فلسفه اشک برای امام حسین(ع) چیست ؟ پاداش اشک برای امام حسین چقدر است؟

فلسفه عزاداری 1

PDF

| چاپ |

نامه الکترونیک

کارشناسان برنامه جناب آقای دکتر محمد علی مهدوی راد عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و آقای دکتر فتح الله نجار زادگان عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
سوال- دلیل اینکه بعد از 1400سال عزاداری می‌کنیم چیست؟ کدام یک از ادیان به این کار می پردازند؟ در کل، فلسفه عزاداری چیست ؟پاسخ- عزاداری اولاً بالذات انسانی و فطری ، ثانیاً مکتبی و مسلکی و ثالثاً مذهبی است. یعنی این‌طور نیست که عزاداری خاصّ اسلام، شیعه یا ایرانی باشد در اصل نوعی به یاد آوردن است، البته آن نوع عزاداری که در شیعه بر آن امر شده و روایاتی که در رابطه با عزاداری امام حسین(ع) نقل شده از نوع و گونه‌ای دیگر است ولی این‌که با این جهت گیری به آن بیندیشیم که یک یاد و یاد کرد از کسی است که او را دوست داریم . این یاد ،اختصاص به ما یا 1400 سال ندارد، همچنین در فرهنگ‌های دیگر هم وجود دارد مثلاً از یک سرباز گمنام خود یاد می‌کنند. همه‌ی ملیت‌ها با به یاد آوردن عزیزان، به دنبال یک هدف هستند، مسلمانان هم با یک هدفی مراسم محرم و عاشورا را برگزار می‌کنیم. دو نکته حائز اهمیت است یکی اینکه فلسفه ی عزاداری افزون بر وجه عامی که دارد باید مشاهده کنیم واکنش دشمنان دین و اهل بیت درباره این حرکت چه بوده و متناسب با واکنش‌ها ، آن را سامان دهیم. اگر آنها بنابر این دارند که این صدا را خاموش نمایند، ما هم باید همواره بکوشیم که این فریاد و ندا را زنده نگه داریم و به پیش ببریم. این یک ویژگی است که در این مکتب و حرکت وجود دارد. نکته دوم هم این است که برای تبیین فلسفه عزاداری، ما باید عاشورا را یک فرهنگ و مکتب به هم پیوسته که اجزا و عناصر متصل بهمی دارد ببینیم.
سوال- اگر بپذیریم که قرار است برای امام حسین(ع) عزاداری کنیم . آیا بارزترین نماد عزاداری،سینه‌زنی است که ممکن است از لحاظ اجتماعی به شغل و کار مردم ضربه زند ؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- این حرکت شاید برترین و بهترین نمود نباشد ولی اشکالی هم ندارد چرا که یک نماد است یعنی یک عزاداری وجود دارد که ما براساس فلسفه ، اندیشه و هدف آن را انجام می‌دهیم که برای رسیدن به هدف می‌توانیم سینه‌زنی که یک عرف است را داشته باشیم. در هر نقطه‌ای که شیعه‌ای وجود دارد، این نوع عزاداری هم خواهید دید. اگر این حرکت به شکلی شد که فردی مورد آزار قرار گرفت، هیچ کس آن را توصیه نمی‌کند. آن کسی که این دسته ی سینه‌زنی از کنار مغازه یا خانه‌اش عبور می‌کند او هم این عشق و شور را دارد.
سوال- در این سینه‌زنی‌ها بسیاری از افراد با زدن قمه به بدن خود آسیب می‌رسانند . آیا سینه‌زنی مثل همان قمه‌زنی نیست ؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- اولاً قمه ‌زنی، یک حرکت تقریباً اشمئزاز آفرین است و مقام معظم رهبری هم چندین سال قبل در جایگاه رهبری دقیق بر این نکته تکیه کردند. اگر بازخورد فضای جهانی آن را هم ببینیم همیشه این حرکت را عنوان و بیان کرده اند. در سینه زنی یک حرکتی که به آن معتقد هستیم برای یک آرمان انجام می‌دهیم،در درون مایه این حرکت، یک حقیقت بلند وجود دارد و آن معرفت وعشق است.
سوال- آیا سرخ شدن سینه که حد شرعی برای آن تعیین شده اشکالی ندارد؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- دو نکته وجود دارد. یکی اینکه گاه به فردی دیگر ضربه‌ای می‌زنیم که بدن او سرخ می‌شود . گاه به خودمان ، بخاطر هدف برتر ضربه می زنیم . به تعبیر فقهی، اگر ما اهم و مهم را بسنجیم در اینجا فقها فتوا می‌دهند که اگر این ضرر در حدی نباشد که عرف آن را ناپسند تلقی کند، مشکلی ندارد. 
سوال- آیا کسانی که صورت خود را می خراشند اشکالی ندارد ؟ ( فلسفه عزاداری )
پاسخ- سینه‌زنی و زنجیر‌زنی را برخی از فقها فتوا دادند که اگر در حدی نباشد که عرف عام آن را ضرر بیرون از محدوده تلقی کنند، مشکلی ندارد ولی در‌خصوص، خراشیدن هیچ فتوایی داده نشده است.
سوال- همان‌طور که می‌دانیم، قیام عاشورا، پیروزی خون بر شمشیر بوده پس چه دلیلی برای عزاداری وجود دارد؟ تا با مظلوم‌نمائی و عزاداری، شخصیت امام حسین(ع) را تضعیف کنیم ؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- یک واقعیت را نباید فراموش کرد و آن اینکه ما مظلوم‌نمائی نمی‌کنیم. عاشورا،کربلا و حادثه محرم ذو وجوه است ، در یک وجه آن حماسه، حرکت و تلاش برای اعتلای حق است و در طرف دیگر آن ستم بارگی و درندگی وجود دارد که طبیعتاً در آن مظلومیت هم رقم خورده است. تاریخ کربلا ، از روشن‌ترین بخش‌های تاریخ‌های اسلام است . یکی از علت‌های آن این است که افرادی که از کربلا بازگشتند بعدها وجدان شان به آنها فشار وارد می‌کرد و وقایع را بر زبان می‌آوردند. لذا در تاریخ اسلام افرادی که سعی بر این داشتند که این وقایع را سربسته نگه دارند موفق به انجام آن نشدند. همه انسان‌ها، شیعه ، سنی ، مسیحی ،هندی و حتی یهودیان به این حادثه نگاه کرده اند . آنها هم از بُعد حماسی و هم از بُعد ستم‌بارگی حیرت زده و شگفت زده    گشته اند. از استاد شهید مطهری آمده است که:"آنچه در این حادثه مهم است و بیشترین جلوه‌اش، حماسه و ایستادن برای حق است. دشمن مظلومیت را رقم زده و ما فقط برای گزارش تاریخ آن را عرضه می‌کنیم ، پس ما مظلوم‌نمائی نمی‌کنیم.
سوال- ما همیشه عزاداری امام حسین(ع) را ده روز قبل از شهادت ایشان آغاز  و نهایتاً در شام غریبان به پایان می‌رسانیم در صورتی که در تمام مراسم‌های عزاداری ، ما روز شهادت و بعد از آن به سوگ می‌نشینیم. چرا باید این‌گونه باشد؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- این سنتی است که در میان ائمه (ع) هم وجود داشته است . در روایت آمده که حضرت صادق(ع) یک روز قبل از محرم آمادگی ایجاد می‌کرد و این روزهای قبل از عاشورا را برای مهیا شدن به اوج انجام می‌دادند. این مشکلی ندارد به شرط آن‌که بعد هم فراموش نکنیم. خوشبختانه در بعضی شهرها این مقوله رعایت می‌شود، به آن اهمیت می‌دهند و شور و هیجان دهه اول را حفظ می‌نمایند.
سوال- گفته شده در مجالس امام حسین(ع) ریا هم می‌توان کرد یعنی اگر اشک شما نمی‌آید حالت آن را به خود بگیرید،چطور عملی که ناپسند است در مجالس امام حسین(ع) پسندیده می‌شود ؟  ( فلسفه عزاداری )پاسخ- چرا اسم این حرکت را ریا می‌گذارید ؟ ریا به معنای این است که فرد کاری کند که در نزد دیگران محبوب شود در حالی‌که آن امرعبادی است و باید خالص برای خدا باشد، وقتی گفته شده برای امام حسین(ع) حالت حزن به خود بگیرید که شاید این مقدمه‌ای باشد تا وارد عرصه اشک شوید ریا نخواهد بود. بنابراین خود را به گریه زدن آغازی برای ورود به عزاداران مخلص برای امام حسین(ع) است.
سوال- آیا امام حسین (ع) به عزاداری ما احتیاج دارد؟ یعنی به گریه کردن یا لبیک گفتن ما احتیاج دارند؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- اشک نوعی نماد است برای کسی که به او عشق می‌ورزیم ، اشک می‌ریزیم اگر این لبیک را ذات وجوه تصور کنیم و وجوه آن را باز کنیم یکی از ابعاد آن،اشک ریختن است. اشک جدای از لبیک نیست. آن چهره‌های برجسته آغاز حرکت را با آیات قرآن شروع کردند و به یاد امام(ع) اشک ریختند، سپس شمشیر برداشتند و به میدان ‌رفتند. اشک هرگز به معنای این نیست که با آن یا آتش خشم خود را علیه دشمن یا آگاهی و حرکت را خاموش کنیم. آن اشک یک عشق سوزان به امام حسین(ع) است.
سوال- از منظر امام شناسی آیا امام حسین(ع) بیشتر از اشک به لبیک ما احتیاج ندارند ؟( فلسفه عزاداری )
پاسخ- اگر این‌ها را روبه روی هم ببینیم آن‌گاه می‌توان گفت به کدام یک بیشتر نیاز است ولی اگر اشک را در راستای حیات بخشیدن به حماسه ، شور و اعلام آمادگی برای جان‌فشانی ببینیم دیگر جدایی آن‌ها معنا پیدا نمی‌کند. این بندگان هستند که باید با مکتب عاشورا زندگی کنند . امام حسین(ع) که محتاج اشک بنده نیست. اگر امام و ائمه توصیه به اشک ریختن کرده‌اند برای همین است که در راستای لبیک گفتن است.
سوال- چرا آن قدر که بر گریه تأکید شده بر مطالعه در زندگانی امام(ع) و لبیک گفتن نشده است؟ این ضعف و کمبود در روایات‌هاست یا در ابلاغ آنها ؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- اگر یک روایت در یک موضوعی داشته باشیم با پنجاه روایت در صحت آن موضوع، تفاوتی ندارد و بالعکس، اگر یک روایت در جایی داشته باشیم و سی روایت غلط در باب همان موضوع در جایی دیگر، می‌گوئیم آن سی روایت غلط خود را تصحیح می‌کنند و جای این یک روایت می‌نشینند. حضرت امام حسین(ع) فرمودند:" من که حرکت کردم، الگوی شما هستم". وقتی بیان شده من امام شما هستم یعنی شما باید وجوه اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خود را مثل من بسازید. در کنار اشک رسالت‌های دیگری هم وجود دارد . یکی تحریف زدایی، دیگری آگاهی و ...است. نکته آخر این‌که قانونی وجود دارد و آن این‌که همیشه سخن عام با سخن مقید دایره‌اش محدود می‌شود. مثلاً پدر وارد خانه می‌شود و می‌فرماید: تشنه هستم ‌، چیزی برای رفع عطشم بیاور ولی اگر بیدمشک باشد بهتر است، در اینجا قیدی در نظر گرفتند. ائمه فرموده‌اند گریه کنید ، در کنار آن هم جمله‌ای دارند و بارها تکرار کرده‌اند که آن این است : در کنار گریه به شناخت هم برسید.
سوال- در بسیاری از روایات آمده که گریه کردن برای امام حسین(ع) انسان را پاک می‌کند . پس گفته قرآن چه می‌شود که در آخرت هر کسی در گرو عمل خودش است؟ فکر نمی‌کنید این روایات افراد را تشویق به گناه کردن می‌کند؟( فلسفه عزاداری )پاسخ- اعتقاد ما این است که اصل اولیه، همه انسان‌ها در گرو عمل خودشان هستند اما اگر خدا بخواهد فقط آدمی را با عملش ارزیابی کند، انسان با مشکلاتی رو به رو خواهد شد . پس نیاز به کمک دارد که این ثواب‌ها می‌تواند راه‌ گشا باشد ، در کنار این موارد از فضل خداوند هم غافل نشویم.

 دلیل بزرگداشت اربعین چیست؟

پاسخ :

 اعتبار اربعین امام حسین(ع) از گذشته میان شیعیان و در تقویم تاریخی وفاداران به امام حسین(ع) شناخته شده بوده است. کتاب «مصباح المتهجد» شیخ طوسی که حاصل گزینش دقیق و انتخاب معقول شیخ طوسی از روایات فراوان در باره تقویم مورد نظر شیعه در باره ایام سوگ و شادی و دعا و روزه وعبادت است، ذیل ماه «صفر» می نویسد: نخستین روز این ماه (از سال 121)،روز کشته شدن زید بن علی بن الحسین است.

روز 20 صفر یعنی اربعین زمانی است که حرم امام حسین(ع) یعنی کاروان اسرا، از شام به مدینه بازگشتند و روزی است که جابر بن عبدا... انصاری، صحابی رسول خدا (ص)، از مدینه به کربلا رسید تا به زیارت قبر امام حسین(ع) بشتابد و او نخستین کسی است که قبر آن حضرت را زیارت کرد.

در این روز، زیارت امام حسین(ع) مستحب است واین زیارت، همانا خواندن زیارت اربعین است.

شیخ طوسی سپس متن زیارت اربعین را با سند به نقل از حضرت صادق(ع) آورده است: السلام علی ولی ا... و حبیبه، السلام علی خلیل ا... ونجیبه، السلام علی صفی ا... و ابن صفیه...

این مطلبی است که شیخ طوسی، عالم فرهیخته و معتبر و معقول شیعه در قرن پنجم در باره اربعین آورده است. طبعا بر اساس اعتباری که این روز میان شیعیان داشته است، از همان آغاز که تاریخش معلوم نیست، شیعیان به حرمت آن، زیارت اربعین می خوانده اند و اگر می توانسته اند مانند جابر بر مزار امام حسین(ع) گرد آمده و آن امام را زیارت می کردند. این سنت تا به امروز درعراق با قوت برپاست و شاهدیم که میلیونها شیعه عراقی و غیر عراقی در این روز بر مزار امام حسین(ع) جمع می شوند.

در اینجا و در ارتباط با اربعین، چند نکته را باید توضیح داد.

1. عدد چهل

نخستین مسأله ای که در ارتباط با «اربعین » جلب توجه می کند، تعبیر اربعین در متون دینی است. ابتدا باید نکته ای را به عنوان مقدمه یادآور شویم :

اصولا باید توجه داشت که در نگرش صحیح دینی، اعداد نقش خاصی به لحاظ عدد بودن، در القای معنا و منظوری خاص ندارند؛ به این صورت که کسی نمی تواند به صرف اینکه در فلان مورد یا موارد، عدد هفت یا دوازده یاچهل یا هفتاد به کار رفته، استنباط و استنتاج خاصی داشته باشد. این یادآوری، از آن روست که برخی از فرقه های مذهبی، بویژه آنها که تمایلات «باطنی گری » داشته یا دارند و گاه و بیگاه خود را به شیعه نیز منسوب می کرده اند، و نیز برخی از شبه فیلسوفان متأثر از اندیشه های انحرافی و باطنی و اسماعیلی، مروج چنین اندیشه ای در باره اعداد یا نوع حروف بوده وهستند.

در واقع، بسیاری از اعدادی که در نقلهای دینی آمده، می تواند بر اساس یک محاسبه الهی باشد، اما اینکه این عدد در موارد دیگری هم کاربرد دارد و بدون یک مستند دینی می توان از آن در سایر موارد استفاده کرد، قابل قبول نیست. به عنوان نمونه، در دهها مورد در کتابهای دعا، عدد صد به کار رفته که فلان ذکر را صد مرتبه بگویید، اما این دلیل بر تقدس عدد صد به عنوان صد نمی شود. همین طور سایر عددها. البته، ناخواسته برای مردم عادی، برخی از این اعداد طی روزگاران، صورت تقدس به خود گرفته و گاه سوء استفاده هایی هم از آنها می شود. تنها چیزی که در باره برخی از این اعداد می شود گفت، آن است که آن اعداد معین نشانه کثرت است. به عنوان مثال، در باره هفت چنین اظهار نظری شده است. بیش از این هرچه گفته شود، نمی توان به عنوان یک استدلال به آن نظر کرد.

عدد «اربعین » در متون دینی

یکی از تعبیرهای رایج عددی، تعبیر اربعین است که در بسیاری از موارد به کار رفته است. یک نمونه آن که سن رسول خدا(ص) در زمان بعثت، چهل بوده است. گفته شده که عدد چهل در سن انسانها، نشانه بلوغ و رشد فکری است. گفتنی است، برخی از انبیا در سنین کودکی به نبوت رسیده اند.

در قرآن آمده است «میقات» موسی با پروردگارش در چهل روز حاصل شده است. در نقل است که، حضرت آدم چهل شبانه روز بر روی کوه صفا درحال سجده بود. (مستدرک وسائل ج 9، ص 329) در باره بنی اسرائیل هم آمده که برای استجابت دعای خود چهل شبانه روز ناله و ضجه می کردند. (مستدرک ج 5،ص239).

اعتبار حفظ چهل حدیث که در روایات فراوان دیگر آمده، سبب تألیف صدها اثر با عنوان اربعین در انتخاب چهل حدیث و شرح و بسط آنها شده است. در این نقلها آمده است که اگر کسی ازامت من، چهل حدیث حفظ کند که در امر دینش از آنها بهره برد، خداوند درروز قیامت او را فقیه و عالم محشور خواهد کرد. در نقل دیگری آمده است که امیرمؤمنان(ع) فرمودند: اگر چهل مرد با من بیعت می کردند، در برابردشمنانم می ایستادم.(الاحتجاج، ص 84).

مرحوم کفعمی نوشته است : زمین از یک قطب، چهار نفر از اوتاد و چهل نفر از ابدال و هفتاد نفر نجیب، هیچ گاه خالی نمی شود. (بحار ج 53، ص 200)

درباره نطفه هم تصور بر این بوده که بعد از چهل روز علَقه می شود. همین عدد در تحولات بعدی علقه به مضغه تا تولد درنقلهای کهن به کار رفته است، گویی که عدد چهل مبدأ یک تحول دانسته شده است.

در روایت است کسی که شرابخواری کند، نمازش تا چهل روز قبول نمی شود. و نیز در روایت است که کسی که چهل روز گوشت نخورد، خلقش تند می شود. نیز در روایت است که کسی که چهل روز طعام حلال بخورد، خداوند قلبش را نورانی می کند. نیز رسول خدا(ص) فرمود: کسی که لقمه حرامی بخورد، تا چهل روز دعایش مستجاب نمی شود. (مستدرک وسائل، ج 5، ص 217).

اینها نمونه ای از نقلهایی بود که عدد اربعین در آنها به کار رفته است.

2. اربعین امام حسین(ع)

باید دید در کهن ترین متون مذهبی ما، از «اربعین » چگونه یاد شده است. به عبارت دیگر، دلیل بزرگداشت اربعین چیست؟ چنانکه در آغاز گذشت، مهمترین نکته درباره اربعین، روایت امام عسکری(ع) است. حضرت در روایتی که در منابع مختلف از ایشان نقل شده، زیارت اربعین را یکی از پنج نشانه مؤمن دانسته اند.

این حدیث تنها مدرک معتبری است که جدای از خود زیارت اربعین که درمنابع دعایی آمده، به اربعین امام حسین(ع) و بزرگداشت آن روز تصریح کرده است.

اما اینکه منشأ اربعین چیست، باید گفت، در منابع به این روز به دو اعتبارنگریسته شده است.

نخست روزی که اسیران کربلا از شام به مدینه بازگشتند.

دوم روزی که جابر بن عبدا... انصاری، صحابی پیامبر خدا (ص) از مدینه به کربلا وارد شد تا قبر حضرت اباعبدا... الحسین(ع) را زیارت کند. شیخ مفید (م 413) در«مسار الشیعه» که در ایام موالید و وفیات ائمه اطهار(ع) است، به روز اربعین اشاره کرده و نوشته است: این روزی است که حرم امام حسین(ع)، از شام به سوی مدینه مراجعت کردند. نیز روزی است که جابربن عبدا... انصاری برای زیارت امام حسین(ع) وارد کربلا شد.

در کتاب «نزهة الزاهد» هم که در قرن ششم هجری تألیف شده، آمده است: در بیستم این ماه بود که حرم محترم حسین(ع) از شام به مدینه آمدند. (نزهة الزاهد، ص 241) همین طور در ترجمه فارسی «فتوح ابن اعثم» (الفتوح ابن اعثم، تصحیح مجد طباطبائی، ص 916) و کتاب «مصباح» کفعمی که از متون دعایی بسیار مهم قرن نهم هجری است این مطلب آمده است. برخی عنوان کرده اند که عبارت شیخ مفید و شیخ طوسی، بر آن است که روز اربعین، روزی است که اسرا از شام به مقصد مدینه خارج شدند، نه آنکه در آن روز به مدینه رسیدند. (لؤلؤ و مرجان، ص 154) به هر روی، زیارت اربعین از زیارتهای مورد وثوق امام حسین(ع) است که ازلحاظ معنا و مفهوم قابل توجه است.

