4-تفکر پیرامون " آیات خدا در گستره ی هستی یکی از راههای رسیدن به ایمان است آن را توضیح دهید ؟ 1 نمره

5-توجه دائم به خداو ذکراو در گستره ی هستی یکی از راههای رسیدن به ایمان است آن را توضیح دهید ؟ 1 نمره

6-چه کارهها یی مانع یاد خدا میشود ؟ 1نمره

7-از دیدگاه امام خمینی چه زمانی انسان می تواند خودش را اصلاح کند چرا ؟ 1 نمره

درس دهم :

1- "عزم" از نظر لفوی به چه معناست ؟ 5/0 نمره

2- چرا عزم موجب ظهور گوهر انسانیت ( اختیار ) می شود ؟ 5/0 نمره

3- چهار مورد از آ ثار عزم را بنویسید 0 1نمره

4- از کجا بدانیم آنچه خداوند در مسیر بندگی و تکلیف از ما میخواهد فقط برای سعادت ما ست؟ توضیح دهید ؟. 2نمره

5-عبارت زیر راکامل کنید : 5/0 نمره

الف) دین همان راه ......... یعنی رضایت خداست 0

ب) میزان دین داری ما به میزان .......... به این عهد وپیمان است .

6- عهد ومیثاق انسان وخدا معمولا در چند مرحله صورت میگیرد ؟ نام ببرید. 5/1 نمره

7- واژه های زیر را با ذکر یک مثال تعریف کنید .1 نمره

اتف- واجب ب- حرام

8- اصطلاحات زیر را با ذکر یک مثال تعریف کنید 5/1نمره

الف-مستحب ب-مکروه ج-مباح

9- چرا لقمان حکیم به فرزندش سفارش می کند که "بر آنچه به تو می رسد صبرکن که این نشانه ی عزم در کارهاست"؟ 1 نمره

10- تجدید عهد چه آثاری را به دنبال دارد ؟ 5 /0 نمره

11- چرا انسانها به تکمیل عهد نیازمندند ؟ 5/0 نمره

درس یازدهم:

1- چهار مورد از عوامل تقویت کننده ی عزم را بنویسید. 1 نمره

2- عبارت قرآنی را ترجمه کنید0 "وسارعوا الی مغفره من ربکم " 75/0 نمره

3- چرا میان تصمیم وعمل نباید فاصله بیفتد ؟ 1 نمره

4 - تاثیر احساس حضور در پیشگاه خدا و فرشتگان را در اعمال انسان بنویسید . 1نمره

5 - چه تفاوتی میان شخص فراموشکار وغافل وجود دارد ؟ 1 نمره

6- چه عاملی موجب تداوم عمل می شود ؟ 5/0 نمره

7- منظور از رعایت " اصل اغتدال " ازعوامل تقویت کننده ی عزم را توضیح دهید .1 نمره

8 - براساس آیات قرآن کریم در چه کسانی ترس و حزن واندوه راه ندارد ؟ 5/0 نمره

درس دوازدهم:

1- مراقبت را که "از راههای وفای به عهد است " با ذکر مثالی بنویسید . 1 نمره

2-ا عمال و رفتارهای ما چند جنبه دارد نام ببرید .75/0 نمره

3 - تفاوت میان رکن و غیر رکن را با ذکر مثالی بنویسید .1 نمره

4- ارکان نماز را نام ببرید. 25/1 نمره

5- مهمترین جنبه ی هرعمل چیست توضیح دهید 1 نمره

6- چرا محاسبه بعد از مراقبت از اهمیت خاصی برخوردار است .5/1 نمره

7- بهترین زمان محاسبه از اعمال چه موقع است ؟ چرا ؟ 5/1 نمره

8- پیا م حدیث مقابل را بنویسید "ثمره المحاسبه صلاح النفس " 5/0 نمره

9- آسان گرفتن وگذشت در چه صورتی پسندیده ودر چه صورتی نا پسند است ؟ 1 نمره

درس سیزدهم:

1- حضرت تقمان چه سفارش های به فرزند خود کرد تا دربرنامه ی زندگی ما قرارگیرد؟ (چهار مورد)1 نمره

2-ا سوه را تعریف کرده وچه کسی می تواند برای ما اسوه باشد . 1نمره

3- وظایف وبرنامه های زندگی که برای انجام آنها با خداعهد می بندیم به چند دسته تقسیم می شود؟ با مثال بنویسید .5/1 نمره

4- چهار مورد از آداب خوردن وآشامیدن درزندگی پیامبر را بنویسید .1 نمره

5- اهمیت ورزش و تندرستی از دیدگاه پشوایان اسلام را بنویسید .1 نمره

درس چهاردهم :

1 - این عبارت قرآنی به چه موضوعی اشاره دارد ؟

"هذا بیان للناس وهدی و موعظه للمتقین" 5/0 نمره

2- ترجمه ی عبارات قرآنی زیر را بنو یسید.

اتف-"افلا یتد برون القرآن . . . . . . . . . . . . .. 5/0نمره

ب –"ان هو الا ذکر وقرآن مبین" . . . . . . . . . . . 75/0 نمره

3- چهار مورد از اثرات ونتایج هدایت قرآن رابنویسید .1 نمره

درس پانزدهم:

1- با توجه به آیه ی 186 سوره ی بقره خداوند دعای چه کسانی را اجا بت می کند ؟ 5/0 نمره

2- بر اساس آیه ی مقا بل "اننی انا الله لا اله الا انا فا عبد نی و ا قم الصلو ه لذ کری " انسان در برابر

پروردگار خود چه وظیفه ای دارد؟ 5/0 نمره

3- ترجمه ی عبارت قرآنی رابنویسید. "و اذا سالک عبادی فانی قریب " 1 نمره

درس شانزدهم:

1- آب مطلق ومضاف چه فرقی دارند؟ 1 نمره

2- پوشش زنان در هنگام نماز چگونه باید باشد ؟ 1 نمره

3- اگر لباس یا مکان نماز گزار نجس باشد نماز او ........ است. 25/0 نمره

4- خواب در چه صورتی وضو را باطل می کند ؟ 5/0 نمره

5- حکم انگشتر وحلقه ی طلا در نماز برای مردان چیست ؟ 5/0 نمره

6- وظیفه کسی که، شک کند وضو یش با طل شده یا نه، چیست ؟ 5/0 نمره

7- مسح کردن روی جوراب وکفش چه حکمی دارد ؟ 1 نمره

8- با توجه به سخن امام رضا (ع) چرا انسان به وضو امر شده است ؟ 1 نمره

9- حکم مسح سر وپا در وضو چیست ؟ 1نمره

درس هفدهم:

1- یک دوست خوب در باره ی خطا ی دوستش چه رفتاری باید داشته باشد؟ 1 نمره

2- با توجه به سخن امام علی ( ع ) عاجز ترین مردم در رابطه با دوست چه کسی است.؟ 1 نمره

3- به چه دوستی می توان اعتماد کرد. (چهار مورد ) 2 نمره

4- در قرآن کریم و سخنان پیشوایان دین دوست واقعی کیست؟ دو مورد از صفاتش رابنویسید. 1 نمره

درس هیجدهم:

1- وظا یف ما نسبت به دوستان خود چیست ؟چهار مورد بنویسد . 1 نمره

2- چرا حفظ دوستی از به دست آوردن آن مشکل تر است ؟ 1نمره

3- شرط تداوم دوستی ها چیست؟ توضیح دهید .1 نمره

4- چه عواملی پیوند دوستی ها را سست می کند .1نمره