3. بازگشت اسیران به مدینه یا کربلا

اشاره کردیم که شیخ طوسی، بیستم صفر یا اربعین را، زمان بازگشت اسیران کربلا از شام به مدینه دانسته است. باید افزود، نقلی دیگر، اربعین رابازگشت اسرا از شام به «کربلا» تعیین کرده است. تا اینجا، از لحاظ منابع کهن، باید گفت، اعتبار سخن نخست بیش از سخن دوم است. با این حال،علامه مجلسی پس از نقل هر دو اینها، اظهار می دارد: احتمال صحت هردوی اینها (به لحاظ زمانی ) بعید می نماید. (بحار ج 101، ص 334 335) ایشان این تردید را در کتاب دعایی خود «زاد المعاد» هم عنوان کرده است. با این حال، در متونی، مانند «لهوف» و «مثیرالاحزان» آمده است که اربعین، مربوط به زمان بازگشت اسرا، از شام به کربلاست. اسیران، از راهنمایان خواستند تا آنها را از کربلا عبور دهند.

باید توجه داشت، که این دو کتاب، در عین حال که مطالب مفیدی دارند، از جهاتی، اخبار ضعیف و داستانی هم دارند که برای شناخت آنها باید با متون کهن تر مقایسه شده و اخبار آنها ارزیابی شود. این نکته را هم باید افزود که منابعی پس از لهوف به نقل از آن کتاب این خبر را نقل کرده اند، نباید به عنوان یک منبع مستند و مستقل یاد شوند. کتابهایی مانند «حبیب السیر» که به نقل از آن منابع خبر بازگشت اسرا را به کربلا آورده اند (نفس المهموم ترجمه شعرانی، ص 269) نمی توانند مورد استناد قرار گیرند.

در اینجا مناسب است دو نقل را در باره تاریخ ورود اسرا به دمشق یاد کنیم. نخست نقل ابوریحان بیرونی است که نوشته است :

روز اول ماه صفر را روزی می داند که سر امام حسین(ع) را وارد دمشق کرده و یزید هم در حالی که اشعار «ابن زبعری» را می خواند و بیتی هم بر آن افزوده بود، با چوبی که در دست داشت بر لبان امام حسین(ع) می زد.»

دوم سخن عماد الدین طبری (م حوالی 700) در «کامل بهائی» است که رسیدن اسرا به دمشق را در16 ربیع الاول دانسته یعنی 66 روز پس از عاشورا.

4. میرزا حسین نوری و اربعین

علامه میرزا حسین نوری از علمای برجسته شیعه، و صاحب کتاب «مستدرک الوسائل» در کتاب «لؤلؤ و مرجان در آداب اهل منبر» به نقد و ارزیابی برخی ازروضه ها و نقلهایی پرداخته که به مرور در جامعه شیعه رواج یافته و به نظر وی، از اساس، نادرست بوده است. ظاهرا وی در دوره اخیر نخستین کسی است که به نقد این روایت پرداخته و دلایل متعددی در نادرستی آن اقامه کرده است.

به نظر می رسد منطقی ترین چیزی که برای اعتبار اربعین در دست است، همین زیارت جابر در نخستین اربعین به عنوان اولین زائر است.

اما درباره اعتبار اربعین به بازگشت اسرا به کربلا، توجه به این نکته هم اهمیت دارد که شیخ مفید در کتاب مهم خود در باب زندگی امامان و در بخش خاص به امام حسین(ع) از کتاب «ارشاد» در خبر بازگشت اسرا، اصلا اشاره ای به اینکه اسرا به عراق بازگشتند ندارد. همین طور ابومخنف، راوی مهم شیعه هم اشاره ای در مقتل الحسین خود به این مطلب ندارد. در منابع کهن تاریخ کربلاهم مانند «انساب الاشراف»، «اخبارالطوال»، و «طبقات الکبری» اثری از این خبردیده نمی شود.

روشن است که حذف عمدی آن معنا ندارد؛ زیرا برای چنین حذف و تحریفی، دلیلی وجود ندارد.

خبر زیارت جابر، درکتاب «بشارة المصطفی» آمده، اما به ملاقات وی با اسرا اشاره ای نشده است.

مرحوم حاج شیخ عباس قمی هم، به تبع استاد خود نوری، داستان آمدن اسرای کربلا را در اربعین از شام به کربلا نادرست دانسته است(منتهی الامال، ج 1،صص 817 818) در دهه های اخیر مرحوم محمد ابراهیم آیتی هم در کتاب بررسی تاریخ عاشورا بازگشت اسرا را به کربلا انکار کرده است. (بررسی تاریخ عاشورا، صص 148 149) همین طور شهید مطهری که متأثر از مرحوم آیتی است. اما این جماعت یک مخالف جدی دارند که شهید قاضی طباطبائی است.

5. شهید قاضی طباطبائی و اربعین

شهید محراب، مرحوم حاج سید محمدعلی قاضی طباطبائی، کتابی با نام «تحقیق در باره اولین اربعین حضرت سید الشهدا» نوشته است.

هدف ایشان از نگارش این اثر آن بود تا ثابت کند آمدن اسرا از شام به کربلا در نخستین اربعین، بعید نیست. این کتاب مشتمل بر تحقیقات حاشیه ای فراوانی در باره کربلاست که بسیارمفید و جالب است. اما به نظر می رسد در اثبات نکته مورد نظر، با همه زحمتی که مؤلف محترم کشیده، چندان موفق نبوده است.

ایشان در باره این اشکال که امکان ندارد اسرا ظرف چهل روز از کربلا به کوفه، از آنجا به شام و سپس از شام به کربلا بازگشته باشند، هفده نمونه از مسافرتها ومسیرها و زمانهایی را که برای این راه در تاریخ آمده به تفصیل نقل کرده اند. دراین نمونه ها آمده است که مسیر کوفه تا شام و به عکس از یک هفته تا ده دوازده روز طی می شده و بنابراین، ممکن است در یک چهل روز، چنین مسیررفت و برگشتی طی شده باشد. اگر این سخن بیرونی هم درست باشد که سر امام حسین(ع) روز اول صفر وارد دمشق شده، می توان اظهار کرد که 20 روز بعد، اسرا می توانستند در کربلا باشند.

باید به اجمال گفت : بر فرض که طی این مسیر برای یک کاروان، در چنین زمان کوتاهی، با آن همه زن و بچه ممکن باشد، باید توجه داشت که آیا اصل این خبر در کتابهای معتبر تاریخ آمده است یانه؟ تا آنجا که می دانیم، نقل این خبر در منابع تاریخی، از قرن هفتم به آن سوی تجاوز نمی کند. به علاوه، علمای بزرگ شیعه، مانند شیخ مفید و شیخ طوسی، نه تنها به آن اشاره ای نکرده اند، بلکه به عکس آن تصریح کرده و نوشته اند: روز اربعین روزی است که حرم امام حسین(ع) وارد مدینه شده یا از شام به سوی مدینه خارج شده است.

آنچه می ماند این است که نخستین زیارت امام حسین(ع) در نخستین اربعین، توسط جابر بن عبدا... انصاری صورت گرفته است و از آن پس ائمه اطهار(ع) که از هر فرصتی برای رواج زیارت امام حسین(ع) بهره می گرفتند، آن روز را که نخستین زیارت در آن انجام شده، به عنوان روزی که زیارت امام حسین(ع) در آن مستحب است، اعلام فرمودند.

متن زیارت اربعین هم ازسوی حضرت صادق(ع) انشاء شده و با داشتن آن مضامین عالی، شیعیان را از زیارت آن حضرت در این روز برخوردار می کند.

اهمیت خواندن زیارت اربعین تاجایی است که از علائم شیعه دانسته شده است.

زیارت اربعین در «مصباح المتهجد» شیخ طوسی و نیز «تهذیب الاحکام» وی به نقل ازصفوان بن مهران جمال آمده است. وی گفت که مولایم صادق(ع) فرمود: زیارت اربعین که باید وقت برآمدن روز خوانده شود چنین است.... (مصباح المتهجد، ص 788، تهذیب الاحکام، ج 6،ص 113، اقبال الاعمال، ج 3، ص 101، مزار مشهدی، ص 514 (تحقیق قیومی )، مزار شهید اول (تحقیق مدرسة الامام المهدی، قم 1410)، ص 185 186).

این زیارت، به جهاتی مشابه برخی از زیارتهای دیگر است، اما از آن روی که مشتمل بر برخی از تعابیر جالب در زمینه هدف امام حسین از این قیام است، اهمیت ویژه ای دارد. در بخشی از این زیارت درباره هدف امام حسین(ع) از این نهضت آمده است:

خدایا، امام حسین(ع) همه چیزش را برای نجات بندگانت از نابخردی وسرگشتگی و ضلالت در راه تو داده در حالی که مشتی فریب خورده که انسانیت خود را به دنیای پست فروخته اند، بر ضد وی شوریده و آن حضرت را به شهادت رساندند.

شرط قبولی گریه بر امام حسین(ع) چیست؟

محقق مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات گفت: هر گریستنی برای امام حسین(ع) بدون تحقق شرایط و انگیزه معقول آن نمی‌تواند موجب آن همه پاداش و ثواب‌هایی شود که در روایات به بخشی از آن اشاره شده است، اگر چه بدون اجر نخواهد بود.

---

فارس:  تأکید و توصیه‌ای که در روایات نسبت به بر پا نمودن مجالس عزا و گریه بر مصائب امام حسین(ع) وارد شده است،‌ نسبت به هیچ یک از امامان معصوم(ع) حتی وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) وارد نشده است، گویا در این مسأله سری نهفته است که ائمه اطهار(ع) این همه آن را مورد تأکید و سفارش قرار داده‌اند و خود برای مظلومیت آن حضرت مجالس عزا بر پا می‌کردند و مرثیه‌سراها مرثیه می‌خواندند و حضرات معصومین(ع) گریه می‌کردند و مردم را به این کار تشویق می‌کردند و از ثواب گریه بر امام حسین(ع) مطلع می‌‌کردند. بیان روایات در وعده ثواب‌های عظیم این مجالس به‌گونه‌ای است که عده‌ای آن را اغراق‌آمیز دانسته و منکر آن شده‌اند و منشأ آن را «غُلات» دانسته و گفته‌اند: «ثواب باید با عمل تناسب داشته باشد، چگونه ممکن است عمل کوچکی مانند گریه بر امام حسین(ع) این‌قدر پاداش عظیم داشته باشد؟!» حجت‌الاسلام رمضانعلی حسنی محقق مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس به این شبهه پاسخ داده است که در ادامه می‌آید:

*عزاداری و گریه بر امام حسین(ع) چه فلسفه‌ای دارد؟

-ارزش و اهمیت کارهایی که انسان انجام می‌دهد، با انگیزه و محرک اصلی آن عمل پیوند مستقیم دارند. اگر محرک اصلی آن، چیزهایی پست و بی‌ارزش باشد، آن عمل در نظر اسلام و عقلا بی‌ارزش و بی‌اهمیت خواهد بود، اگر انگیزه اصلی آن، یک امر مهم و قابل توجه باشد، چنین عملی در نظر اسلام و عقلا مهم و با ارزش تلقی خواهد شد. از آنجا که عزاداری و گریه کردن بر امام حسین(ع) در راستای زنده نگهداشتن قیام با عظمت و فداکاری‌ها و جانفشانی‌های امام حسین(ع) و یاران فداکار و با وفای آن حضرت انجام می‌شود و اهداف بسیار بزرگی را دنبال می‌کند، خداوند متعال پاداش این عزاداری‌ها و گریه کردن‌ها را آمرزش گناهان قرار داده است.

ممکن است در دنیا همه حقایق و عظمت قیام امام حسین(ع) و پاداشی که خداوند برای عزاداران و گریه‌کنندگان بر آن بزرگوار قرار داده، برای ما معلوم نشود

تردیدی نیست که گریه کردن بر امام حسین(ع) اجر و پاداش بس بزرگ و بیشماری دارد که انسان چه بسا از توصیف و بیان حقیقت آن عاجز است و ممکن است در دنیا همه حقایق و عظمت قیام امام حسین(ع) و پاداشی که خداوند برای عزاداران و گریه‌کنندگان بر آن بزرگوار قرار داده، برای ما معلوم نشود و آنچه ما درک می‌کنیم و روایات بیانگر آن است فقط گوشه‌ای از عظمت قیام امام حسین(ع) و پاداش عزاداران حسینی می‌باشد.

شیخ صدوق به سند معتبر از ریان بن شبیب نقل می‌کند که امام رضا(ع) فرمودند: «ای پسر شبیب! اگر گریه می‌کنی برای چیزی، پس برای حسین بن علی(ع) گریه کن که او را مانند گوسفند ذبح کردند، ای پسر شبیب! اگر گریه کنی بر حسین(ع) تا آب دیده بر روی تو جاری شود، حق تعالی جمیع گناهان صغیره و کبیره تو را بیامرزد، خواه اندک باشد، خواه بسیار، ای پسر شبیب! اگر می‌خواهی که در غرفه‌های عالیه بهشت ساکن شوی و با رسول خدا(ص) و ائمه طاهرین(ع) همنشین شوی پس لعنت کن قاتلان حسین(ع) را.(1)

امام صادق(ع) فرمودند: «هر که در مرثیه حسین(ع) شعری بخواند و خود بگرید و یک کسی دیگر را نیز بگریاند بهشت بر او واجب شود».(2)

*گریه کردن یک عمل به ظاهر کوچک است، ملموس نیست که پاداش‌ بسیار عظیم داشته باشد؟

-در روایات برای برخی اعمال به ظاهر کوچک ثواب‌های بسیار عظیم بیان شده است؛ مثل اینکه هر کس قاتلان امام حسین(ع) را لعن کند با رسول خدا(ص) در غرفه‌های بهشت محشور خواهد شد و اینکه گریه بر امام حسین(ع) باعث می‌شود تمامی گناهان انسان آمرزیده شوند؛ برخی ممکن است با شنیدن این جملات استبعاد کنند و پذیرش این مطالب برایشان سخت باشد، اما با در نظر گرفتن چند مطلب این استبعاد رفع خواهد شد:

-عظمت قیام امام حسین(ع)

حوادث گذشته‌ هر جامعه می‌تواند در سرنوشت آن جامعه و جوامع دیگر، آثار عظیمی داشته باشد. اگر حادثه، حادثه‌ مفیدی بوده و در جای خود دارای آثار و برکاتی بوده است، بازنگری، بازسازی و زنده نگهداشتن آن می‌تواند آثار و برکات زیادی داشته باشد و فراموش کردن آن موجب خسارت‌‌های جبران‌ناپذیری برای جامعه بشری است؛ زیرا حوادث مهمی که در تاریخ ملت‌ها به وجود می‌آیند هزینه‌های زیادی را برای ملت‌ها به همراه دارد، چه هزینه‌های مادی و چه هزینه‌های معنوی؛ نظیر از دست دادن انسان‌های بزرگ، رنج و مشقت و محرومیت‌های یک ملت و....

بنابراین، این حوادث بزرگ و درس‌ها و تجربه‌هایی که انسان‌ها باید از آن بیاموزند از سرمایه‌های عظیم هر ملت، بلکه تمام بشریت است و عقل حکم می‌کند، چنین سرمایه‌هایی حفظ و احیا شده و مورد بهره‌برداری قرارگیرد.

ر کس قاتلان امام حسین(ع) را لعن کند با رسول خدا(ص) در غرفه‌های بهشت محشور خواهد شد و اینکه گریه بر امام حسین(ع) باعث می‌شود تمامی گناهان انسان آمرزیده شوند

بی‌شک، حادثه عظیم عاشورا که داری ابعاد متعددی است، یکی از حوادث پر هزینه برای بشریت بوده است؛ چرا که با هزینه‌ای چون شهادت امام معصوم(ع) و یاران با‌ وفای آن حضرت و رنج و سختی کشیدن خانواده و اطفال آن حضرت و... به دست آمده است، از طرف دیگر، این حادثه یک حادثه و واقعه‌ شخصی نبوده است، بلکه واقعه‌ کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یاران با وفایش یک مکتب است که دارای درس‌ها و اهداف و عبرت‌هایی همچون توحید، امامت، امر به معروف و نهی از منکر، حقیقت‌خواهی، ظلم‌ستیزی، کرامت‌نفس، عزت و... است.

اگر این مکتب انسان‌ساز، نسل به نسل بین انسان‌ها منتقل شود، بشریت می‌تواند به ازای هزینه‌ای که برای آن متحمل شده است، از آن سود برده، حداکثر بهره‌برداری را بکند، ولی اگر خدای نخواسته این حادثه فراموش شده یا تحریف شود، بیشترین ضرر متوجه جامعه‌ بشری و مخصوصاً جامعه‌ دینداران می‌شود.(3)

شهید مرتضی مطهری در این باره می‌فرماید: «حسین بن علی(ع) به مردم درس غیرت داد، درس تحمل و بردباری داده، درس تحمل شداید و سختی‌ها داد، اینها برای مردم مسلمان درس‌های بسیار بزرگی بود، پس اینکه می‌گویند حسین بن علی(ع) چه کرد و چطور اسلام را زنده کرد، جوابش همین است که حسین بن علی(ع) روح تازه‌ای در اسلام دمید، خون‌ها را به جوش آورد. غیرت‌ها را تحریک کرد، عشق و ایده به مردم داد، حس استغنا در مردم به وجود آورد، درس صبر و تحمل و بردباری و مقاومت و ایستادگی در مقابل شدائد به مردم داد، ترس را ریخت، او شخصیت اسلامی مسلمین را زنده کرد، بعد از قیام حضرت بسیاری از مسلمین توبه کردند، دسته دسته قیام می‌کردند، از همین مردم کوفه پنج هزار نفر به عنوان توابین قیام کردند و قاتلین صحرای کربلا را قصاص می‌کردند. حسین بن علی(ع) با قیام خود این کار را کرد».(4)

بنابراین زنده نگه داشتن نام و یاد آن حضرت، زنده نگه‌داشتن درس‌ها و ایده‌هاست، و بهترین راه زنده نگه داشتن حادثه عاشورا هم همین گریه کردن‌ها و عزاداری‌ها است.

ارزش و اهمیت هر رفتاری که انسان انجام می‌دهد، بستگی به انگیزه و محرک اصلی آن رفتار دارد. اگر محرک اصلی آن، چیزهایی پست و بی‌ارزش باشد، آن رفتار از نظر اسلام و عقلاء بی‌ارزش و بی‌اهمیّت خواهد بود، اگر انگیزه اصلی آن، یک امر مهم و قابل توجه باشد، چنین عملی از نظر اسلام و عقلاء مهم و باارزش تلقی خواهد شد. از آنجا که این عزاداری‌ها برای زنده نگهداشتن قیام با عظمت و فداکاری‌ها و جان‌فشانی‌های امام حسین(ع) برگزار می‌شود و اهداف بسیار بزرگی را دنبال می‌کند، خداوند متعال پاداش این عزاداری‌ها و گریه کردن‌ها را آمرزش گناهان قرار داده است.

ده نگه داشتن نام و یاد آن حضرت، زنده نگه‌داشتن درس‌ها و ایده‌هاست، و بهترین راه زنده نگه داشتن حادثه عاشورا هم همین گریه کردن‌ها و عزاداری هاست

-ما از حقیقت اعمال بی‌خبریم

ما فکر می‌کنیم که گریه بر امام حسین(ع) و لعن قاتلان آن حضرت عمل کوچکی است، ولی با توجه به اینکه ما از باطن و حقیقت اعمال بی‌خبریم نباید با تکیه بر ظاهر اعمال به بزرگی و کوچکی آنها حکم نماییم؛ به همین دلیل است که خداوند در سوره نور در مورد تهمت زدن به مؤمنان می‌فرماید: «وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِکُم مَّا لَیْسَ لَکُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَیِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِیمٌ»؛ یعنی شما این گناه را بسیار سبک و کوچک می‌شمرید و به‌ آسانی آن را بر زبان جاری می‌کنید، اما در نزد خدا همان کلمه‌ای که به‌ عنوان تهمت به یک مؤمن بر زبان جاری می‌‌کنید، بسیار عظیم است و همین طور بعضی از اعمال نیک که ما آن را سبک می‌شماریم، نزد خدا بسیار با عظمت است؛ مثل نماز یا گریه بر امام حسین(ع).

-وسیع بودن دریای رحمت خداوند

دریای رحمت و کرم خداوند آن قدر وسیع است که وسعت آن به ذهن ما هم خطور نمی‌کند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ثواب یک حسنه10 برابر می‌شود و در جای دیگر می‌فرماید: مَثل کسی که در راه خدا انفاق می‌کند، مثل آن دانه گندم است که با کاشتن آن هفت خوشه می‌روید که در هر خوشه 100 دانه گندم است! یعنی ثواب بعضی از اعمال ممکن است 700 برابر شود. بعد در ادامه می‌فرماید: «وَاللَّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ»؛ یعنی خداوند برای هر کس که بخواهد از این نیز بیشتر خواهد داد؛ چرا که «وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»؛(5) خداوند وسعت دهنده و دانا است. از همین رو است که ثواب یک ضربه امیرالمومنین علی(ع) در روز خندق در جنگ احزاب برتر است از عبادت جن و انس تا روز قیامت.(6) ما مستحباتی مثل نماز جماعت داریم که اندازه فضیلتش قابل شمارش نیست. بعضی جاها خداوند از باب تفضل و رحمت بی منتهایش چک سفید می‌دهد؛ در نماز جماعت اگر بیش از 10 نفر جمع بشوند جن و انس و ملائکه نویسنده بشنوند، آب‌های دریاها دوات بشوند، تمام برگ‌ها ورق بشوند نمی‌توانند حساب یک رکعتش را بنویسند.

هر گریه کردن و گریه نمودن برای امام حسین(ع) بدون تحقق شرایط و انگیزه معقول و مناسب آن نمی‌تواند موجب آن همه پاداش و ثواب‌ها شود

*آیا گریه کردن بر امام حسین(ع) شرایط خاصی را می‌طلبد؟

-آنچه نباید از نظر دور داشت این است که هر گریه کردن و گریه نمودن برای امام حسین(ع) بدون تحقق شرایط و انگیزه معقول و مناسب آن نمی‌تواند موجب آن همه پاداش و ثواب‌هایی که در روایات به بخشی از آن اشاره شده است بشود، اگر چه بدون ثواب و اجر نخواهد بود. لذا نباید از مسأله عزاداری و گریه کردن بر امام حسین(ع) سوء‌استفاده و به تعبیر بهتر برداشت بد و ناصواب بشود. امام حسین(ع) برای مبارزه با گناه قیام کرد، نه اینکه سنگری برای گنهکاران باشد، این همان فکر مسیحی است که حضرت عیسی(ع) را فدیه و کفاره گناهان مسیحیان می‌دانند. (7)  

بنابراین، گریه و اشک کسی موجب بهشت و همنشینی با امام حسین(ع) خواهد شد که اولاً گریه‌اش آمیخته با اعتقاد صحیح و شناخت درست و عمل صالح باشد و اشکی که می‌ریزد به منزله آه حسرتی در برابر کوتاهی‌ها و بی‌توجهی‌هایی باشد که ممکن است در زندگی در برابر خدا و اولیای الهی کرده باشد، وانگهی آن اشک ناقابل را در لفافه نورانی غربت امام حسین(ع) و اهل بیت مظلوم آن بزرگوار قرار داده و به پیشگاه خداوند کریم عرضه می‌دارد و خداوند هم به واسطه آن بزرگوار، رحمت بی‌کران ایزدی بهشت را بهای آن قرار می‌دهد.

ثانیاً گریه کردن و گریاندن به انگیزه زنده نگهداشتن و تجلیل از خاطره بزرگ و دردآور عاشورا باشد. هدف این باشد که پرتوی از روح حسین بن علی(ع) بر روح ما بتابد، اگر اشکی برای او می‌ریزیم باید در مسیر هماهنگی روح ما باشد، ذره‌ای از همت، غیرت، حریت، ایمان، تقوا و شجاعت آن حضرت در ما بتابد، این چنین اشکی اگر از چشمان کسی جاری شود، آن اشک هر چه دلتان می‌خواهد قیمت دارد».(8) چنین اشکی است که این طور در روایات ارزش دارد و به آن توصیه شده است؛ اشکی که ما را عوض کند و مطیع امام شویم، نه اینکه ما هر روز از امام دورتر شده و با اشک بخواهیم گناهانمان ریخته شود.

*چه چیزی عاید عزاداران حسینی می‌شود؟

-در نتیجه، هدف از این گریه‌ها و عزاداری‌ها زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره حضرت است که به سبب آن به سمت کمال حرکت کنیم و با نور حضرت(ع) هدایت شویم و به سوی معبود خود بشتابیم، روایاتی که در باب آمرزش گناهان به وسیله گریه بر امام حسین(ع) وارد شده‌اند، ظاهراً ناظر به حق الناس نیست، بلکه شامل سایر گناهان می‌‌شود، چون درباره حق‌الناس روایات دیگر داریم که قابل بخشش نیست، مگر اینکه صاحب حق راضی شود، اگرچه خداوند متعال می‌تواند صاحب حق را به رحمت بی‌پایان خود راضی کند و از این طریق شخص مدیون را که از شیعیان امام حسین(ع) و گریه‌کننده بر آن حضرت بوده، مورد عفو و بخشش قرار دهد.

 

*پی‌نوشت‌ها:

1-قمی، شیخ عباس، دمع السجوم و ترجمه نفس المهموم، ص44.

2-همان، ص45.

3-سایت ویکی پرسش (عزاداری برای امام حسین(ع))

4-مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ج3، ص49.

5-بقره، آیه 261.

6-هومن بهلولی، اعمال به ظاهر کوچک و ثواب‎های بسیار بزرگ، سایت تبیان، بخش سیره معصومین(ع).

7-مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، ج3، ص108.

8-همان، ص107.

فلسفه اشک برای امام حسین(ع) چیست ؟ پاداش اشک برای امام حسین چقدر است؟

ارسال شده توسط شهر سوال در ۱۳۹۲/۲/۲۸ - ۲۰:۱۴

مناسب است چند مطلب بعنوان مقدمه ذکر شود:
۱- ابراز غم و اندوه و گریه بر عزیزان از دست رفته از نظر شیعه و سنی جایز است و شخص رسول گرامی اسلام(ص) در شهادت عمویش حمزه[۱]، در شهادت جعفربن ابی‏طالب[۲]، در غم مرگ فرزند عزیزشان ابراهیم[۳]، در اندوه رحلت یکی از نوادگانشان، در کنار قبر مادرشان و ...[۴] گریستند.

۲- بر اساس روایات فریقین پیامبر اکرم(ص) بارها از شهادت اباعبدالله حسین(ع) خبر دادند و در غم و اندوه شهادت و مظلومیت آن حضرت گریستند؛ در روز ولادت[۵]، در منزل ام سلمه[۶]، در منزل زینب[۷]

۳- ائمه معصومین: بر مظلومیت و شهادت امام حسین(ع) می‏ گریستند و در ایام شهادت آن حضرت به برگزاری مراسم عزا می‏ پرداختند. امام سجاد(ع) با همه صبر و شکیبایی در بقیه عمر شریفش پس از حادثه کربلا همواره گریان و اندوهگین بود، به گونه‏ ای که امام صادق(ع) می‏ فرماید: «امام علی بن حسین(ع) بیست سال گریه کرد و غذایی در نزد او گذاشته نمی‏ شد مگر اینکه گریه می‏کرد.»[۸] امام باقر و امام صادق(علیهم السلام) و امام رضا(ع) که از آزادی بیشتری برخوردار بودند در حکومتهای وقت خویش مجالس سوگواری بپا می‏ کردند و از شعرا می‏خواستند در مصایب و فضایل اباعبدالله شعر بخوانند و آنان گریه می‏کردند.[۹]

۴- پاداش وثواب عزاداری وگریه برای امام حسین(ع):
از منابع شیعه استفاده می‏شود که گریه بر امام حسین(ع) نه تنها جایز و مشروع است بلکه مطلوب و پسندیده است و از ثواب فوق العاده ‏ای برخوردار است،
پیامبر گرامی اسلام فرمود: «کُلُّ عیْنٍ باکِیْ اِلاّ عَینٌ بَکَتْ عَلی مَصائِبِ الحُسَین فَاِنَّها ضاحِکَ مُسْتَبِشَرْ بِنَعیمِ الجَنّْه؛[۱۰] هر چشمی در روز قیامت گریان است مگر چشمی که بر مصیبت حسین(ع) گریه کرده است که چنین کسی خندان است و بر نعمتهای بهشت بشارت داده می‏شود.»
امام رضا(ع) فرمودند:«گریه برامام حسین(ع)گناهان بزرگ را محو می کند.»[۱۱]
امام صادق(ع) فرمودند: «کسی که به یاد امام حسین(ع) به مقدار بال مگسی، اشک از چشمانش جاری شود، ثوابش بر خداوند است، و خداوند به کمتر از بهشت برای او راضی نمی شود.»[۱۲]
و روایات فراوان دیگری که برای ثواب گریه بر امام حسین(ع) وارد شده است.

۵- لازمه ابراز عشق و ارادت و محبت به اهل‏بیت شادی در شادمانی آنها و سوگواری بر مصایب و غمو اندوه آنان است چرا که اهل‏بیت رسول خدا(ص) همان مصداق «قربی» هستند در آیه شریفه:«قُلْ لااَسْئَلُکُم عَلَیْهِ اَجْراً اِلاَّ المَوَدَّه فیِ‏القُربی؛[۱۳] (اى پیامبر! به مردم) بگو: من از شما بر این (رسالت خود) هیچ مزدى جز مودّت نزدیکانم را نمى‏ خواهم»

۶- امام حسین(ع) با قیام و شهادتش درس چگونه زیستن و چگونه مردن را به انسانها آموخت و با شهادتش چهره پلید طاغوت زمان خویش را بر ملا ساخت و چهره کریه یزید را روشن نمود پس باید قیام و شهادتش بزرگ داشته شود.

اینک با توجه به مقدمات فوق در پاسخ این سؤال می‏گوییم شیعه در ایام شهادت امام حسین(ع) گریه و عزاداری می‏ کند تا بدین وسیله:
۱: به سنت رسول خدا(ص) و سیره ائمه تمسک نموده باشد.
۲: عشق و ارادت خویش را به خاندان رسالت ابراز دارد.
۳: درسهای نهضت عاشورا و اهداف امام حسین(ع) را تبیین نماید.
۴: از شهدا و مجاهدانی که برای احیای اسلام از جان خویش دریغ نکردند تقدیر نماید.
۵: زمینه تبلیغ دین و بیان احکام اسلامی را فراهم کند.
۶- یاد و تاریخ پرشکوه نهضت حسینی، را زنده نگاه دارد.
۷- الهام بخش روح انقلابی و ستم ستیزی باشد.
۸- پیوند عمیق عاطفی بین امت و الگوهای راستین برقرار نماید.
۹- پالایش روح و تزکیه نفس، را با اتصال به پاکان تامین کند.
۱۰- در مقابل ظلم ظالم ساکت ننشته باشد.


[۱]. طبقات ابن سعد، ترجمه حمزه.
[۲]. استیعاب و اسدالغابه، ترجمه جعفربن ابی‏طالب.
[۳]. صحیح بخاری، کتاب الخبائز، باب قول النبی(ص) «انابک لمحزونون».
[۴]. صحیح مسلم، ج ۲، ص ۱(ع)(ص)، کتاب الخبائز، باب (ص)(س)، حدیث ۱۰۸.
[۵]. مقتل خوارزمی، ج ۱، ص (ع)۸.
[۶]. الجامع الصحیح، ج (س)۱، ص (س)۱۹.
[۷]. المجمع الزواید، ج ۹، ص ۱۸۸.
[۸]. مناقب، شهر آشوب، ج ۴، ص ۵(ص)۱.
[۹]. کامل الزیادات، ص ۴(ع)۱؛ امالی صدوق و رجال کشی.
[۱۰]. وسایل الشیعه، ج ۲، ص ۹۲۴.
[۱۱]. مسند امام رضا(ع)/ج۲ص۲۷.
[۱۲]. بحارالانوار/ ج۴۴ ص۲۸۵.
[۱۳]. سوره شوری، آیه (س)۲۳.

پاسخ به شبهه های ماه محرم

پاسخ به شبهه های ماه محرم

موضوع : تصویری,سخنرانی بازدید ها : 603 بازدید یک دیدگاه

سخنرانی جنجالی در پاسخ به شبهه های ماه محرم

پاسخ به یک سخنرانی که چند روز پیش در فضای مجازی پخش شد.

عمامه به سرهای ساده لوح
 

فقرای گرسنه و مداحان میلیونی!
 

دم خروس و حسینه های خالی!

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۹ مهر ۱۳۹۵

خاتمی نژاد| چرا ما امام زمان(ع) را نمی بینیم؟!

موضوع : استاد خاتمی نژاد,سخنرانی,صوتی بازدید ها : 628 بازدید ۶ دیدگاه

سخنرانی زیبای استاد خاتمی نژاد

چرا ما امام زمان علیه السلام را نمی بینیم؟!

ما باید سبک زندگی مان را درست کنیم!

سبک زندگی ما مهدوی نیست..

ما با گناه کردنمان راه برای دیدار امام زمان بستیم..

برگرفته از سلسله نشست های طرح آیه های فراموش شده
کاری از موسسه عصر ظهور اراک

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۶ مهر ۱۳۹۵

سرسپردگی تشیع لندنی به انگلیس

موضوع : تصویری بازدید ها : 509 بازدید ۳ دیدگاه

اعتراف تشیع لندنی

به دریافت پول و امکانات از دولت انگلیس

اظهارات صریح عوامل شبکه فدک در سرسپردگی این شبکه به انگلیس

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۴ مهر ۱۳۹۵

پناهیان| راه جهانی کردن محبت علی(ع)

موضوع : استاد پناهیان,تصویری,سخنرانی بازدید ها : 694 بازدید ۳ دیدگاه

سخنان زیبای استاد پناهیان

راه جهانی کردن محبت علی(ع)

انتقاد شدید امام صادق(ع) به برخی تبلیغ‌ها برای غدیر و ولایت

نه اثبات، نه اصرار؛ فقط..

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۳۱ شهریور ۱۳۹۵

فریادهای روشنگرانه ی حاج سعید قاسمی

موضوع : تصویری,حاج سعید قاسمی,سخنرانی,سیاسی بازدید ها : 1,896 بازدید ۵ دیدگاه

کلیپ تصویری

فریادهای روشنگرانه ی حاج سعید قاسمی

سال ۹۵ سال مقابله با رأس الفتنه است

آی بچه حزب اللهی، دیر بجنبید همه چیز را بتن می کنند..

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۲۰ شهریور ۱۳۹۵

خاتمی نژاد| جنگ نرم و استحاله نرم..

موضوع : اختصاصی,استاد خاتمی نژاد,تصویری,سخنرانی بازدید ها : 1,126 بازدید ۶ دیدگاه

کلیپ تصویری

سخنان استاد سید محمد خاتمی نژاد

تغییر باورها و نگرش های مذهبی توده های مردم به صورت تدریجی..

تا دو سال پیش در ایام محرم، مشکی می پوشید،
اما حالا می گوید دعوای ۱۴۰۰ سال پیش دو امیرزاده عرب به ما چه ربطی دارد؟!

می خواهند «اصول» را از ما بگیرند..

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۸ شهریور ۱۳۹۵

نماهنگ سپر | حامد زمانی

موضوع : آهنگ,تصویری,حامد زمانی بازدید ها : 1,550 بازدید ۲ دیدگاه

موزیک ویدئوی سپر با صدای حامد‌ زمانی
با موضوع مدافعین حرم

این اثر با صدای حامد زمانی و شعری از احمد بابایی و
تنظیم امیر جمالفرد و با کارگردانی وحید امینی تهیه شده است.

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۶ شهریور ۱۳۹۵

کاشانی| عایشه؛ اهل بغی ؛ حصر و ..

موضوع : حجت الاسلام کاشانی,سخنرانی,صوتی بازدید ها : 1,291 بازدید بدون دیدگاه

دو کلیپ صوتی بسیار کاربردی از استاد کاشانی

در باب منطق "حصر" بر اساس اتفاقات تاریخی زمان علی(ع)

از دست ندهید!

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۴ شهریور ۱۳۹۵

پناهیان| درس اخلاق آمریکایی!

موضوع : استاد پناهیان,تصویری,سخنرانی بازدید ها : 920 بازدید یک دیدگاه

درس اخلاق آمریکایی!

تکه سخنرانی زیبای استاد پناهیان

در حسینیه امام خمینی(ره) (بیت رهبری) – شب عاشورا ۹۲

هر کجای جهان یک نصیحت اخلاقی دیدید با سوءظن بهش نگاه بکنید! هر جا پیام اخلاقی‌ای بود یا حتی پیام معنوی، بگو آخرش چند؟! آخرش را بگو اول، بعد من از اول گوش می‌دهم. آخرش از تویش حماسۀ حسینی، کربلا در می‌آید یا نه؟ آخرش آن قوت روحی‌ای که مقابل استکبار آدم بایستد در می‌آید یا نه؟

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۴ شهریور ۱۳۹۵

تشخیص مصلحت نظام، با الگوگیری از جنگ جهانی دوم!

موضوع : اختصاصی,تصویری,رفسنجانی,سیاسی بازدید ها : 1,083 بازدید ۸ دیدگاه

اکبر هاشمی رفسنجانی:
کشورهای جنگ جهانی دوم نیروهای نظامی شان تعطیل شد و پیشرفت کردند!
این راه در ایران هم باز شده و … !

حضرت آیت‌الله(!) زحمت کشیده نظریه‌پردازی کرده‌اند که «کشورهای غربی پس از جنگ جهانی دوم هزینه‌های نظامی‌شان را قطع کرده و همۀ پول‌ها را وارد اقتصاد کردند و در نتیجه پیشرفت کردند.» و در ادامه نیز افاضه فرموده‌اند که «این راه باز شده‌است و در دورۀ دوم آقای روحانی (تشویق حضّار) قطعاً می‌توانیم به این هدف برسیم.»

صاحب این سخن همان کسی است که بیش از یک سال پیش در تفرجگاه خانوادگی اش در مازندران حضور ایران در سوریه را زیر سوال برده بود، و همان است که چند ماه قبل گفته بود با مذاکره می توان مشکل تروریسم در منطقه را حل کرد.

پیشنهادم این است که مشاوران را بفرستند و از ژاپنی ها بپرسند چرا پس از بیش از ۶٠ سال زیستن تحت حمایت امریکا تصمیم گرفته اند ارتششان را احیا کنند؟  کینه ورزی علیه سپاه و انقلابیون نباید آدمی را مرحله انکار بدیهیات سوق بدهد.

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۳ شهریور ۱۳۹۵

کلیپ تصویری/ آقا را بشناسیم..

موضوع : امام خامنه ای,تصویری بازدید ها : 1,599 بازدید ۳ دیدگاه

نعمت بزرگ خدا

"آقا" را بشناسیم..

نظرات بزرگان دین در مورد حضرت امام خامنه ای

با گفتاری از  امام خمینی(ره) / آیت الله جوادی آملی / سیدحسن نصرالله

سید احمد خمینی(ره) / علامه حسن زاده آملی و ..

ادامه مطلب …

نویسنده : مبارز تاریخ : ۱۲ شهریور ۱۳۹۵

وعده های دروغ برجامی..

موضوع : تصویری,حسن روحانی,سیاسی,پیشنهادی بازدید ها : 1,029 بازدید ۲ دیدگاه

چه کسی دروغ می گوید؟

بازخوانی اظهارات برخی مسئولین دولت راستگویان

رییس جمهور از دست چه کسانی عصبانی شد و گفت:
دروغگویی هم حرامه وهم جرمه..

چرا دروغ؟!

آیا قرار است این روند دروغ و تحمیر، چهار سال دیگر تمدید شود؟

در انتشار کلیپ سهیم باشید..

ادامه مطلب …

راز ماندگاری نهضت امام حسین(ع) چیست؟

گروه معارف- میرخلیلی: بزرگداشت بزرگان و زیارت قبر قهرمانان رسم نیکی بوده است که از دیرباز میان ملتهای جهان و امتهای گوناگون، مورد توجه بوده و هنوز هم هست.

از این میان سید و سالار شهیدان و رهبر آزادگان، امام حسین (ع) آفتابی دیگر و بزرگی بس بهتر و بزرگتر است که باید نام و یادش را به نیکی تمام، بزرگ داشت. پیشوایان پاک و معصوم (ع) در هر فرصت و مناسبتی مردم را به زیارت مرقد نورانی سالار شهیدان (ع) تشویق و ترغیب می کردند، تو گویی این برنامه ای بود که خود را بر آن متعهد می دانستند و این کار گذشته از این که سبب پیوند روحی و فکری مسلمانان با آن امام همام بود، نوعی از مبارزه، بلکه بهترین مبارزه با ستمگران و زورمداران نیز به حساب می آمد، چنان که همیشه چنین بوده و امروز نیز چنین است. اما به راستی راز این همه اکرام و بزرگداشت حسین(ع) درچیست؟ امر به معروف و نهی از منکر، یکی از مولفه های قیام حسینی دانسته شده است که ازآن به عنوان راز ماندگاری قیام عاشورا یاد شده است.
اهمیت عزاداری بر شهید کربلا و امام مظلوم ما، موضوعی است که با حجة الاسلام مقدسی؛ عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به آن پرداخته ایم.
***
*عزاداری و بزرگداشت یاد و نام امام حسین (ع)، در روایات فراوانی تاکید شده است، چنانکه در منابع آمده که انبیاء از آدم تا خاتم برای او گریه کرده اند و یا ثواب زیارت آن حضرت معادل با نود حج و نود عمره شمرده شده است، این در حالی که سایر ائمه و انبیاء (ص) نیز در راه خدا جهاد کرده و شهید شدند. این همه تاکید بر اقامه عزاداری برای سیدالشهداء (ع) برای چه بوده و امام حسین (ع) چه ویژگی داشت، که در تکریم مقام وی، این همه روایات وارد شده است؟
**برای یافتن علت این همه توجه، باید به گفتار معصومین (ع) و سخنان امام حسین (ع) مراجعه کرد. البته، با مراجعه به کلمات امام حسین (ع) و با تکیه بر برخی روایات و آیات، دلیل این امر روشن می شود. حضرت امام حسین(ع)، هنگام خروج از مدینه، علت حرکت و قیام خود را چنین بیان کردند: « من نه از روی خودخواهی و یا برای خوشگذرانی و نه برای فساد و ستمگری از شهر خود بیرون آمدم، بلکه هدف من از این سفر، امر به معروف و نهی از منکر و خواسته ام از این حرکت، اصلاح مفاسد امت و احیای سنت و قانون جدم، رسول خدا(ص) و راه و رسم پدرم است.» در واقع، امام (ع) در این سخن، محور حرکت و قیامش، را امر به معروف و نهی از منکر می داند.
*مگر امر به معروف و نهی از منکر چه جایگاهی دارد، که این عامل اصلی در قیام آن حضرت، به شمار می آید؟
**اگر ما به آیات قرآن و برخی روایات مراجعه کنیم، جایگاه امر به معروف و نهی از منکر مشخص می شود؛ در برخی از آیات قرآن، خدای بزرگ امت اسلامی را به خاطرانجام امر به معروف و نهی از منکر، تکریم کرده است. چنان که در آیه 110 سوره آل عمران، خدای متعال می فرماید: « شما بهترین امتی هستید که برای مردم ظاهر گزیده شده اید. به خوبی ها فرمان می دهید و از بدی ها و زشتی ها، نهی می کنید». وقتی سراغ روایات نیز می رویم، همین مضمون، با تعابیر گوناگون وارد شده است. این مطلب با مقایسه دو سخن امیرمومنان مشخص می گردد. امیرمومنان (ع) در تعبیری در نهج البلاغه، جهاد را در میان آموزه های دین، به قله ای بلند در میان قله های دیگر تشبیه می کند و می فرماید: «جهاد در راه خدا قله کوهسار اسلام است»؛ یعنی اگر سایر احکام ، همانند قله هائی باشند، جهاد قله بلند آنها است. بنابراین جایگاه جهاد را به قله بلند تشبیه می کند و در واقع برجسته ترین، جایگاه در میان آموزه های دین دارد، چنان که اولین قطره خون مجاهد شهید در راه خدا، باعث آمرزش او می شود که این نشان دهنده اهمیت موضوع جهاد است.
از طرف دیگر، همین امام همام وقتی درباره امر به معروف و نهی از منکر سخن می گوید، تمام کارهای نیک و اعمال صالح را در مقایسه با امر به معروف و نهی از منکر، همانند یک قطره ای در برابر اقیانوس بی کران می داند و می فرماید: «همه کارهای نیک و جهاد در راه خدا برابر امر به معروف و نهی از منکر، چون دمیدنی است به دریای پر موج پهناور» در این عبارت حضرت امیر (ع)، حتی جهاد و تمام کارهای نیک را بدین گونه معرفی می کند. بنابراین می بینیم که امر به معروف و نهی از منکر، چقدر عظمت دارد و آثار فراوانی نیز برای آن ذکر شده است، چنان که امام باقر (ع) درباره آثار آن، می فرمایند:« امربه معروف ونهی ازمنکر، راه انبیاء و روش صالحان است، فریضه بزرگی است که فرائض دیگر به وسیله آن اقامه می شود وراه و روش انسان را مصون ازخطا وکسب وکار اورا حلال می کند، ستمها را جبران و زمین را آباد می سازد، به وسیله این فریضه از دشمنان، عدالت وانصاف خواسته می شود وهمه امور استوار ودر مسیر درست قرار گیرد». از این توضیحات، موضوع امر به معروف و نهی از منکر، اساسی ترین عامل برای اسلامی کردن جامعه و مبارزه با همه مفاسد در همه ابعاد حتی با حکومت فاسد و اقشار مختلف جامعه شناخته می شود. اگر جامعه اسلامی بخواهد احکام اسلامی را در همه زمینه ها اجرائی کند، اساسی ترین عامل آن، امر به معروف و نهی از منکر با مراتب آن است که مرتبه نهایی آن، تشکیل حکومت اسلامی است. سید الشهداء، طبق فرموده خودش، به این فریضه عمل کرد و تمام هستی خود اعم از کودکان و جوانان و اهل بیت و اموالش را، برای انجام این فریضه بزرگ الهی، فدا کرد تا بتواند از این طریق به اسلامی جامعه که توسط خاندان معاویه، رو به نابودی می رفت، حیات دوباره بخشد و مسلمانان را به وظایف اساسی خودشان بازگرداند.
بنابراین کسی که با این شیوه و هدف، به اسلام حیات مجدد بخشید، یاد و بزرگداشت او و یاد راه او، در واقع حیات بخش آموزه های دینی در تمام ابعادش خواهد بود، به همین جهت فضائل و ثواب زیادی در عزاداری و زیارت آن حضرت در نظر گرفته شده، تا با بزرگداشت او، برای همیشه دین باقی بماند و انبیاءهم به این نتیجه آگاهی داشتند و لذا پیشاپیش از او یاد کردند.
*یکی از پرسش های مطرح، این است، چرا امام با وجود آگاهی به شهادت خود، قیام کرد؟
**این موضوع هم به همان مساله امر به معروف و نهی از منکر برمی گردد. امر به معروف و نهی از منکر، مراتب و شرایطی دارد، تا وقتی اصل دین پابرجاست و آموزه های فرعی آن اجراء نمی شود، باید شرائطی که در احکام فقهی بیان شده، ملاحظه شود، اما گاهی اساس دین در خطر است. در این موارد، امر دائر بین نابودی دین و فدا شدن انسان برای دین است. قطعا دین که مایه حیات انسان است، باید باقی بماند و انسان باید خود را برای بقای آن فدا کند. سید الشهداء وقتی دید که اساس دین در خطر است، برای دفاع از آن، به صحنه آمد، هرچند به شهادت وی منجر شد، اما نتیجه آن، حفظ دین بود و هدف آن حضرت محقق شد. زیرا طبق آیه 24 سوره انفال، دین مسبب حیات انسان ها است.
*چرا برای بزرگداشت عاشورا به روش های علمی مانند مباحث نوشتاری و گفتاری اکتفا نمی شود و به عزاداری نیز پرداخته می شود؟
**در عزاداری ائمه، از سیره و شیوه ائمه الگوبرداری می کنیم. آن بزرگواران از امام سجاد (ع) تا امام عصر(عج)، همگی برای امام حسین عزاداری کرده اند که این مطلب در منابع روایی موجود است. از طرف دیگر، در گفتار ائمه، به این امر فراوان توصیه شده است. بنابراین، در روایات، حادثه عاشورا، به صورت سیره معصومین، یعنی به صورت اقامه عزاداری توصیه شده و نتیجه آن، احیای دین خواهد بود، چرا که در این شیوه، با عواطف مردم سر و کار دارد و یکی از راه های احیای ارزش های دینی، استفاده از عواطف است و اساسا بخشی از نهاد انسان را عاطفه او تشکیل می دهد. البته در روایات، بر احیای عزاداری اهداف آن حضرت، از طریق عقل و خرد نیز توصیه شده که ما باید از هر دو روش استفاده کنیم تا دین باقی بماند. یکی از روشهای بزرگداشت و حفظ آثار عاشورای حسینی ثبت تاریخی آن بوده است. به همان شیوه و سبک نگارش بر می گردد. گزارش های کربلا از چند روش به دست ما رسیده است: از طریق کسانی که در آن صحنه حضور داشتند، به دیگران و به نسل های بعدی سینه به سینه منتقل کردند، از طریق گزارش گرانی چون حمید بن مسلم که در این زمینه نوشتند، این حادثه توسط برخی از معصومین چون امام سجاد (ع) و امام باقر (ع) و خاندان اهل بیت (ع) که در واقعه عاشورا حضور داشتند، نقل شده است، ائمه بعدی نیز، با توجه به علم غیبی که داشتند و استنادی که به اجدادشان می کردند، به این موضوع پرداختند و مورخان و تاریخ نگاران هم معمولا حادثه های بزرگ را با تحقیق و بررسی، دنبال می کنند و گزارش های آن را به نسل بعدی منتقل کردند.

اهمیت عزاداری برای امام حسین(ع) چیست؟

کارشناس مذهبی گفت: قطعا حرکتی که برای احیای دین و توام با اخلاص باشد ماندگاری دارد اما اگر ما بخواهیم به عنوان شیعه در این ماندگاری سهیم باشیم، باید با اموری چون عزاداری و ابراز محبت این کار را انجام بدهیم.

به گزارش اصفهان شرق؛ «بر چون حسین(ع)، باید که گریندگان بگریند؛ زیرا گریستن بر او گناهان بزرگ را می زداید. چون ماه محرم می رسید، کسی پدرم را خندان نمی دید. غم و اندوه بر او چیره بود تا آنکه ده روز می گذشت. روز دهم، روز سوگواری و اندوه و گریه او بود و می فرمود: این روزی است که حسین(ع) در آن کشته شد». (امام رضا(ع))

هر سال با نزدیک شدن به ماه محرم شهر رنگ و بوی دیگری به خود می گیرد، مردم همه برای عزاداری سید و سالار شهیدان آماده می شوند تا به تأسی از اولیای الهی(ع) حبّ حسینی را در آئینه ی اشک های خود نشان دهند. اهمیت عزاداری برای امام حسین(ع) چیست؟ گریه بر سیدالشهدا(ع) چه ثمراتی دارد؟ برای بهره برداری بهتر از فضایل ماه محرم الحرام چه باید کرد؟ حجت الاسلام نیکوکار کارشناس مذهبی، در پاسخ به این سوالات، در گفت و گو با آناج گفت: قیام امام حسین(ع) یک حرکت خالصانه برای احیای دین بود و آن طور که برخی در شبهاتشان مطرح می کنند،  نهضت سیدالشهدا به عنوان یک حرکت شخصی نیست بلکه یک جریان بشری است و ما شبهات کسانی را که قیام امام حسین(ع) را به عنوان انتقام و مسائل شخصی مطرح می کنند رد و جعلی بودن آنها را اثبات می کنیم.

گاندی هم از امام حسین(ع) الگو گرفته بود

وی افزود: امام حسین(ع) فقط امام شیعیان نیست بلکه امام تمام بشر است چرا که ایشان ولی پیامبر اسلام(ص) که رسالت جهانی داشت، می باشد و چون منطقه وصایت عین منطقه ی رسالت می باشد لذا پیام امام حسین(ع) به عنوان وصی عام، مثل پیام پیامبر اسلام(ص)، جهانی است. پس قیام امام حسین(ع) نیز قبل از اینکه دینی باشد، یک قیام بشری است؛ به طوری که حتی گاندی بودایی نیز اعلام می کند در حرکت خود از حسین بن علی(ع) الگو گرفته ام. بنابراین قیام امام حسین(ع) نه تنها انتقام شخصی نیست و نه تنها یک اقدام صرفا دینی نیست بلکه یک جریان بشری و سنت الهی است.

وی خاطرنشان کرد: هر چند عده ای می خواهند پیام هایی را به امام حسین(ع) نسبت بدهند اما بهترین حالت رجوع به پیام های خود امام که در رابطه با قیامشان است، رجوع کنیم؛ برای مثال ایشان فرمودند: اگر امت، به حاکمی مثل یزید مبتلا شود فاتحه ی اسلام خوانده است؛ از این سخن چنین استفاده می شود که گویی امام(ع) درد دین دارد. وقتی به “امت” اشاره می کنند می فهمیم درد امت را نیز دارند و زمانی که عبارت” مثل یزید” را به کار می برند بدین معنی داست که قیامشان به خاطر خصومت شخصی با یزید نیست بلکه با مرام و مسلک یزید و امثال آن برای امام(ع) پذیرفتنی نیست. در سخنی دیگر می فرمایند: چون منی هرگز با مثل یزید بیعت نمی کند” سیدالشهدا(ع) با این سخن تکلیف تمام بشریت را در مسیر حق و باطل مشخص کرده اند و به وضوح اعلام نموده اند که اگر کسی در مسیری ما باشد و مرام و مسلک ما را داشته باشد الی الابد با کسانی که در مرام و مسلک یزید و در گروه یزیدیان هستند، بیعت نمی کنند؛ لذا اگر امام(ع) قصد و غرض شخصی داشت، می فرمود من با یزید بیعت نمی کنم در حالی که فرمود: چون منی با مثل یزید هرگز بیعت نمی کند؛ بنابراین قیام امام حسین(ع) برای آگاه سازی و هدایت تمام بشریت است اما ما که شیعیان ایشان هستیم در اطاعت از اماممان اولی تریم.

چه کنیم در ماندگاری قیام امام حسین(ع) سهیم باشیم؟

نیکوکار ادامه داد: قطعا حرکتی که برای احیای دین و توام با اخلاص باشد ماندگاری دارد اما اگر ما بخواهیم به عنوان شیعه در این ماندگاری سهیم باشیم، باید با اموری چون عزاداری و ابراز محبت این کار را انجام بدهیم چرا که بانی مجالس عزای امام حسین(ع) و شهدای کربلا خود اهل بیت(ع) یعنی امام سجاد، حضرت زینب(س) و امام باقر(ع) هستند و اگر به واجب بودن عزاداری ماه محرم قائل نباشیم، استحباب آن قطعی است. مخصوصا اینکه طبق روایتی متقن وقتی حضرت سکینه به قتلگاه آمد و پیکر خونین پدر را دید شروع به گریه کرد و در همان حال گریه شنید که امام(ع) می گویند: شیعیان من! هر وقت آب گوارایی نوشیدید مرا یاد کنید و هر وقت شهید غریب و مظلومی را دیدید برای من گریه کنید.

وی بیان داشت: در سیره پیامبر اکرم(ص) نیز داریم که از مصایبی که قرار بود در آینده به امام حسین(ع) وارد شود گریه کرده اند و حضرت زهرا(س) نیز قبل از تولد و بعد از تولد سیدالشهدا(ع) به مصایب ایشان گریسته است. لذا در اهمیت عزاداری برای اباعبدالله(ع) هیچ شکی نیست.

با کسب معرفت بیشتر، محب همرنگ محبوبش می شود

وی در خصوص ثمرات شرکت در مجالس عزاداری امام حسین(ع) اظهار کرد: یکی از ثمرات جلسات عزای امام حسین(ع) افزایش معرفت و محبت به ایشان است و اگر خداوند بخواهد خیری به ما عطا کند از کانال همین محبت عطا می کند. علاوه بر این با کسب معرفت بیشتر محب همرنگ محبوبش می شود و جلسات و محافلی که برای امام حسین(ع) تشکیل می شود بهترین بستر برای کسب معرفت و شناخت محبوب است.

این کارشناس مذهبی گفت: یکی دیگر از مزایای شرکت مجالس عزای سیدالشهدا، ورود به منطقه ی توحید است و عارف بزرگ کربلایی احمد آقا تهرانی می فرمود: مقتل سیدالشهدا(ع) و مدح امیرالمومنین(ع) عصاره ی توحید است؛ یعنی در اشعار مقتل امام حسین(ع) و مدح امیرالمومنین، می توان توحید را دریافت.

وی افزود: همچنین اگر خداوند در جمعی به یک نفر نگاه رحمانه داشته باشد، این نگاه به بقیه نیز توسعه می یابد و امید به رحمت خداوند در جمعی که برای امام حسین(ع) گرد آمده اند، بیشتر است.

گریه بر حسین طعنه بر تنه ی نماز شب می زند

وی خاطرنشان کرد: علاوه بر آنچه در ثمرات شرکت در محافل عزای اباعبدالله ذکر شد، در روایات آمده است گریه به حسین بن علی(ع) بهترین وسیله قرب به خداوند است و چنان اجر دارد که طعنه به تنه ی نماز شب می زند.

قبل از ورود به ماه محرم از گناهان خود توبه کنیم

نیکوکار بیان داشت: عزاداری برای امام حسین(ع) یک عبادت محسوب می شود و دلیل اثبات آن نیز ماموریتی است که از جانب پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) بر عهده ی ماست؛ برای ورود به هر عبادتی نیز باید پاک و طاهر باشیم؛ برای مثال وقتی می خواهیم نماز بخوانیم باید طهارت داشته باشیم و وضو بگیریم؛ گریه برای امام حسین(ع) نیز عبادتی است که طعنه به تنه ی نماز شب می زند، پس قطعا نیاز به پاکی و طهارت داریم تا بتوانیم وارد بر این عبادت شویم.

وی اضافه کرد: همچنین در کتاب “المراقبات” میرزا جواد آقا ملکی تبریزی آمده است برای ورود به ماه های پر فضیلتی چون رمضان، رجب، شعبان، محرم و غیره توبه کنید تا بتوانید بهتر بهره بگیرید؛ برای بهره گیری از ماه پر فضیلت محرم نیز لازم است توبه کنیم و وجودمان را از هر گناهی پاک کنیم.

وی با اشاره به آسیب های مجالس عزای ماه محرم گفت: باید توجه داشته باشیم که آسیب هایی چون استفاده از ابزار آلات موسیقی نامناسب یا اختلاط زن و مرد و غیره در مجالس عزا خود مقدمه ی گناه است و نه تنها در این مجالس به خدا نزدیک تر نمی شویم بلکه دور تر نیز می شویم چون با وجود اینها توبه و طهارت میسر نمی شود.

این کارشناس مذهبی در پایان تاکید کرد: هر کس قبل از ورود به ماه محرم توبه کند و با طهارت و پاک در مجالس عزای امام حسین(ع) شرکت کند، قطعا به قدر ظرفیت وجودی و به میزان پاکی هایش قبول فیض خواهد کرد؛ چرا که خداوند بخیل نیست و در عطای فیض خود جواد است و این ماییم که در قبول فیض نقص داریم.

منبع:راه دانا

پاسخ به سوالات شرعی مخاطبان درباره احکام عزاداری

پاسخ به سوالات شرعی مخاطبان درباره احکام عزاداری

پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR طی فراخوانی اعلام کرد به پرسش‌های شرعی مخاطبان که مربوط به احکام عزاداری است، پاسخ می‌دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده، کارشناس مسائل فقهی به پرتکرارترین سوالات، مطابق با فتاوای حضرت‌ آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای پاسخ داده‌اند که در ادامه متن و فیلم پاسخ‌ ایشان به این سوالات ارائه می‌شود:
+دریافت متن در قالب PDF
+دریافت دفترچه چاپی زیر


فهرست:
چه ویژگی‌هایی در مجلس عزاداری اهل‌بیت علیهم‌السلام باید رعایت شود؟
استفاده از نذری‌هایی که با مال شبهه‌دار تهیه شده، چه حکمی دارد؟
نظر رهبر انقلاب درباره برهنه شدن در عزاداری چیست؟
آیا لطمه زدن به بدن در عزاداری ها جایز است؟
آیا هروله کردن در عزاداری اشکال دارد؟
آیا ایجاد راه‌بندان و آلودگی صوتی در مراسم عزاداری اشکال دارد؟
گفتن ذکر ائمه بصورت تند و پشت سر هم (شور) جایز است؟
خرید و فروش در روزهای تاسوعا و عاشورا چه حکمی دارد؟
نظر رهبر انقلاب درباره قمه‌زنی چیست؟
حکم لعن و سبّ بزرگان سایر مذاهب چیست؟
آیا نسبت دادن برخی الفاظ ناروا به خود در عزاداری اشکال دارد؟
مقارن شدن ایام عزاداری با مناسبت هایی مثل شب یلدا و عید نوروز
آیا می توان در هنگام توسل به ائمه دستان خود را (مانند دعا) بالا برد؟
آیا حضور زنان در دسته های عزاداری اشکال دارد؟
آیا می توان از اموال بیت المال برای مراسم عزاداری استفاده کرد؟
آیا پوشیدن لباس مشکی در مراسم عزاداری هم کراهت دارد؟
حکم خرج کردن ردّ مظالم برای برگزاری مراسم عزاداری چیست؟
آیا می‌شود «اضافه‌خرج» مراسم فاطمیه را در محرم خرج کرد؟
آیا می توان کیفیت ادای نذر را تغییر داد؟
در مداحی چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
آیا دریافت وجه برای مداحی اشکال دارد؟
در مجالسی که سخنان تفرقه آمیز گفته می شود، تکلیف ما چیست؟
آیا مالیدن گِل به سر و صورت در ایام عزاداری اشکال دارد؟
اگر نامحرم صدای نوحه‌خوانی یا گریه زنان را بشنود، اشکال دارد؟
توصیه کلی به عزاداران و نحوه‌ی عزاداری


یک عزاداری مورد رضایت اهل‌بیت علیهم‌السلام چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
در جواب باید عرض کنیم عزاداری دو حیث دارد: یک حیث محتوایی است و مطالبی که گفته می‌شود، یک حیث قالب و شیوه عزاداری است. از نظر محتوا آنچه که گفته می‌شود نباید مطالب حرام و خلاف شرع باشد، یعنی دروغ نباشد، غلو نباشد، موجب وهن مذهب نباشد، موجب تنقیص مقام اباعبدالله علیه‌السلام و معصومین علیهم‌السلام نباشد و همچنین موجب پایین آمدن مقام خود مومنین و عزاداران هم نباشد؛ یعنی از نظر محتوا مطالب مستند باشد، خلاف عقاید مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام نباشد، خلاف مرام اهل‌بیت علیهم‌السلام نباشد. نسبت به شیوه عزادارای اولا همراه با کار حرام نباشد مثل موسیقی حرام و امثال اینها، و موجب وهن مذهب هم نباشد، یعنی کاری نکنند که سوژه به دست دشمنان بیفتد و با این شیوه عزاداری که داریم، آنها علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و پیروان مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام تبلیغ سوء داشته باشند. اجمالا این را می‌توانیم ویژگی‌های عزاداری مناسب مورد رضایت اهل‌بیت علیهم‌السلام برشماریم.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


با توجه به اطعام‌هایی که در ایام محرم داده می‌شود و انسان به حلال بودن آنها یقین ندارد، آیا خوردن آنها اشکال دارد؟ لطفا هم از نظر فقهی و هم از نظر اخلاقی پاسخ فرمایید. اگر نذری کسی که خمس نمی‌دهد را بخوریم چطور؟
در مواردی که انسان غذایی را که یقین ندارد به حرام بودنش، مثلا اطعام می‌کنند عزاداران را یا غذایی آماده کرده اند در این ایام و برای شما می‌آورند یا فردی نذری می‌دهد و شما یقین دارید که خمس نمی‌دهد، به نظر حضرت آقا خوردن آن غذا، چون یقین به حرام بودن یا مخلوط به حرام بودن آن ندارید، یعنی یقین ندارید این غذا حرام است، یقین ندارید که متعلق خمس است، خوردنش اشکال ندارد. اما از نظر اخلاقی - چون پرسیدند - بعضی‌ها می‌گویند اگر پول خمس در آن باشد ممکن است اثر وضعی داشته باشد. اگر بتوانید احتیاط کنید خوب است؛ به این معنا که اگر تبعات سویی ندارد نخورید، قبول نکنید، یا اینکه اگر مثلا متعلق خمس است - نه به این معنا که حتما متعلق خمس است یعنی شبهه دارید - خودتان خمسش را بپردازید یا اگر موردی هست که ممکن است از باب شبهه حرام شک داشته باشید، یعنی مثلا مال مردم باشد، به عنوان رد مظالم بپردازید؛ گرچه واجب نیست. در حکم اولی که گفتیم شما یقین ندارید غذا از حرام است یا مخلوط به حرام است، خوردنش اشکالی ندارد. بنابراین در مجالس عزا که شرکت می‌کنید و طعام برای شما می‌آورند و امثال اینها، خوردنش اشکال ندارد، از نظر فقهی حرام نیست. اما اگر کسی بخواهد - خلاصه به قول معروف جز اولیای الهی باشد - پرهیز بیشتری داشته باشد احتیاط خوب است.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پرسیدند نظر آقا در مورد برهنه شدن در عزاداری چیست؟ اگر فیلمبرداری نشود و زنان نیز نبینند چطور؟ آیا از نظر فقهی، ایشان حرام میدانند این کار را؟
در پاسخ به این سوال باید عرض کنیم حضرت آقا توصیه فرمودند به برخی از مداحان که در عزاداری‌ها برهنه نشوند. اما این به عنوان یک فتوای فقهی نیست که ما بگوییم حرام است. خب اگر نامحرمانی نیستند، اگر مسئله سویی بر آن مترتب نیست، دشمنان سواستفاده نمی‌کنند خب ممکن است بگوییم حرام هم نباشد؛ مثلا یک جمع محدودی هستند فیلمبرداری هم نمی‌کنند، فقط مردان هستند حالا پیراهن را از تن درآوردند و سینه می‌زنند؛ اما به طور کلی توصیه ایشان این هست - به عنوان یک توصیه - که در عزاداری‌های مردها برهنه نشوند. چرا؟ چون ممکن است هم در معرض دید نامحرمان باشند و هم دشمنان باز از این مسئله سواستفاده کنند برای تبلیغ علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا

در مسئله‌ی برهنه شدن در عزاداری، آیا امر به معروف و نهی از منکر واجب است؟

پرسیدند اگر شخصی در روضه‌ها به صورتش دست بزند تا جایی که صورتش زخم شود، حتی کبود شود، آیا این عمل مشکلی دارد؟
در پاسخ باید عرض کنیم در حد کبود شدن که حالا ممکن است با زنجیر زدن با سینه زدن بدن کبود شود، اگر ضرر معتنابهی برای بدن نداشته باشد به نظر حضرت آقا اشکالی ندارد. اما کارهایی فراتر از اینها که ممکن است دشمنان سوء استفاده کنند، مثل مجروح کردن خود یا بدن را زخم کردن و قمه زدن یا مثل عبور از روی آتش و امثال اینها که در بعضی جاها برخی از افراد انجام می‌دهند، چون به هر حال اینها اعمال مستندی نیست، در عزاداری‌ها نه وارد شده است، نه سیره بر این بوده است و امروزه هم دشمنان از اینگونه اعمال علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام سوءاستفاده می‌کنند، اگر در آن حد باشد بله اشکال دارد. اما اگر در همین حد که متعارف است سینه میزنند زنجیر می‌زنند بدنشان ممکن است سرخ شود کبود شود، در حد متعارفش که ضرر معتنابهی برای بدن نداشته باشد، اشکالی ندارد.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


آیا هروله کردن در عزاداری اشکال دارد؟
اگر موجب وهن مذهب نباشد، یعنی دیگران سواستفاده نکنند علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، اشکالی ندارد. ولی به طور کلی توصیه این است که از اینگونه اعمال در عزاداری ها پرهیز کنند.
در پاسخ سوال هایی که معمولا در مورد شیوه ی عزاداری و برخی از کارهایی که در عزاداری صورت میگیرد و اشکال شرعی هم ندارد مثل تعزیه‌خوانی و امثال اینها، وقتی سوال شده است، ضمن تایید آن عزاداری‌های متعارف و متعادلی که از دیرباز بین مومنین مرسوم بوده اضافه فرموده اند:"بهتر آن است که مجلس ذکر مصیبت برپا کنند".پس معلوم است که اینگونه کارهای متعارف مثل هیئت‌های عزاداری مثل سینه‌زنی و زنجیرزنی به طور متعارف اینها اشکالی ندارد و جزء شعائر دینی ما محسوب می‌شود. اما یک کارهایی که موجب وهن مذهب است در شان مومن نیست این کارها را انجام دهد و دشمنان علیه مکتب تشیع از آن سوءاستفاده می‌کنند ، آن کارها جایز نیست.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


در برخی هیئت‌ها به علت استقبال پرشور جوانان و تراکم جمعیت و کمبود جا در حسینیه‌ها، خیابان‌های اطراف بسته شده یا تردد در آنها با مشکل مواجه می‌شود. آیا این کار اشکال دارد؟ یا اینکه صدای عزاداری خیلی بلند باشد، اگر موجب آزار و اذیت نشود چطور؟ و اگر اشکال دارد، آیا شرکت در این مجالس با علم به اینکه داخل حسینیه نمیتوان حضور پیدا کرد اشکال دارد؟
اولا بدانیم که عزاداری حضرت اباعبدالله حسین علیه‌السلام از افضل قربات است. تاثیر بسیار زیاد و آثار و برکات بسیار زیادی دارد و همچنان باید مراسم عزاداری اباعبدالله حسین علیه‌السلام زنده بماند و تاکید بر آن است. خود سیره مقام معظم رهبری هم بر این است که در برخی از ایام سال مجلس عزا برپا می‌کنند، ذکر مصیبت و نوحه‌خوانی انجام می‌شود در محضر ایشان. اما در برخی از ایام، بیرون آمدن هیئت‌های عزاداری و دسته‌ها جزء شعائر دینی است مثل تاسوعا و عاشورا. خب به طور طبیعی برخی از خیابان‌ها بسته می‌شود برخی از راه‌ها بسته می‌شود گرچه همان جاها هم اگر بشود مراعات کنند که بسته نشود بهتر است. اما مثل راهپیمایی روز قدس، راهپیمایی 22 بهمن، تاسوعا، عاشورا و امثال اینها طبیعی است ، اکثر مردم هم در این مراسم حضور دارند. اما در غیر این مواقع که شخصی در حسینیه‌ای یا در منزل خودش مجلس عزایی برپا کرده است ولو اینکه عزاداری سید و سالار شهیدان باشد، نباید خلاف مقررات نظام باشد یعنی بستن راه‌ها، به خاطر مجلس عزاداری شخصی - گرچه عرض کردم حساب تاسوعا و عاشورا جداست و اصلا خروج این هیئت‌ها و دسته‌ها جز شعائر دینی محسوب می‌شود و به طور طبیعی خیلی راه‌ها بسته می‌شود مردم هم مطلع هستندو قالب مردم هم در این مراسم شرکت دارند - اما در غیر این مواقع مومنین باید مراعات کنند، راه بر مردم بسته نشود و صدای بلندگوها آزاردهنده نباشد و مردم را اذیت نکند، همچنین صدای طبل و امثال اینها و کارهای دیگری که جانبی است - مثل ایستگاه‌های صلواتی که برپا می‌کنند- و خوب هم هست؛ ولی یک جایی باشد که هم راه مردم بسته نشود، ایجاد مزاحمت نشود و نظافت خیابان ها حفظ بماند. اما پرسیدند آیا شرکت در چنین مجلسی اشکال دارد؟ نه، شرکت در آن مجلس ولو جا هم نباشد اشکالی ندارد، ولی شما مزاحمت ایجاد نکنید و راه را نبندید.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


آیا گفتن ذکر حسین علیه‌السلام در سینه‌زنی و به اصطلاح شور تند و پشت سر هم، بی احترامی است و اشکال شرعی دارد؟ آیا این مصداق غنای روضه‌خوانی است؟
ظاهرا مصداق غنا نباشد، اما باز یک توصیه‌ای رهبر انقلاب داشتند به برخی از مداحان که تکرار این الفاظ ثمره چندانی ندارد و عین عبارت این بود که فرمودند "این مداحی شما، نوحه‌خوانی شما باید حکم یک منبر آموزنده را داشته باشد". یعنی قصیده‌هایی را بخوانید ، مطالبی را داشته باشید که مردم بر معرفت‌شان نسبت به ائمه اطهار علیهم‌السلام و تاریخی که گذشته است، وقایعی که در عاشورا اتفاق افتاده است اطلاع بیشتری پیدا کنند؛ باید یک منبر آموزنده باشد. و می‌فرمودند که تکرار این الفاظ ثمره‌ای ندارد. البته نمی‌توانیم به طور کلی بگوییم حرام است؛ نه، حرام نیست و به عنوان یک فتوا نیست. به عنوان یک توصیه که به جای تکرار این الفاظ مطالبی گفته شود که برای مخاطبین ضمن اینکه عزاداری هست مفید هم باشد و بر معرفت آنها بیفزاید و چیز یاد بگیرند.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


به تازگی یک مغازه‌ای باز کردم و از آنجایی که در ماه محرم تعداد مشتری‌ها در منطقه ما بیشتر می‌شود و با این شرایط من مقداری هم به بازار بدهکارم، می‌خواستم بدانم اگر تاسوعا و عاشورا مغازه را باز کنم و خرید و فروشی داشته باشم اشکال شرعی دارد؟
مومنین در ایام عزای معصومین علیهم‌السلام از یکسری کارها پرهیز می‌کنند: مثلا مجلس شادی ندارند اما اگر عقد خوانده شود اشکالی ندارد. معمولا کارها را تعطیل می‌کنند که در این مراسمی که جزء شعائر مذهبی شناخته می‌شود، شرکت کنند. اگر مغازه باز کردن شما در آن ایام توهینی باشد به عزاداران یا به عزاداری یا به اباعبدالله حسین علیه‌السلام، بله این اشکال دارد. اما اگر یک مغازه‌ای است که چند ساعتی باز می‌کنید که برخی از حوائج مومنین برآورده شود و بعد هم مغازه را می‌بندید و هیچ از آن برداشت نشود که بی‌‌احترامی و توهین به عزاداری و عزاداران یا خدای ناکرده به اباعبدالله حسین علیه‌السلام است، اشکالی ندارد. ولی به طور کلی عرض کردیم معمولا مومنین در یکسری ایام خاص مثل عاشورا، دست از یکسری کارهای دیگر می‌کشند و همگی در مراسم عزای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله حسین علیه‌السلام شرکت میکنند.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


راجع به قمه‌زنی نظر حضرت آقا را پرسیدند که به نظر ایشان چه حکمی دارد؟ آیا مقلدین سایر مراجع هم باید از این دستور تبعیت کنند؟ و نکته دوم اینکه آیا مخفیانه بودن یا مخفیانه نبودن آن با هم فرقی دارد؟
خب نظر آقا در مورد قمه‌زنی را شاید همه شنیده باشید که ایشان این کار را در وضعیت فعلی حرام می‌دانند. تعبیر ایشان این بود که نه سابقه‌ای دارد - این کار، حالا ممکن است یک سابقه‌ای داشته باشد اما در گذشته‌های دور یک چنین کارهایی مثل قمه‌زنی سابقه‌ای بین مومنین نداشته است - افزون بر اینکه امروزه از این عمل علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و علیه شیعیان سواستفاده می‌شود. شما اگر مراجعه کنید به برخی از سایت‌ها و کلمه شیعه را بزنید، همین تصویر قمه‌زنی دیده می‌شود. فلذا بله این کار به نظر حضرت آقا حرام است و باید از این کار پرهیز شود و فراتر از فتوا، ایشان تعبیرشان این بوده که این عزاداری نیست،بلکه تخریب عزاداری است.بنابراین همه مومنین و مقلدین سایر مراجع با کمال احترام به مراجع معظم تقلید، از این دستور باید تبعیت کنند و از اینگونه کارها در عزاداری که اینها عزاداری نیست، بلکه به ضرر مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام است پرهیز کنند. و فرقی هم بین قمه‌زنی مخفیانه یا علنی نگذاشتند؛ بنابراین حتی جداگانه هم سوال شده است در مورد اینکه مخفیانه بروند قمه بزنند، فرمودند نه این کار را هم نباید بکنند و منع کردند.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


لعن برخی از دشمنان اهل‌بیت علیهم‌السلام در مکان‌های عمومی یا خصوصی چه حکمی دارد؟
این هم از جمله سوال‌هایی است که بارها پاسخش را شاید همه شما از خود حضرت آقا شنیده باشید و همین اواخر بیشتر تاکید داشتند. به خاطر این فتنه‌هایی که در جهان اسلام پیش آمده است و برادر کشی و مسلمان کشی بین برخی از مسلمانان و ضرری که برای جهان اسلام دارد و سودش را استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل می‌برد. بارها شنیده اید که ایشان فرموده‌اند به مقدسات سایر مذاهب توهین نکنید و توهین به مقدسات سایر مذاهب را حرام دانسته اند. به علاوه هر عملی که موجب تفرقه بین مسلمانان شود، ایشان آن را منع کرده اند و حرام دانسته اند. بنابراین مومنین از کارهایی که به هر حال سودی ندارد، بلکه ضرر دارد و موجب اختلاف بین مسلمان‌ها می‌شود و موجب برادرکشی بین مسلمانان می‌شود یا موجب وهن مذهب هست یا به نحوی توهین به مقدسات سایر مذاهب اسلامی است ان‌شاالله بپرهیزند که این عمل جایز نیست.
سوالی دومی که در اینجا مطرح شده این است که در این مجالس می‌شود شرکت کرد یا نه؟ یک وقت هست شما شرکت می‌کنید آن منبری را یا آن مداح را از این کار خودش باز می‌دارید - حالا با تذکر محترمانه که از این گفته‌های تفرقه‌انگیز بپرهیزد - این گاهی وقت‌ها لازم و واجب است. اما اگر شرکت شما این اثر را ندارد، بلکه مجلس چنین افرادی که تفرقه می‌اندازند تقویت می‌شود، بله گاهی وقت ها شرکت در چنین مجالسی جایز نیست و باید پرهیز شود.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


نظر حضرت آقا در مورد الفاظی که در عزاداری‌ها و نوحه‌ها استفاده میشود و در شان یک مسلمان و حتی انسان نیست و نسبت دادن یکسری الفاظ رکیک به خود چه حکمی دارد؟
کلا در عزاداری آن نزاکت و سنگینی و وزانت عزاداری باید حفظ شود. در پاسخ یکی از سوال‌ها ما اشاره کردیم که هم باید از مطالبی که حرام است - مثل کذب مثل غلو نسبت به ائمه اطهار علیهم‌السلام - پرهیز شود و هم باید از مطالبی که دون شان یک مسلمان است، پرهیز شود. اصلا اسلام پیروان خودش را وزین ، سنگین و باوقار می‌پسندد. شما نگاه کنید از جمله لباس‌های حرام، لباس شهرت است و لباس شهرت یعنی لباس سبک، لباسی که در شان یک مسلمان نیست، لباسی که از نظر رنگ، دوخت یا کیفیت پوشیدن یا حتی اندراس به گونه‌ای است که اگر طرف بپوشد در جامعه انگشت‌نما می‌شود، این در شان یک مسلمان نیست. لذا در تعابیری که خوانده می‌شود در نوحه‌ها ولو حالا در مقام اظهار ارادت به معصومین علیهم‌السلام یا به اباعبدالله علیه‌السلام باشد، اما در شان یک مومن نیست چنین الفاظی به کار ببرد، و در عزاداری از آن پرهیز شود.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


در مواقعی ایام عزاداری با مناسبت‌های دیگر همچون شب یلدا و عید نوروز همزمان می‌شود. پذیرایی از مهمان‌ها با شیرینی و آجیل چه حکمی دارد؟
همه می‌دانیم که مومنان و ارادتمندان به اهل‌بیت علیهم‌السلام عصمت و طهارت مخصوصا اباعبدالله حسین علیه‌السلام در ایام عزای آن حضرت، یکسری کارهای شاد و شادی‌آفرین را کنار می‌گذارند. حتی لباس شاد نمی‌پوشند و مجلس شادی برگزار نمی‌کنند - حالا ممکن است عقدی خوانده شود به عنوان سنت پیغمبر و ازدواجی صورت بگیرد - اما مجلس شادی برپا نمی‌کنند چرا؟ به خاطر مراعات احترام حضرت اباعبدالله علیه‌السلام و همچنین ایام عزای ایشان. و لذا شایسته نیست که در مناسبت‌هایی مانند مناسبت ملی که با ایام عزای اباعبدالله حسین علیه‌السلام یا پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم یا ائمه دیگر تلاقی دارد و همزمان شده است، به شادی بپردازد. من یک توضیح مختصری خدمت شما عرض کنم: اگر ما خودمان را واقعا عزادار اباعبدالله حسین علیه‌السلام و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم می‌دانیم یا در عزای سایر ائمه خودمان را عزادار می‌دانیم، آیا شخص عزادار که عزیزی را از دست داده، پدری را از دست داده، فرزندی را از دست داده، مجلس شادی برگزار می‌کند؟ گاهی وقت‌ها اقوام، بستگان، آشنایان به خاطر مرگ یک نفر از خاندان، مدت‌ها دیگر مجلس شادی برپا نمی‌کنند. برای چی؟ برای اینکه خودشان را عزادار میدانند و لذا از نظر حکم فقهی نمی‌توانیم بگوییم حرام است، اما شایسته نیست. مگر اینکه در آن ایام اگر کسی مجلس شادی برپا کند یا در آن شب‌ها، به نحوی اهانت و توهین به صاحب آن ایام باشد، مثلا به پیامبراعظم صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم یا سایر ائمه، به اباعبدالله علیه‌السلام؛ اگر توهین تلقی شود یا قصد خدای ناکرده توهین و جسارت داشته باشد این حرام است و باید پرهیز شود.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پرسیدند آیا انسان می‌تواند در هنگام سخن گفتن و توسل کردن به ائمه دستان خود را مانند دعا به سمت آسمان بگیرد؟
همه می‌دانند که ما دعا را از خدا می‌خواهیم؛ یعنی درخواست حاجت از خداوند است و ائمه اطهار علیهم‌السلام را واسطه فیض الهی می‌دانیم و به آنها توسل می‌جوییم به عنوان حجج واولیای الهی که در پیشگاه خداوند قرب و منزلتی دارند آنها را واسطه قرار می‌دهیم. وابتغوا الیه الوسیله؛ این دستور قرآن است. بنابراین توسل به آنها به عنوان وسیله و شفیع و کسی است که در پیشگاه خداوند قرب و منزلتی دارد و اصل حاجت را از خداوند می‌خواهیم. بنابراین اگر دست به دعا برداشتند و خدا را قسم دادند - مثلا به امام حسین علیه‌السلام، به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم اعظم و سایر اولیای الهی - دعایی داشتند و حاجتی خواستند، این اشکالی ندارد. همه می‌دانند که ما اعتقادمان بر این است که شخص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم و ائمه اطهار علیهم‌السلام، عباد الهی هستند، بندگان واقعی خدا هستند. ما در تشهد می‌خوانیم اشهد ان لا اله الا الله وحده لاشریک له، اول شهادت به وحدانیت خداوند، بعد از آن می‌خوانیم و اشهد ان محمد عبده و رسوله؛ یعنی حتی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم را به عنوان عبد و بنده خدا و فرستاده خدا می‌دانیم. همه مراجع معظم تقلید و حضرت آقا فتوای‌شان بر این است که اگر کسی به حرم مشرف شد و برای صاحب حرم، حتی امام، سجده کند آن سجده حرام است؛ سجده فقط برای خداست. سجده شکر به عنوان شکر الهی جهت زیارتی که نصیبش شده این اشکالی ندارد، اما سجده برای امام نیست اگر ضریح بوسیده می‌شود اگر در و دیوار بوسیده می‌شود به خاطر شدت ارادت به صاحب آن خانه است، نه اینکه اینها علاقمند به آهن و فولاد و سنگ و آجر باشند، مثل بوسیدن پیراهن حضرت یوسف است که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم خدا حضرت یعقوب بوسید و بر چشم خود گذاشت.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


منظور مقام معظم رهبری در خصوص عدم شرکت زنان در دسته‌جات عزاداری چیست؟ لطفا نظر مبارک ایشان را تبیین فرمایید. چرا که در ایام شهادت ائمه بسیاری از هیئات مذهبی اقدام به راه‌اندازی دسته‌جات مذهبی می‌نمایند و زنان نیز پشت سر مردان حضور دارند. آیا این حضور زنان در پشت سر مردان در دسته‌جات اشکال دارد؟
اولا اگر مصداق اختلاط محرم و نامحرم باشد حرام است و حدودی برای این مسئله مشخص شده است و همین جا توصیه میکنیم در هیئت‌ها و در مجالس عزا، همه جا باید این رعایت شود و خانم‌ها حجاب‌شان را مراعات کنند و همه نگاه‌شان را نگه دارند؛ نگاه به نامحرم. اما در خصوص اینکه خانم‌ها هم دنبال دسته عزا راه بیافتند و دسته عزاداری راه بیاندازند گفتند این شایسته نیست که خانم‌ها دسته عزاداری داشته باشند؛ حتی دنبال دسته‌های عزاداری راه بیافتند. شیوه عزاداری از قدیم‌الایام مرسوم بوده و خانم‌ها هم در مجلس عزا شرکت می‌کردند با مراعات حدود شرعی و حجاب و عفاف.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


اکثر هیئت‌های محلی که به مدت ده روز برگزار می‌شود، جهت چراغانی جلوی تکیه یا هیئت از برق اصلی شهر انشعاب گرفته و استفاده می‌کنند. حکم شرعی چیست؟
اگر با مجوز قانونی باشد اشکال ندارد؛ اما باید وجه برق را بپردازند. اما اگر بدون مجوز باشد، اصل کار خلاف است و موجب ضمان هم هست یعنی هزینه برق مصرفی را باید بپردازند. عزادار سید و سالار شهیدان به هر حال قانون نظام اسلامی را رعایت می‌کند و نسبت به این حقوق عمومی و بیت‌المال هم مواظبت دارد.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


آیا پوشیدن لباس مشکی در ایام عزای سید و سالار شهیدان اباعبدالله حسین علیه‌السلام کراهت ندارد؟ با توجه به حکم کلی که پوشیدن لباس سیاه کراهت دارد و در نماز نیز مکروه است. و اگر کسی نذر کرده باشد آیا نذر او صحیح است؟
ما یک حکم کلی داریم در خصوص پوشیدن لباس تیره مشکی که کراهت دارد و نماز خواندن با آن هم ثواب نماز را کم می‌کند؛ این فتوای حضرت آقا هم هست. اما تبصره هم دارد نسبت به عبا، عمامه و کفش استثنا شده و اگر مشکی باشد کراهت ندارد. و همچنین یک حکم کلی نسبت به عزادار داریم که صاحب عزا خوب است به گونه‌ای باشد که معلوم باشد عزادار است و این لباس مشکی پوشیدن عزادار هنگام سوگواری امام حسین علیه‌السلام و ائمه بزرگوار، امروزه نشانه این است که طرف می‌خواهد نشان دهد من عزادار هستم. بنابراین حکم کراهت را ندارد. بنابراین اگر کسی نذر کرده باشد با شرایط نذر شرعی، طبق نذرش هم اگر بتواند باید عمل کند.
اما توجه داشته باشید به هر حال عزادار بودن شیوه‌های مختلفی دارد. حالا ممکن است با پوشیدن لباس مشکی باشد یا با پرهیز از افعال و کارهای شاد یا با گریه کردن و گریستن و شیوه‌های مختلف دیگر. به هر حال ما امیدوار هستیم بتوانیم این حالت عزاداری را در این ایام سوگواری مراعات کنیم.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پدرم مبلغی را به عنوان رد مظالم وصیت نموده. نظر مقام معظم رهبری در مورد اینکه این مبلغ صرف امور فرهنگی هیئت‌ها و عزاداری امام حسین علیه‌السلام و اطعام قرار گیرد چیست؟
مظالم عباد که اصطلاحا می‌گویند رد مظالم مصرفش فقرا هستند و بنابر احتیاط باید با اجازه باشد، یعنی با دفتر حضرت آقا تماس بگیرند بعد به مصرف فقرا برسانند. نگاه کنید بودجه‌ها در بیت‌المال مصارفش مشخص است. مثلا زکات مصارف خاص خودش را دارد خمس مصارف خاص خودش را دارد کفارات مصارفش فقرا هستند و مظالم عباد همچنین. اینها مشخص شده باید نظام‌مند و هدفمند باشد و در جای خودش مصرف شود. مصرف مظالم عباد، فقرا هستند باید هم با اجازه باشد؛ بنابراین نه در عزاداری نه در امور فرهنگی عزاداری ، مظالم عباد را نمی‌شود خرج کرد. در امور اطعام، اگر اجازه گرفته باشید اولا که موافق احتیاط است، ثانیا کسانی که اطعام می‌کنید فقیر باشند اشکالی ندارد. اما اگر عموم عزاداران فقیر نباشند، نمی‌توانید به عنوان مظالم عباد بپردازید؛ حالا طرف وصیت کرده باشد یا خودتان می‌خواهید بپردازید یا در اختیار شما قرار دادند مظالم عباد را به اینگونه مصارف نمی‌شود رساند و خرج کرد. بلکه باید به فقرا داده شود.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


آیا می‌شود اضافه خرج ایام فاطمیه را در محرم خرج کرد؟
آنچه را که مردم  برای ایام فاطمیه به دست اندرکاران هیئت داده اند ، در محرم نمی‌توان خرج کرد. ولی اگر داده باشند برای عزاداری به طور مطلق، یعنی معلوم باشد برای عزاداری داده اند چه ایام فاطمیه چه ایام محرم، اشکالی ندارد. یا اینکه افرادی که دریافت کرده اند این مبالغ را و اجازه گرفته اند یا وکالت تام گرفته اند برای مخارج عمومی عزاداری در ایام مختلف، آن هم اشکالی ندارد. اما اگر مشخص نباشد یعنی اجازه نگرفته باشند یا مردم داده اند برای عزاداری ایام فاطمیه، نمی‌شود در ایام محرم خرج کرد و عکس مطلب هم همین است.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


با سلام ضمن تشکر از این اقدام خوب و به موقع. سوال من این است ، چهل روز روضه نذر کرده‌ام اما شرایط خانه‌ام طوری نیست که همه چهل روز را روضه‌خوانی داشته باشم. چکار کنم؟
در احکام نذر آمده است که اگر نذر با شرایط شرعی باشد عمل به آن الزام آور و واجب است و در صورتی که شخص دیگر توانایی عمل به نذر را نداشته باشد و نتواند عمل کند، وجوبش ساقط است. بنابراین اگر توانایی عمل به نذر را ندارید و نذرتان هم مقید بوده که در خانه باشد و الان هم در خانه نمی‌توانید به آن عمل کنید دیگر واجب نیست. اما اگر نذر، مطلق بوده و قبلا در خانه این مراسم را برگزار می‌کردید و الان اگر جای دیگر بتوانید مراسم را برپا کنید عمل به نذر واجب است. بنابراین خلاصه پاسخ سوال این شد که اگر کسی نذری کرده که با شرایط صحیح بوده و بر او واجب شده و الان دیگر توانایی عمل به آن نذر را ندارد یا از نظر مالی یا از نظر توانایی بدنی یا از جهات دیگر، الان عمل به نذر ساقط است و دیگر واجب نیست.
آیا تغییر نذر از محلی به محل دیگر یا از نوعی به نوع دیگر به ضرورت آیا جایز است؟ مثلا نذر داشته به عزاداران شربت بدهد و حالا چون هوا سرد شده حالا شیر گرم بدهد.
اگر نذر با شرایط شرعی باشد که از جمله آنها خواندن صیغه نذر است که در نذر حتما باید صیغه خوانده شود، این جمله باید گفته شود یا به صورت عربی که "للّه علیّ" که چنین کاری انجام دهم، یا به زبان فارسی مثلا گفته شود "برای خداست به عهده من" که چنین کاری را انجام دهم - حالا ممکن است شرطی هم داشته باشد که اگر بیمارم خوب شد، صاحب خانه شدم اگر مثلا در فلان آزمون موفق شدن و امثال اینها – که اگر شرط محقق شده عمل به نذر واجب می‌شود. اگر نذر واجب شد دیگر تغییر در آن ممکن نیست. اگر عمل به آن نذر موضوع دیگر ندارد، یعنی مثلا نذر کرده بوده شربت بدهد دیگر هوا سرد است و عمل به آن نذر واجب نیست. اما آیا اگر به جایش به مردم و عزاداران شیر گرم دهد اشکال دارد؟ نه اشکال ندارد. ثواب آن را هم میبرد اما از نظر حکم شرعی که آیا واجب است یا نه؟ نظر حضرت آقا این است که اگر به هر حال موضوع منتفی شد و نمی‌شود به آن عمل کرد و در حقیقت در مورد خودش خرج نمی‌شود، عمل به آن واجب نیست. حالا اگر دلش بخواهد ثوابی ببرد اشکالی ندارد، مثلا به جای شربت شیر گرم به عزاداران بدهد.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


یک مداح باید چگونه باشد و چگونه رفتار کند؟
خب ظاهرا از اوصاف نفسانی او نمی‌پرسند و از سایر اعمال عبادی او هم سوال نشده است. از سوال فهمیده می‌شود در خصوص کار مداحی است. در خصوص یکی از سوال‌ها ما اشاره کردیم آنچه که در منبرها گفته می‌شود به عنوان موعظه مردم یا نقل تاریخ عاشورا و امثال اینها یا ذکر مصیبت. اولا باید دروغ نباشد، ثانیا غلو نسبت به معصومین علیهم‌السلام نباشد، یعنی زیاده از حد. مقام آنها خیلی بالاست اما به هر حال در مقام عصمت و امامت، یا پیامبر صلی‌الله‌علیه‌آله‌وسلم، در مقام نبوت هستند، دیگر بالاتر از آن نیست، دیگر خودشان نهی فرمودند که نسبت به ما غلو نداشته باشید، زیاده‌روی نداشته باشید. همچنین مطالب خلاف و حرام که خدای ناکرده مثل غیبت دیگران، تنقیص مومن، تحقیر مومن، و مطالبی که در شان معصومین علیهم‌السلام نیست، مطالبی که در شان مومنین نیست چنین مطالبی را نباید بگویند. الفاظ زشت و رکیک اینها را نباید بگویند در مداحی‌ها و در مطالبی که ارائه می‌شود. و همچنین از آن طرف ممکن است در مداحی‌ها مطالب بدی نباشد، اما به گونه‌ای ارائه شود که دشمنان از آن سواستفاده ‌کنند علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام یا پیروان مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، آن هم باید مراعات شود. ضمن اینکه آن مداح باید کارش خالصا و لله باشد، یعنی برای خدا باشد به دور از ریا و خودنمایی. حالا ممکن است مزدی هم بدهند مزدی هم بگیرد، اما برای مزد نباشد. به هر حال برای اینکه اجر و ثواب عزاداری را ببرند. همچنین مداحی آموزنده باشد. من یاد دارم در جایی حضور داشتم که حضرت آقا به دو نفر از مداحان معروف کشور که در دو جلسه جداگانه هم بودند بعد از مراسمی که داشتند در حضور آقا و مجلس عزایی که آقا برپا می‌کنند، بعد از اینکه خدمت آقا رسیدند من از نزدیک می‌شنیدم که حضرت آقا فرمودند این مداحی شما باید منبر آموزنده باشد. بعد توصیه کردند قصیده‌هایی را بگردید پیدا کنید و یادم هست از دیوان صائب هم نام بردند که فرمودند در دیوان صائب هست از این قصیده‌های پرمغز و پرمحتوا می‌توانید استفاده کنید و مداحی شما باید یک منبر آموزنده باشد که مخاطبان شما مطلب یاد بگیرند و بر معرفت‌شان افزوده شود. مطالب تاریخی مربوط به ائمه اطهار علیهم‌السلام، مصائبی که بر آنها وارد شده است، جنایاتی که دشمنان آنها مرتکب شده‌اند، اینها در مداحی باشد ان‌شاالله.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


آیا گرفتن پول برای روضه‌خوانی اشکال دارد؟
هر چند تعیین نرخ برای این کارها مناسب نیست، شایسته نیست. اما حالا بنده خدا منبری رفته مثلا یا مداحی داشته، مزدی میدهند ،وجهی می‌دهند پاکتی می‌دهند، گرفتن آنها اشکالی ندارد و پیشتر هم ما گفتیم که به هر حال مجالسی که برای عزای معصومین علیهم‌السلام و اباعبدالله حسین علیه‌السلام برپا می‌شود چه سخنران و چه روضه‌خوان یا به اصطلاح مداح، غرض اصلی‌اش این چیزها  نباشد تا آن اجر و ثواب عزاداری اباعبدالله علیه‌السلام - که به تعبیر حضرت آقا و امام راحل از افضل قربات است و آدم‌ساز است - ان‌شاالله محفوظ بماند و بهره مند باشند.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پرسیدند اگر منبری خلاف وحدت شیعه و تسنن صحبت کند، ما در آن مجلس چه وظیفه‌ای داریم؟
بارها این توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی را و در گذشته امام راحل را شنیده‌اید و یاد دارید که چقدر تاکید داشتند بر وحدت مسلمین. چون امروزه ما دشمنان مشترکی داریم: استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌المللی؛ که آنها نه به فکر شیعه هستند نه سنی؛ با دیانت شما مخالف هستند. بنابراین توصیه موکد شده است و از نظر حکم شرعی هم به نظر حضرت آقا چه در سخنرانی‌ها و چه در مداحی‌ها و چه در کارهای دیگر اعمالی که امروزه موجب تفرقه بین مسلمان‌ها شود و این وحدتی که مورد نیاز مسلمین است برهم زده شود و دشمن از آن سواستفاده کند، جایز نیست و حرام است و باید از آن پرهیز شود.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پرسیدند حکم گِل مال کردن خود به عنوان عزادار جایز است؟
بعضی جاها روز عاشورا گلی بر سر یا بدن می‌مالند یا کاه بر سر می‌ریزند که نشان دهند عزادار هستند. اما اگر به حدی برسد که سخیف باشد یا زشت باشد و طرف انگشت نما شود یا اینکه دشمنان از همین اعمال علیه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و پیروان مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام سواستفاده کنند، موجب وهن باشد بله حرام است. بنابراین اگر در حد ساده‌ای باشد که به آن مراتب نرسد و طرف صرفا خود را عزادار نشان دهد این اشکالی ندارد. اما اگر در حدی باشد که طرف یا انگشت نما می‌شود و زشت و سبک است یا موجب وهن باشد، این جایز نیست.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


پرسیدند اگر نامحرم صدای نوحه‌خوانی یا گریه یا ناله‌زدن زنان را بشنود اشکال دارد؟
اگر موجب جلب توجه نامحرم باشد یا مفسده‌ای بر آن مترتب باشد اشکال دارد. اما اگر در آن حد نباشد، به نظر حضرت آقا حرام نیست ، اما شایسته هم نیست که صدای گریه و ناله و ضجه و عزاداری خانم‌ها را مردان نامحرم بشنوند.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا


توصیه کلی به عزاداران
یک مطلبی را می‌خواهم اضافه کنم در همین برنامه‌هایی که عزاداران دارند ضمن احترام به همه آنها غالبا یکسری کارهایی که انجام میدهند از روی عزاداری است و از روی عشق به اباعبدالله علیه‌السلام است. و اگر کسانی هم جمله‌ای به آنها بگویند در جواب می شنوند که مجلس عزاداری اباعبدالله حسین علیه‌السلام از روی عشق است نه فقه؛ یعنی اینها فراتر می‌روند و می‌گویند این احکام فقهی، این باید و نبایدهای دینی، آنجا جاری نیست. گرچه ما قبول داریم که خیلی مقام عزادار بالا است و عزاداری هم به تعبیر حضرت آقا از افضل قربات است و این سنت دیرینه عزاداری با همان روش متداول و سنتی که وجود داشته و به دور از خرافات و کارهای ناشایست، باید محفوظ بماند. اما انسانی که می‌خواهد با عزاداری اجر و ثواب ببرد، اول باید بداند که احکام فقهی تعطیل‌بردار نیست. چگونه خود اباعبدالله علیه‌السلام ظهر عاشورا در محاصره دشمن زیر تیرباران دشمن، نماز را اول وقت خواندند و آن هم به جماعت خواندند. یعنی دارند به ما نشان می‌دهند که این باید و نبایدها و این تکالیف شرعی تعطیل‌بردار نیست حتی در سخت‌ترین وضعیت. تا آخرین لحظات توصیه‌های‌شان این بود که خانم‌ها از خیمه‌ها بیرون نیایند و حتی دشمن این را فهمیده بود که آن حمله به خیام است که اباعبدالله علیه‌السلام را از پا در می‌آورد. یعنی آنجا دیگر نمی‌تواند تحمل کند. یعنی مسائل محرم و نامحرم. بنابراین این حرف که از روی عشق است و فقه جاری نیست، کاملا باطل است و احکام فقهی همه جا جاری است در همه وضعیت‌ها. باید توجه شود مراعات شود که خدای ناکرده عزاداری سبب انجام کارهای حرام مثل اختلاط محرم و نامحرم نباشد، حقوق مردم تضییع نشود و موجب اذیت و آزار عمومی نباشد. به علاوه ترک واجب نباشد، نماز ترک نشود، نماز صبح قضا نشود. نکته پایانی این است معمولا عزاداران در مجلس عزا شرکت می‌کنند و نوحه می‌خوانند، سینه می‌زنند زنجیر می‌زنند برای چه؟ برای اینکه ثواب ببرند. اگر یک عملی را ما شبهه داشتیم یعنی معلوم نبود ثواب دارد یا ندارد آدم عاقل چکار می‌کند؟ آن موردی را که شبهه دارد کنار می‌گذارد می‌رود سراغ کاری که قطعا ثواب دارد. بنابراین در عزاداری‌های‌تان به طور کلی توصیه مراجع معظم تقلید، توصیه حضرت آقا مقام معظم رهبری را بشنوید و از کارهای سخیف سبک و مبتذل و از کارهایی که موجب وهن مذهب است، کارهایی که دشمنان از آن سواستفاده می‌کنند اعمالی که موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمانان می‌شود پرهیز کنید و عزاداری وزین و سنگینی که در شان خودتان و در شان اباعبدالله علیه‌السلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام است بپردازید و مطمئن باشید که اجر و ثواب می‌برید. و از کارهایی که قطعا حرام است و کارهایی که شبهه دارد یعنی یا شبهه حرمت دارد یا شبهه اینکه اصلا ثواب دارد یا نه ان‌شاالله در عزاداری‌ها بپرهیزید. از خدا می‌خواهیم به همه ما توفیق عزاداری بامعرفت را عنایت بفرماید.

دانلود نسخه موبایل | دانلود با کیفیت پایین | دانلود با کیفیت بالا
 

نسخه چاپی

برچسب‌ها: ماه محرم؛ احکام الهی؛ قمه‌زنی؛ حجت‌الاسلام‌ محمدحسین فلاح‌زاده؛ عزاداری‌های اهل‌بیت (علیهم‌السلام)؛ مراسم عزاداری امام حسین (علیه‌السلام)؛ بیان احکام توسط حجت الاسلام فلاح‌زاده؛

سوالات یکصد گانه راجع به امام حسین (ع)

سوالات یکصد گانه راجع به امام حسین (ع)

1. ولادت  آقا ابا عبدالله الحسین (ع) در چه تاریخی و چگونه بود و نام ایشان را چه کسی انتخاب کرد؟

ولادت حضرت  در سوم شعبان سال چهارم هجری در مدینه منوره بود. حضرت با برادر خود امام حسن(ع) ده ماه و بیست روز فاصله سنی دارد ضمناً حضرت در شش ماهگی متولد شدند  و نام ایشان را حضرت رسول(ص)و به فرمان جبرئیل(ع)حسین نامگذاری کردند.

2. منظور از کنیه چه می باشد و کنیه امام حسین (ع) چیست؟ کنیه به معنای نام بردن چیزی به کنایه و اشاره است. و اینکه شخص را با کنیه و یا لقب نام می برند بخاطر احترام آنها است.بعضی وقتها کنیه به اسم پدر و مادر و یا فرزند می باشد. مثلاًابن عباس:(پسر عباس)، امّ کلثوم(مادر کلثوم) و ابو الحسن (پدر حسن). کنیه امام حسین (ع) ابا عبد الله می باشد که این را خود حضرت رسول بر ایشان نام نهادند.
3. سخنی از حضرت رسول (ص) در وصف امام حسین (ع)نقل کنید.

معروفترین کلام حضرت رسول (ص) در مورد امام حسین (ع) این جمله است که فرمودند: حسین منّی و أنا من حسین: حسین از من است و من از آن حسین هستم.

4. بنی هاشم و بنی امیه چه کسانی بودند؟ جد سوم پیامبر (ص) عبد مناف نام دارد و یکی از پسرهای عبد مناف هاشم بود و پسر دیگر عبد الشمس که دو قلو بودند. عبد الشمس پسری داشت بنام امیه که جدّ بنی امیّه می باشد و هاشم هم جدّ بنی هاشم می باشد. هاشم وی‍ژگیهای خوبی داشت که برادرش عبدالشمس نداشت از جمله پرچمداری و آب دادن به حاجیان و پذیرایی از آنها و پرده داری خانه کعبه . اما عبدالشمس این خوبیها را نداشت و آبروی خوبی هم نداشت و امیه و فرزندش هم بعدها فاسقی شد و نسبت به عموی خود هاشم حسادت می بردو این حسادت و انتقام گرفتن ها جریاناتی داشت که بعد از قیام عاشورا ادامه داشت و نام بدی از بنی امیه باقی ماند.
5. اولین کسیکه از امام حسین(ع) شفا گرفت چه کسی بود و چگونه شفا گرفت؟

فرشته ای بود به نام فُطرُس که به خاطر خطایی که کرده بود به امر خدا وند بالش شکسته شده بود و در چزیره ای افتاده بود به هنگام تولد امام حسین(ع)، جبرئیل با هزاران فرشته دیگر رهسپار شدند که نزد پیامبر بروند جهت تبریک .در راه گذرشان به این جزیره می افتد و فطرس از جبرئیل می خواهد با آنان برود شاید حضرت رسول برای او دعایی بکند. جبرئیل موافقت می کند. هنگامی که نزد حضرت رسول(ص) می آیند حضرت به فطرس می فرماید: خودت را به این نوزاد بمال و به مکان خود برگرد و بمحض اینکه فطرس این کار را انجام می دهد پرو بال او خوب می شود و خوشحال به آسمان می رود.

6. امام حسین(ع) در زمان خلفای سه گانه چه جایگاهی داشتند و چند ساله بودند؟

در زمان هر سه خلیفه (ابوبکر،عمر وعثمان) مورد احترام دستگاه خلافت بودند و حتی خلفا انتقادات سخت حضرت را تحمل می کردند. بعنوان مثال در برخی از کتب اهل بیت نقل شده روزی عمر بر منبر نشسته بود و خطابه می خواند. آقا امام حسین(ع) به او فرمود از منبر پدرم پایین بیا و بر منبر پدرت بنشین . عمر با خوشرویی گفت: پدرم منبری ندارد و آنگاه حضرت را کنار خود نشاند و به ایشان محبت نمود. سن حضرت در ابتدای خلافت ابوبکر۷ سال در ابتدای خلافت عمر۹ سال ودرابتدای خلافت عثمان ۱۹ ساله بودنددر مجموع ۲۵ سال ازعمرشان درزمان خلفا بودند

7. امام حسین(ع) در کدامیک از جنگهای زمان خلافت حضرت علی (ع) شرکت داشتند؟

در زمان خلافت پدر بزرگوارشان همراه حضرت در جنگ جمل و صفین  و نهروان شرکت داشتند و چه از راه سخنرانیهای پرشور و تشویق یاران حضرت علی (ع) برای شرکت در جنگ و چه در مسیر جنگ با مخالفین امام علی (ع) حضور فعال داشتند.

8. فلسفه گریه و عزاداری برای امام حسین(ع) چیست؟

سنت برپایی  مجلس عزاداری برای امام حسین(ع)بقدری تأکید شده که برای هیچ یک از امامان معصوم و حتی خود پیامبر هم اینقدر تأکید نشده است این عزاداریها فایده های زیر را دارد:1-  حفظ مکتب اهل بیت (ع): دوست ودشمن اعتراف می کنند که مجالس امام حسین (ع) باعث حفظ اسلام شده است و موجب وحدت بین مسلمین شده است. 2- خودسازی و تربیت دینی : مجالس عزای امام حسین(ع) تأثیر عمیقی بر افراد می گزارد وبسیاری افراد در همین مجالس منقلب شده اند و دست از گناه برداشته اند و در واقع این مجالس همانند کلاس درسی بوده اند. 3- تجلیل از شهامتها و شجاعتهای حضرت وبیان قهرمانیهای حضرت بمنظور الگو گرفتن مردم از این همه صفات ومجاهدتهای حضرت.

9. انگیزه های قیام امام حسین(ع) چه بو؟ 1- نجات اسلام و احیاء  ارزشهای اسلامی : از زمان حکومت بنی امیه تمام زحمات حضرت رسول(ص) و تلاش و مجاهدتهای یاران آن حضرت به تاراج رفت و ظلم وستم و بی عدالتی رواج پیدا کرد بهمین جهت امام حسین(ع) در اواخر عمر معاویه مبارزه علنی خود را آغاز می کند و با سخنرانی در منابر  به افشای عملکرد معاویه می پردازد.2- اصلاح امت و امر بمعروف و نهی از منکر : خود حضرت در وصیت نامه خویش بیان کرده اند که من تنها به انگیزه اصلاح در امت جدم بپا خواسته می خواهم امر بمعروف و نهی از منکر کنم 3- تشکیل حکومت اسلامی:مسأله تشکیل حکومت کار بسیار بزرگ ومهمی است چرا که با تشکیل حکومت دینی ،احکام الهی بهتر اجرا می شود و همه انبیاء و همه ائمه معصومین تلاش می کردند تا حکومت دینی تشکیل بدهند تا جائیکه امام حسین(ع) با صراحت خودشان را سزاوار حکومت می دانستند.
10. حکومت بنی امیه چه زمانی شکل گرفت؟ زمان روی کار آمدن عثمان ، چون عثمان خودش از بنی امیه بود.
11. ویژگیهای قیام عاشورا را بیان کنید؟ قیام ونهضت امام حسین (ع) با همه قیامها و انقلابهای دنیا فرق دارد و داریای این ویژگیها ست: 1- انگیزه و قیام امام حسین(ع) که فقط و فقط به خاطر رضایت خداوند و احیای دین خدا بود. ب- کشته شدن حضرت بدست مردمی بظاهر مسلمان که این مورد از تأسف بارترین ویژگیهای قیام حضرت است که همانهایی که بظاهر نماز می خواندند به جنگ حضرت آمدند. ج- یاران و همراهان حضرت که در هیچ انقلابی چنین موردی پیدا نمی شود که همه نوع افراد با سن و سال مختلف شرکت داشته باشند. د- مظلومیت حضرت در ابعاد مختلف که جنگی نابرابر بود و جنایتهای مختلف نسبت به حضرت و خانواده اش انجام دادند. ه- قدرت تأثیر گذاری، از سال 61 تا کنون نتیجه قیام حضرت این شد که اسلام زنده بماند و حضرت الگویی شدند برای مسلمانان که در مقابل ظالمان ساکت ننشینند.  
12. ائمه معصومین (س) چه تدابیری برای زنده نگه داشتن یاد و نام امام حسین(ع) بکار می بردند؟ 1- از طریق برپایی مجالس سوگواری : همه معصومین (س) در ماه محرم و خصوصاً عاشورا مجلس سوگواری و عزاداری برپا می کردند و از مداحان می خواستند از مصیبت اباعبدالله الحسین(ع) در مجالس عزاداری نوحه بخوانند.2- یاد آوری مصائب حضرت در مناسبتهای مختلف مثلاً امام سجاد(ع) هرگاه چشمشان به آب می افتاد گریه می کردند و مردم را به یاد مصیبت حضرت می انداختند . 3- گریه کردن و گریاندن مردم: ائمه معصومین هم خودشان در مصیبت امام حسین(ع) گریه می کردند و هم در فضیلت گریه بر امام حسین (ع) احادیثی نقل می کردند و مردم را به گریه بر امام حسین(ع) تشویق  و ترغیب می کردند. 4- تشویق شاعران به مرثیه سرایی و خواندن اشعاری در فضیلت امام حسین(ع) . 5- اهمیت دادن به تربت امام حسین(ع): ائمه معصومین تربت حضرت سیدالشهداءرا بعنوان قطعه ای از بهشت معرفی می کردند و تربت حضرت را موجب شفای دردها می دانستتند.
13. مواردی از جنایات معاویه و بدعتهای اورا بیان کنید؟

علامه امینی در کتاب الغدیر چنین می نویسد: معاویه اولین کسی بود که ربا را حلال اعلان کرد- آشکارا شراب خورد و قمار بازی کرد- نخستبین کسی بود که ازدواج با دو خواهر را را در یک زمان اجازه داد- نخستین کسی بود که سر یکی از اصحاب رسول الله را جدا کرد و در شهرها گردش داد نخستین کسی بود که خلافت پیامبر(ص) را به سلطنت تبدیل کرد- نخستین کسی بود که فحش دادن به حضرت علی(ع) را رواج داد.

14. مهمترین جنایات یزید را نام ببرید؟ 1- فاجعه خونین کربلا و به شهادت رساندن امام حسین (ع) و یارانش. 2- کشتار وسیع مردم مدینه که دو سال بعد از فاجعه کربلا اتفاق افتاد و کشتار وسیعی در مدینه انجام داد که به واقعه حرّه معروف است.3- آتش زدن خانه کعبه : یکسال بعد از کشتار مردم مدینه برای نبرد با عبدالله بن زبیر که در مسجد الحرام پناهند شده بود خانه کعبه را مورد حمله قرار داد و با منجنیق خانه خدا را آتش باران کردند، این کار ادامه داشت تا اینکه خبر مرگ یزید که در اثر زیاد خوردن شراب اتفاق افتاده بود به گوش لشکریان رسید و آنها دست ازاین کار برداشتند.
15. عبیدالله بن زیادچه کسی بود؟

عبیدالله فرزند زیاد و نام مادرش مرجانه بود بهمین دلیل به ابن مرجانه یعنی پسر مرجانه  معروف است. مادرش زنی بدکاره بود و زینب زمانی که به دارالاماره در کوفه وارد شدند از او به عنوان ابن مرجانه یاد کردند که این اشاره به ناپاکی او دارد . عبید الله از سرداران مشهور بنی امیه بود که ابتدا حاکم خراسان بود و بعد حاکم بصره شد و پس از مرگ معاویه با روی کار آمدن یزید، حاکم کوفه شد .در حادثه کربلا تمام جنایتها به دستور مستقیم عبید الله انجام شد از جمله کشتن مسلم بن عقیل و صادر کردن فرمان قتل امام حسین(ع)، عبیدالله هنگامی  که امام حسین (ع) را به شهادت رساند 28 ساله بود و بسیار فرد بد باطن و سنگدلی  بود که هم افراد زیادی را که با وی مخالف بودند به قتل رسانید و هزاران نفر از شیعیان را در زندانهای خود اسیر کرده بود.

16. مرگ عبید الله بن زیاد و نحوه قصاص شدن او چگونه بود؟

عبید الله 6 سال بعد از واقعه عاشورا و دقیقاً در روز عاشورا با سپاه ابراهیم بن مالک اشتر که از طرف مختار مأمور به جنگ با عبیدالله شده بود کشته شد و ابراهیم سرش را از تنش جدا کرد و برای مختار فرستاد. مختار هم سرش را برای امام سجاد(ع) در مدینه فرستاد.

17. عمر سعد چه کسی بود؟عمر سعد فرزند سعدبن ابی الوقاص یکی از 6 نفری بود که درر شورای ثقیفه حضور داشت و برای خلافت عثمان رأی دا د.  عمردر زمان روی کار آمدن عبید الله بن زیاد حاکم شهر ری بود و عبیدالله او را مجبور می کند که یا به جنگ امام حسین (ع) برود و یا حکومت ری را رها کند اما عمر سعد ترجیح می دهد به جنگ امام برود و در روز عاشورا فرمانده لشکر عبیدالله می شود.
18. در مورد سابقه زیارت عاشورا و سند آن  توضیح دهید؟

اصلی ترین و قدیمی ترین متنی که زیارت عاشورا در آن وارد شده کتاب «کامل الزیارات» است، مولف این کتاب جعفر بن قولویه قمی متن زیارت را با پنچ واسطه از امام محمد باقر(ع)نقل کرده است.بنابراین زیارت عاشورا از امام باقر(ع) نقل شده است.

19. علت اینکه در زیارت عاشورا اینهمه لعن وجود دارد چیست؟

لعن بمعنای بیزاری و نفرت است. کسانیکه ایراد می گیرند چرا زیارت عاشورا این همه لعن و نفرین دارد در پاسخ باید به آنها باید گفت در قرآن کریم 37 بار از زبان خود خداوند افراد مختلفی لعن شده اند همچون کافرین مشرکین، دروغگویان و...

20. چه کسانی در زیارت عاشورا مورد لعن و نفرین قرار گرفته اند؟

آل زیاد(2بار) آل مروان(2 بار) بنی امیه – ابن مرجانه (2 بار) عمرسعد(2 بار) شمر(2 بار) ابوسفیان، معاویه، یزید بن معاویه (2 بار) عبیدالله بن زیاد و آل ابی سفیان.

21. چرا در آخر زیارت عاشورا عبیدالله بن زیاد دو بار لعن شده است؟

همانطور که ذکر شد عبیدالله همان ابن مرجانه و در زیارت عاشورا می خوانیم: ...والعن عبیدالله بن زیاد و ابن مرجانه ... که این شخص دو بار پشت سر هم لعن شده است ، برخی از مفسرین زیارت عاشورا می گویند شایدبه خاطر این باشد که عبید الله سهم خیلی بزرگی در جنایات کربلا داشته است برخی هم می گویند عبید الله زنا زاده است و منظور از این دو عبارت شاید این باشد که عبید الله نه فرزند زیاد است و نه از آل ابو سفیان است.

22. منظور از آکلة الاکباد در این عبارت در زیارت عاشورا چیست؟ «وابن آکلة الاکباد اللعین بن اللعین علی لسانک ؟ منظور از آکلة الاکباد مادر معاویه است که به  هند جگر خوار معروف است و جگر حمزه سید الشهدا را در جنگ احد خورد و منظور از لعین بن لعین هم یزید است یعنی ملعون پسر ملعون که هم خودش لعنت شده و هم پدرش معاویه.
23. در زیارت عاشورا از خدا می خواهیم که ما را به همراه «امام منصور» از خونخواهان حضرت قرار دهد. (مع امام منصور من اهل بیت محمد  ...) منظور از امام منصور چه کسی است؟ حضرت صاحب الزمان، مهدی (عج). 
24. در زیارت عاشورا می خوانیم که خداوندا بمن مقام محمود عطا بفرما. منظور از مقام محمود چه می باشد؟ مقام محمود آن درجه کمالی است که هر کس بتواند این مقام را کسب کند مورد ستایش قرار می گیرد.
25. منظور از ثار الله در زیارت عاشورا چیست؟ ثار الله یعنی خون خدا . همه می دانند که که خداوند جسم نیست و خون ندارد اما چون ارزش خون در بدن از تمام اعضاء بدن بیشتر است پس امام حسین (ع) بمنزله خون الهی است که رواج اسم خدا و دین خدا بخاطر خون حسین(ع) است.
26. حدیثی از امام حسین(ع) بیان کنید؟

موتٌ فی عزٍّخیرٌ من حیاتٍ فی ذُلٍّ: مرگ با عزت بهتر است از زندگی با ذلّت است.

27. در زیارت عاشورا می خوانیم یا ثار الله وبن ثاره و الوتر الموتور معنای این عبارت چیست؟

یعنی ای کسی که خون تو و همچنین خون پدر تو در راه خدا ریخته شد ، امّا هنوز انتقام خون شما گرفته نشده است.

28. کتابهای مقتل چگونه کتابهایی هستند؟

مقتل به معنی قتلگاه است از این رو کتابهایی را که در مورد جنگ و کشتار باشدمقتل می گویند. در فرهنگ اسلامی کتابهایی که مربوط به شهادت ائمه (علیهم السلام) مخصوصاً واقعه کربلا باشد مقتل گفته می شود.

29. امام حسین (ع) در آخرین سجده شان چه ذکری را گفتند؟

اللهم لک الحمد حمد الشاکرین لک علی مصابهم الحمد لله علی عظیم رزیتی.

30. یزید چگونه به حکومت رسید و چه خصوصیاتی داشت؟

اولین بار طرح ولایت عهدی یزید را مغیره بن شعبه پیشنهاد داد زیرا معاویه می خواست مغیره را از حکومت کوفه عزل کند و مغیره زرنگی کرد و به معاویه پیشنهاد داد تا یزید را بعنوان جانشین خود معرفی کند و اوهم از یزید حمایت کند بدین ترتیب معاویه 7 سال روی افکار مردم کار کرد وهمه شهرهای اسلامی را مجبور کرد تا با یزید بیعت کنند یزید حدود سه سال و چند ماه حکومت کرد . از لحاظ اخلاقی فرد فاسدی بود که مرتب شراب می خورد. باسگ ها و میمون ها بازی می کرد و مجلس ساز و آواز برپا می کرد و علناً نماز را ترک می کرد.

31. چرا امام حسین (ع) با اینکه می دانستند  خود و یارانشان کشته می شوند اما اهل بیت خود را همراهشان بردند؟ برای اینکه اهل بیت حضرت در این قیام حماسه ها آفریدند و همچون یک رسانه عمل می کردند که هم نماد مظلومیت و هم نماد دفاع از حق و حقیقت و هم نقش یک مبلغ را داشتند و بر علیه یزید افشاگری می کردند.
32. اولین اقدام امام حسین(ع) در پاسخ به دعوت از مردم کوفه چه بود؟ حضرت سفیران خود مسلم بن عقیل و قیس بن مسهّر را به نزد مردم کوفه می فرستد تا خبر آمدن امام حسین(ع) به کوفه را به آنها بدهد.
33. چرا مردم کوفه بر عهد و پیمان خود نسبت به امام حسین (ع) باقی نماندند و با اینکه خودشان امام را دعوت کرده بودند اما زیر قولشان زدند؟ مردم کوفه افرادی ترسو و پرطمع بودند که چون عبیدالله زیاد آنها را تهدید کرده بود که اگر لشکر شام به کوفه برسد هرکس که با عبیدالله و یزید بیعت نکند جانش در امان نیست همه این دعوت کنندگان از ترس، امام خویش را رها کرده و به کمک حضرت نیامدند.
34. منظور از حماسه که در مورد قیام عاشورا زیاد تکرار می شود چیست؟ حماسه بمعنی غیرت، شجاعت و مردانگی است که همه این صفات در قیام عاشورا دیده می شود.
35. تعداد سپاهیان یزید در واقعه کربلا چند نفر بودند ؟30000نفر
36. چند نفر از سپاهیان یزید در واقعه عاشورا به لشکر امام حسین (ع)ملحق شدند؟32 نفر
37. سن حضرت زینب(س) در واقعه عاشورا چند سال بود و چه زمانی رحلت کردند؟

حضرت در آن زمان 55 سال داشتند و یک سال ونیم بعد از واقعه عاشورا در 15 رجب رحلت کردند. (یعنی سومین روز از ایام البیض ماه رجب)

38. چرا امام حسین (ع) حج خود را به مفرده بدل کردند و از مکه بیرون آمدند؟

چون کارگزاران یزید به فرمان او قصد داشتند خون آن حضرت (علیه السلام) را در مکه حرم امن الهی است بریزند و ایشان را در جایی که خونریزی حرام است به شهادت برسانند.

39. چه کسی نامه های مردم کوفه را برای امام حسین (ع) در مدینه می برد؟ نعمان بن بشیر
40. پیرترین شهید کربلا کیست؟ حبیبب بن مظاهر اسدی که در هنگام شهادت هفتاد و هشت  سال داشت.
41. تنها زن شهید در صحنه کربلا کیست؟ هانیه همسر عبد الله بن عمید کلبی
42. شاخص ترین شهید پس از نماز امام حسین(علیه السلام) در ظهر عاشورا کیست؟ زهیر بن قین فرمانده جناح راست امام حسین (ع)
43. اولین کسی که از خاندان بنی هاشم به میدان رفت چه کسی بود. حضرت علی اکبر(ع)
44. زنانی که در کربلا حضور داشتند چه کسانی بودند؟1-فرزندان حضرت فاطمه و حضرت علی (ع)همچون حضرت زینب (س) 2- همسران وفرزندان امام حسین(ع) 3- همراهان و دوستداران حضرت زینب(س) 4- سایر زنان گمنامی که همراه همسران خود آمده بودند
45. کدامیک از زنان بنی هاشم در کربلا حضور نداشتند اما بعد از واقعه از حامیان و مبلغان نهضت عاشورا بودند؟ 1- ام سلمه همسر پیامبر(ص) 2 که احادیث و روایات حضرت رسول (ص) را در مورد امام حسین (ع) باز گو می کرد.  - ام البنین مادر حضرت ابا الفضل(ع) بود که مجالس عزا داری  و سو گواری راه می اداخت.3-زینب صغری دختر عقیل یعنی برادر زاده علی (ع) که اشعار زیادی در سوگ امام حسین (ع) سروده است.
46. زنان غیر بنی هاشم که در کربلا حضور نداشتند امام بعد از عاشورا از مبلغان قیام امام حسین (ع) بودند چه کسانی هستند؟ 1- زنان قبیله بنی اسد که بعد از عاشورا گذرشان به کربلا افتاد و اجساد شهدا را زیر آفتاب سوزان مشاهده کردند خودشان بیل و کلنگ برداشتند و به سمت کربلا حرکت نمودند که بعد از این کار مردان آنها دنبال زنان راه افتادند و پیکر مطهر شهدا را دفن نمودند. 2- هند همسر یزید وقتی که با خبر شد یزید با چوب بر سر مبارک امام حسین (ع) می زند به مجلس یزید رفت و با تهدید یزید را مجبور کرد از این کار دست بردارد. 3- ماریه دختر سعد که بعد از واقعه عاشورا تمام ثروت خود را وقف کرد برای نهضت عاشورا و مجالس حسینی.4- درّه الصدف دختر یکی از انصار بود که برای دفاع از اسرا عده زیادی از زنان را دور خود جمع کرد و به حلب رفتند تا بتوانند اسرا را نجات دهند اما بوسیله مأموران بنی امیه به شهادت رسید. 5- دومه مادر مختار ثقفی که مشوق مختار بود برای خونخواهی امام حسین (ع) که سرانجام پس از شکست مختار این مادر هم به شهادت می رسد. 6-  عمره همسر مختار که او هم پیش از کشته شدن مختار به شهادت می رسد.
47. نقش حضرت زینب(س) در واقعه عاشورا چه بود؟ 1- حضرت زینب (س) رئیس قافله امام حسین (ع) بودند که هم از زن و بچه ها مواظبت می کردند و هم روز عاشورا را مدیریت می کردند. 2- در پیام رسانی نهضت عاشورا و فدا کاریهای امام و یارانش نقش مهمی داشتند  3- نقش پرستار را داشتند در مراقبت از امام سجاد (ع) که بیمار بودند و نیز پرستاری از فرزندان امام حسین (ع) 4- با خواندن خطبه های متعددی که در مسیر حرکت اسرا از کربلا تا شام داشتند رسالت اطلاع رسانی انگیزه های قیام امام حسین (ع) و رسوا نمودن جنایتهای یزید را بخوبی انجام دادند.
48. امام حسین (ع) چند خواهر در کربلا داشتند؟ در منابع تاریخی اسم دو نفر آمده است یکی حضرت زینب (س) و دیگری ام کلثوم که مادرش ام سعد بود..
49. کدامیک از همسران امام حسین (ع) در واقعه عاشورا حضور داشتند؟ تنها رباب مادر علی اصغر (ع) در کربلا حضور داشت و طبق فرمایش شهید مطهری مادر حضرت علی اکبر در کربلا نبوده و همه افسانه ها و قصه سرا ئیها در باره ایشان دروغ است.
50. چند نفر از ز فرزندان ام البنین (مادر حضرت ابا لفضل (ع) در کربلا شهید شدند؟ جمعاً با حضرت ابالفضل(ع) چهار نفر بودند.
51. امام حسین (ع) شرط همراهی با خود را چه می دانستند؟ امام  حسین (ع) هنگامی که از مکه قصد حرکت به سمت کوفه را کردند در خطبه ای فرمودند: «من کان باذلاً مهجته وموطناً علی لقاء الله فلیرحل معنا» کسانی که آماده اند خون قلبشان را در راه ما نثار کنند، و جهت دیدار خداوند مهیّا هستند، با ما حرکت کنند.
52. در زیارتنامه آقا امام حسین(ع) می خوانیم که «أشهد أنّک قد أقمت الصّلوه و آتیت الزکوه و أمرت بالمعروف و نهیت عن المنکر» منظور از این عبارت چه می باشد؟ وضع نماز در زمان آل ابو سفیان و آل مروان بخاطر جنایتهای آنها نسبت به مردم بسیار کمرنگ شده بود و کسی رغبت به نماز و نماز جماعت نداشت. اما پس از شهادت امام حسین(ع) مردم مکه و مدینه بیشتر دور هم جمع می شدندذو به نماز و روزه و اعمال دینی رغبت نشان می دادند که این هم از فواید قیام امام حسین(ع) می باشد.
53. کدامیک از یاران امام حسین(ع) اصرار بسیار زیادی می کردند مبنی بر اینکه حضرت از تصمیم خود منصرف شوند به و عراق نروند و در مدینه بمانند؟ پاسخ حضرت چه بود؟

ابن عباس و عبدالله بن عمر که گفتگوهای طولانی با حضرت داشتند و پیشنهاد می دادند که حضرت در مدینه بماند و سکوت اختیار کند اما حضرت کوتاه نیامدند و دلایل زیادی برای قیام خویش عنوان کردند نهایتاً وقتیکه اصرار زیاد ابن عباس را دیدند تفألی به قرآن مجید زدند که این آیه آمد:«کلّ نفس ذائقه الموت و إنّما توفون أجورکم:هرکسی مرگ را می چشد و شما پاداش خود را خواهید گرفت.» پس از آن ابن عباس ساکت شد.

54. آخرین شخصی که امام حسین (ع) در مکه با او دیدار داشتند چه کسی بود و چه گفتگویی بین آنها بود؟

محمد حنفیه برادر ناتنی امام حسین (ع) بود که در آخرین شبی که حضرت در مکه بود با امام دیدار داشت و به حضرت پیشنهاد داد به جای رفتن به عراق به یمن بروند. حضرت فرمودند در این باره فکر می کند. اما همان شب حضرت رسول(ص) به خواب حضرت می آیند و می فرمایند: ای حسین به عراق برو خداوند می خواهد تورا کشته ببیند فردای آن روز با محمد حنفیه خداحافظی کردند و وصیت نامه خویش را به ایشان دادند.

55. از جمله کسانیکه در مصیبت اباعبدالله الحسین زیاد گریه کردند چه کسانی بودند؟

1-امام سجاد(ع) فرزند آن حضرت بودند که بقدری شبانه روز گریه می کردند که جزء بکّائون عالم قرار گرفتند.2- همسر امام حسین (ع) یعنی رباب که حدود یکسال بعد از شهادت حضرت بر اثر گریه های فراوان و غم واندوه از دنیا رفت و حتی در این مدت سایه را بر خود حرام کرد.

56. حدیثی از معصومین (ع) در مورد فضیلت گریه بر امام حسین(ع) ذکر کنید؟

امام صادق (ع) فرمودند: گریه کردن و بی تابی کردن در تمامی ناملایمات ناپسند است مگر در مصیبت حسین بن علی (ع) که آدمی در این گریه و زاری پاداش هم خواهد داشت.

57. سخنی از حضرت علی (ع) در وصف کربلا بیان کنید: حضرت علی (ع) روزی گذرشان به کربلا افتاد و فرمودند اینجا قزبانگاه عاشقان و مشهد شهیدان است ، شهیدانی که نه شهدای گذشته و نه شهدای آینده به پای آنها نمی رسند.
58. این حدیث از چه کسی است و چه معنایی دارد؟ الغاضریه من تربه بیت المقدس» از امام صادق (ع) است که فرمودند کربلا از خاک بیت المقدس است.
59. نخستین سرزمین و نخستین جایی که خداوند به آنها قداست بخشید و مقدس شمرده شدند چه بودند؟ طبق حدیثی از امام صادق (ع) است که فرمودند نخستین زمین مقدس کربلا و نخستین آب مقدس فرات است.
60. تدابیر نظامی امام حسین (ع) هنگام ورود به به کربلا چه بودند ؟ 1- کندن خندق در اطراف خیمه ها برای جلوگیری از نفوذ دشمن 2- بر پا ساختن خیمه ها به صورت نزدیک به هم  و تو در تو ساختن آنها.
61. امام محمد باقر (ع) در واقعه کربلا چند ساله بودند؟ حضرت آن زمان کودکی پنج ساله بودند که همراه سایر اهل بیت (ع) در کربلا حضور داشتند.
62. امام حسین (ع) با اینکه علم غیب داشتند و می دانستند که در کربلا شهید می شوند چرا برای تشکیل حکوت اسلامی تلاش کردند؟ دو چیز مطرح است نتیجه کار و وظیفه ، وظیف مقدم بر نتیجه است. امام وظیفه داشتند به عنوان امام و رهبر مسلمین به تکلیف دینی خود عمل کنند نتیجه هر چه می خواهد باشد.
63. سن امام سجاد (ع) در واقعه عاشورا چقدر بود؟ حضرت در آن هنگام 23 سال داشتند.
64. حرّ چه زمانی توبه کرد و به لشکر امام حسین (ع) پیوست؟ حرّ اولین کسی بود که راه را بر امام حسین (ع) بست واجازه نداد حضرت به کوفه برود اما در روز عاشورا چند ساعتی از جنگ گذشته بود و جمعی از اصحاب حضرت شهید شده بودند که امام حسین ئ(ع) فریاد بر آورد که آیا فریاد رسی هست که برای خدا به داد مابرسد؟ آیا مدافعی هست که از حرم رسول الله دفاع کند؟ اینجا بود که حرّ بر خود لرزید و پشیمان شد و به سوی امام حسین(ع) رفت و فریاد می زد خدایا به سوی تو بازگشته و توبه نموده ام توبه ام را بپذیر و زمانیکه امام حسین (ع) او را پذیرفتند همان لحظه به میدان رفت و جمعی از افراد مهم دشمن را به هلاکت رساند و بعد شهید شد.  
65. کدام یک از اصحاب امام حسین (ع) آرزو می کرد که ای کاش هفتاد مرتبه کشته شودو زنده شود و کشته شود وبرای یاری رساندن به امام حسین(ع)؟

مسلم بن عوسجه بود که در شب عاشورا هنگامی که حضرت فرمودند هرکدام بخواهید بروید مرخص هستید او این جملات را در جواب حضرت بیان داشت.

66. کدام یک از اصحاب امام حسین (ع) این جمله را بکار برد :«دوست دارم کشته شوم آنگاه زنده شوم و کشته شوم تا هزار مرتبه اما خداوند شهادت را از جان تو و این جوانان اهل بیت دور گرداند؟ زهیر بن قین  
67. کدامیک از شهدای کربلا مادر و همسر خود را نیز به کربلا برد و آنها هم شهید شدند؟ وهب بن عبد الله .
68. در آخرین لحظات عمر امام حسین(ع) چه کسانی قصد داشتند سر امام حسین(ع) را از تن جدا کنند؟ابتدا خولی به قتل گاه آمد اما همینکه حضرت را دید لرزه بر اندامش افتاد و نتوانست این کار را بکند . نفر بعدی شبث بود که وارد گودال شد و تا نگاه حضرت بر او افتاد شمشیر را انداخت و اظهار پشیمانی کرد و نفر بعدی سنان بن انس بود که او هم چون نگاه حضرت را دید لرزه بر اندامش افتاد و فرار کرد و بالاخره نفر چهارمی شمر بود که با بی رحمی زیاد توجهی به نصیحتهای امام نکرد و سر حضرت را از بدن جدا نمود.
69. در روز عاشورا سر کدامیک از شهدا بریده نشد؟

سر مقدس تمامی شهدا بریده شد بجز دونفر: یکی طفل شیرخواره امام حسین(ع) و دیگری حربن یزید ریاحی که قبیله او مانع شدند که سراو بریده شود.

70. خداوند در عوض شهادت امام حسین (ع) چه چیزهایی به آن حضرت عنایت کردند؟ (طبق حدیث امام باقر(ع) و امام صادق(ع)) خداوند، 1- امامت سایر ائمه معصومین را از نسل امام حسین (ع) قرار داد.2- دعا کردن در زیر گنبد امام حسین(ع) مستجاب می شود. 3- در تربت و خاک حضرت شفا قرار داده است.4- ایام زیارت کسیکه به زیارت قبر امام حسین(ع) می رود از عمر او کم نمی شود.
71. امام صادق (ع) گله مندی خود را از کسانیکه به زیارت قبر امام حسین (ع) نمیروند چگونه بیان کردند؟ حضرت می فرمایند: به من خبر رسیده است که بعضی از شیعیان ما یک سال و دو سال بر آنها می گذرد که به زیارت امام حسین (ع) نمی روند، بخدا قسم خودشان خطا کرده اند و از ثواب خدا بی میل شده اند و از جوار پیغمبر دور افتاده اند.
72. امام صادق (ع) در پاسخ به شخصی که پرسید اگر کسی قدرت داشته باشد به زیارت امام حسین (ع) برود اما ترک زیارت کند چه فرمودند؟ فرمودند آن شخص عاق رسول الله (ص) می شود.
73. نخستین قیام دسته جمعی که بعد از عاشورا بر علیه حکومت بنی امیه انجام شد چه بود و نتیجه آن چه شد؟ قیام توابین بود که گروهی از شیعیان در منزل سلیمان بن صرد خزاعی جمع شدند و از اینکه امام حسین(ع)را یاری نکردند توبه کردند وبه طرف شام حرکت کردند و هنوز به شام نرسیده بودند که با لشکر 30000 نفری عبیدالله روبرو شدند و عده ای از جمله سلیمان کشته شدند و افراد باقیمانده به هواداران مختار پیوستند.
74. دومین قیام دسته جمعی که بعد از عاشورا برعلیه حکومت بنی امیه انجام شد چه بود و نتیجه آن چه شد؟ قیام مختار بود، مختار در روز عاشورا در زندان بود و همانجا میثم تمّار پیش بینی کرد که تو آزاد می شوی و به خونخواهی امام حسین (ع) قیام می کنی و عبیدالله را می کشی و پای خود را به صورت او می گذاری که دقیقاً همینطور می شود.
75. قیام عباسیان چگونه آغاز شد و هدف از این قیام چه بود ؟ قیام عباسیان توسط ابو مسلم خراسانی آغاز شد و هدف آن سرنگونی حکومت بنی امیه بود. ابومسلم شعار خود را « الرضا من آل محمد» قرار داد و مردم را بر علیه آخرین خلیفه بنی امیه یعنی مروان شوراند و موفق شد حکومت بنی امیه را از بین ببرد و هنگامی که سر مروان را برای ابومسلم آوردند سجده ای طولانی کرد و گفت خدا را سپاس که انتقام مرا از تو و قبیله ات گرفت اینک از مرگ باکی ندارم 2000نفر از بنی امیه را کشته ام به هدف انتقام خون حسین(ع).
76. این حدیث از چه کسی است و معنای آن چه می باشد؟ من زاره کتب الله له تسعین حجّهً مِن حججی بأعمارها:هرکس امام حسین (ع) را زیارت کند خداوند برای او ثواب 90 حج از حجهایی که با من بوده و همچنین با عمره هایش را می نویسد.این حدیث ار حضرت رسول (ص)میباشد 
77. پاسخ حضرت زینب (س) به این سؤال ابن زیاد که پرسید: نظرت را جع به آنچه خداوند بر سر برادر و دیگر اعضای خانواده ات آورد چیست چه بود؟  حضرت زینب فرمود ند: من هیچ چیز به غیر از زیبایی ندیدم.
78. حضرت سکینه (س) در حق مردم کوفه چگونه نفرین کردند؟ خدایا این مردم دست از یاری ما بر داشتند تو هم دست از یاری آنها بردار و هیچ دعایی از آنها قبول نکن و بر آنان ظالمان را مسلط کن و از شفاعت جدم در روز قیامت محرومشان گردان.
79. این حدیث از چه کسی است و معنای آن چه می باشد؟ ... و هی أطهر بقاع الأرض و أعظمها حرمهً و أنّها لمن بطهاد الجنه.» از پیامبر (ص) در فضیلت کربلاست که  فرمایند: کربلا پاک ترین بقعهروی زمین است و از نظر احترام بزرگترین بقعه هاست و الحق که کربلا از قطعه های بهشت است.
80. در خطابه فاطمه صغری (س) خطاب به مردم کوفه حکمت واقعه عاشورا چه بیان شده است؟ فاطمه صغری(س) خطاب به مردم کوفه می فرماید: اما ای اهل کوفه، ای خود بزرگبینان ناجوانمرد! خدا ما را به وسیله شما آزمایش کرد و شما را به وسیله ما. و دید که ما به خوبی از عهده بر آمدیم بدین سبب او عملش را پیش ما نهاد و فهم خویش را در اختیار ما گذاشت اینک ماصندوق علم خدا و گنجور فهم و حکمت اوییم و حجت خدا بر بندگانش بر روی زمین می باشیم و... .اما شما تکذیب و تکفیرمان کردید و جنگ با ما را حلال دانستید و ... بنابر این بر آنچه بدست آوردید شاد نباشید و خدا هیچ متکبر خودخواهی را دوست ندارد. 
81. حضرت زینب (س) علت غرور و شادی یزید را چه می داند؟ حضرت زینب (س) خطاب به یزید می گوید: این عجب و غرور و این شادی از آن است که ملک جهان را به کام خویش یافته و سلطنت را به مراد خود می دانی . اما تند نرو وزود قضاوت نکن . آیا تو به راستی این سخن خدا را فراموش کرده ای که می فر ماید: «کافران نپدارندکه فرصتی که به آنها داده ایم به نفعشان است واین مهلت برای آن است که بر گناهان خویش بیفزایند. و عذابی خوار کننده برایشان مقرر است.»
82. شهید مطهریدر کتاب مربوط به تحریفات عاشورا، تحریف را چگونه معنا کرده اند؟ تحریف یعنی متمایل شدن یک چیز از مسیر اصلی خود و یا بعبارتی چیزی را کم یا زیاد کردن، یعنی دروغ نسبت دادن به امام حسین(ع).
83. نمونه ای از تحریفات عاشورا را به نقل از شهید مطهری بیان کنید؟ 1- اینکه می گویند امام حسین (ع) در روز عاشورا 30000 نفر را کشتند و یا حضرت عباس 25000 نفر را کشتند آیا کشتن این همه آدم در یک روز امکان دارد؟ این یک نوع تحریف است. 2- اینکه می گویند لیلا مادر حضرت علی اکبر(ع) نذر کرد اگر فرزندش کشته نشود از کربلا تا مدینه را ریحان بکارد، اصلا لیلا در کربلا حضر نداشت. دوماً فاصله کربلا تا مدینه 300 کیلو متر است. آیا به عقل جور در می آید؟
84. حضرت زینب (س)در مجلس یزید و در خطبه ای که خواندند چه چیزی را به یزید یاد آوری کردند؟

حضرت زینب (س) خطاب به یزید می فرماید: « فکد کیدک واسع سعیک و ناصب جهدک فوالله...» تو نیز نقشه هایت را بریز  و با تمام تلاش آنها را اجرا کن ، اما به خدا سوگند نمی توانی یاد ما را از یادها محو کنی، و چراغ الهام بخشی مان را بمیرانی ، و سرانجام کار ما را بفهمی و ننگ آن را از دامنت بشویی.

85. معنای یا لثارات الحسین(ع)چیست؟ این شعار توابین و نیز شعار قیام مختار بود بمعنی برای خونخواهی حسین بپا خیزید.
86. یکی از معروفترین شعارهای امام حسین(ع) در روز عاشورا چه بود؟ الموت أولی من رکوب العار و العار أولی من دخول النّار: کشته شدن از پذیرفتن ننگ و ذلّت برتر است و ذلّت وننگ از وارد شدن به آتش جهنم برتر است.
87. در سجده زیارت عاشورا چه چیزی از خداوندمی خواهیم؟ در سجده زیارت عاشورا این دعا را می خوانیم اللهم ارزقنی شفاعةالحسین یوم الورود  : یعنی خداوندا  درروز قیامت شفاعت حسین را نصیب من بگردان 
88. یکی از مهمترین دعاهایی که در روز عاشورا می خوانیم چیست و معنای آن چه می باشد؟ اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد و مماتی ممات محمد و آل محمد: خداوندا زندگانی مرا همچون زندگانی محمد و آل محمد قرار بده و مرگ مرا هم مانند مرگ محمد و آل محمد قرار بده.
89. یکی از معجزات امام حسین(ع) را نقل کنید. امام معجزات فراوانی داشتند. معروفترین آنمها این است که روزی جبرئیل به صورت فردی در آمد و نزد حضرت رسول آمد که ناگاه امام حسین (ع) وارد شدند و از آن فرد که که در اصل جبرئیل بود هدیه ای خواستند. جبرئیل دستی به سوی آسمان بلند کرد  یک عدد سیب و انارو به برای حضرت  فرود آورد و به امام حسین (ع) داد . حضرت خوشحال شده و میوه ها را نزد پدر و مادر خود بردند و هرچه از آنها می خوردند تمام نمی شد . میوه ها همینطور سالم ماندند تازمان شهادت حضرت زهرا (س) که انار از بین می رود و پس از شهادت حضرت علی (ع) به از بین می رود و سیب نزد امام حسین (ع) می ماند تا روز عاشورا و هر گاه تشنگی حضرت زیاد می شد ان را می بوئید و قتیکه حضرت شهید شدند آن سیب هم نابود شد و ازبین رفت.
90. مدت زمان قیام امام حسین (ع) چند روز طول کشید ؟ از زمانی که حضرت علناً اعلان کردند که با یزید بیعت نمی کنند و مخالفت علنی خود را نشان دادند تا روز عاشورا 175 روز طول کشید.
91. کاروان امام حسین (ع) فاصله مکه تا کربلا را چند روز طی کردند؟ 23 روز
92. کدامیک از فرزندان امام حسن مجتبی(ع) در روز عاشورا به شهادت رسیدند ؟ قاسم بن الحسن نوجوان 13 ساله، عبدالله الحسن کودک 8-9 ساله ابو بکر معروف به عبدالله اکبرو احمد بن الحسن پسر 16 ساله حضرت.
93. در واقعه عاشورا جمعاً چند کودک نابالغ به شهادت رسیدند؟ 5 نفر علی اصغر طفل شش ماهه امام حسین(ع)- عبد الله فرزند امام حسن مجتبی (ع) محمد بن ابی سعید بن العقیل (نوه عقیل)- قاسم فرزند امام حسن مجتبی (ع)- عمر بن جناده انصاری.
94. کودکان نابالغی که بعد از عاشورا به شهادت رسیدند چه کسانی بودند؟ حضرت رقیه کودک 3 ساله امام حسین(ع) و دو نفر از طفلان مسلم بنام محمد و ابراهیم که زندانی بودند و بعد از عاشورا از زندان آزاد می شوندو توسط حارث بطرز وحشیانه ای به شهادت می رسند.
95. نمونه ای از ابعاد مختلف جنایات روز عاشورا را بیان کنید. شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی می فرماید در واقعه عاشورا 21 مورد جنایت بر علیه امام حسین(ع) و یاران اوصورت پذیرفت . از جمله دعوت کردن امام و بی  وفایی نسبت به او –بستن آب به روی حضرت و یاران او.
96. شبث چگونه کشته شد ؟ به هنگام قیام مختار مخفیانه داشت به بصره می رفت که اورا دستگیر کردند و مختار دستور داد دستها و پاهای اورا قطع کردند و او را میان شهر رها کردند تا جان دهد.
97. خولی چگونه کشته شد؟ خولی هم در منزل خود مخفی شده بود و دو زن داشت یکی طرفدار اهل بیت ودیگری دشمن اهل بیت، همان زن نیکوکار جای اورا به لشکریان مختار نشان میدهد. اورا دستگیر کرده و نزد مختار می برند مختار دستور داد به انواع عذابها و شکنجه ها اورا بکشند. بعد هم بدن اورا سوزاند.
98. حرمله جه جنایاتی در کربلا مرتکب شد؟ حرمله از لشکریان عمر سعد بود که تیرانداز معروفی بود و بقول خودش سه تیر داشت یکی را بر گلوی علی اصغر زدو دیگری را بر قلب امام حسین (ع) زد و دیگری را هم به سمت کودک 8-9 ساله امام حسن مجتب (ع) زد و او را شهید کرد.
99. حرمله چگونه کشته شد؟ هنگام قیام مختار در حال فرار از شهر بود که مختار دستور داد بدن اورا تیر باران کردند که بدنش سوراخ سوراخ شد.

نخستین کسیکه به این دنیا رجعت می کند چه کسی است؟ و این رجعت به چه هدفی می باشد؟ امام حسین (ع) بعد از ظهور حضرت مهدی (عج)زنده می شود و به اینددنیا برمی گردند و قاتلان آن حضرت نیز زنده می شوند تا حضرت از آنها انتقام بگیرد و حضرت سالیان سال در کنار حضرت مهدی (عج) حکومت خواهند کرد