حرکت های مدعی مهدویت؛ از "ابومسلم" و "باب" تا "ابوبکر بغدادی" و "داعش"

حرکت های مدعی مهدویت؛ از "ابومسلم" و "باب" تا "ابوبکر بغدادی" و "داعش"

ظهور منجی موعود یک اعتقاد عمومی در تمامی ادیان است. کتاب های مقدس آسمانی، چه آنها که بخشی یا تمام آنها وجود دارد و چه آنها که منقولاتی از آنان در کتاب های دیگر آمده است، بشارت داده اند که جهان در سیطره ظلم و فساد نمی ماند؛ بلکه جماعت صالحان به امامت "رهبر موعود" عدل و داد را در گیتی حاکم خواهند کرد.

ریشه دار بودن اعتقاد به مهدی و منجی، موجب آماده بودن مردم اعصار گوناگون برای پذیرش و تبعیت وی شده و می شود. از همین رو، این مفهوم موجب سوءاستفاده فریبکاران و شیادانی شده است که در طول تاریخ با ادعاهای دروغین، خود را مهدی یا از یاران او معرفی کردند تا از رهگذر عقیده پاک مردم به نیات آلوده خویش دست یابند. اتفاقاً بسیاری از این مدعیان، در نقشه خود موفق شده و به مقصود خود رسیده اند؛ چه مدعیان کوچکی که اهداف مالی و رمالی داشته اند، و چه مدعیان بزرگی که توانستند با این ادعا حکومت های عریض و طویل یا مذاهب منحرف دیرپا و گسترده ای برای خویش دست و پا کنند.

وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، در یادداشت زیر به بررسی کوتاهی درباره این ادعاها در طول تاریخ اسلام پرداخته است:

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به قلم: احمد مسجدجامعی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

یکی از مبلغان بزرگ داعش در رساله ای در اثبات حقانیت خلافت ابوبکر بغدادی، به احادیث ماثور از پیامبر و برخی از اصحاب، اشاره و استناد کرده است تا به تصور خود، نخست حقانیت این خلافت را اثبا ت کند و سپس آن را زمینه ساز ظهور مهدی بداند. این موضوع بار دیگر اثبات می کند عقیده به ظهور مهدی به تشیع اختصاص ندارد و حتی تندروترین گروه ها نیز از این عقیده بهره برداری می کنند. شاید نخستین تشکیلاتی که به شکلی از مجموعه این باورها برای اهداف سیاسی بهره برد، داعیان بنی عباس بودند.

در واقع، مبارزه علیه بنی امیه از سال ها قبل از سقوط آنها آغاز شده بود و بسیاری از مبارزان با بنی امیه که بعدها به هواداران بنی عباس پیوستند، از این عقیده با جعل روایاتی در باب علائم ظهور و تطبیق آن بر شخصی که خود را مهدی می خواند، استفاده بردند.

یکی از مستندترین روایت ها در باب علائم، ظهور پیدا شدن پرچم های سیاه از شرق و به ویژه خراسان است که در دوره بنی عباس حرکت سیاه جامگان با همین روایت آغاز شد.

جالب است که چند روز پیش یکی از مقام های ارشد امنیتی تاجیکستان (گل مراد حلیم اف) که در آمریکا دوره مبارزه با تروریسم را گذرانده بود، به داعش پیوست و پس از آن معلوم شد از نظر داعشی ها منطقه وسیعی مانند پاکستان، افغانستان و آسیای مرکزی همگی جزء ولایت خراسان هستند و قرار است پرچم های سیاه دوستداران داعش، از همین نقطه خروج کنند.

این یکی از جدیدترین نمونه های انحراف در عقیده به مهدی موعود است. سوءاستفاده از این عقیده، خواسته و ناخواسته، وجوه گوناگون دیگری نیز در جامعه ما دارد که چندان امکان پرداختن به آن نیست. به عنوان نمونه ای گذرا، کسانی در دوره ما هستند که به قول خودشان، حضرت به دیدن آن بزرگواران می رود یا آنکه ادعا می کنند در عصر ظهورند و حتی می دانند چه کسی همراه حضرت هنگام ظهور خواهد آمد و ملاک همراهی را حتی توحید و ایمان نمی دانند.

یکی از جنبه های مهم، در کارنامه درخشان میرزاتقی خان امیرکبیر، که کمتر دیده شده است، مبارزه و برخورد با جریان های تاریک اندیشی مانند «باب» و «سید عالم گیر» و... است؛ پیروان باب نیز به دنبال ٣١٣ نفر بودند و از خراسان راه افتادند تا جهان را مسخر کنند و اگر دلیری و روشن بینی امیرکبیر نبود چه بسا ایران در ورطه خطرناک جنگ های خونین فرقه ای و بی حاصل می افتاد.

همه این جریان ها، در یک نکته اشتراک دارند و آن ضدیت با خردورزی و بروز آن در عرصه های اخلاقی و اجتماعی است، در حالی که بنا بر احادیث مسلم، مهدی(عج) برای گسترش علم، عدالت و کرامت انسانی ظهور می کند و زمینه ساز آن شکوفایی عقلانی است و راه او دنباله حرکت انبیاست...

آنچه از روایات پیامبر و معصومان دریافته می شود، نه تنها اصل ظهور بلکه دوران پس از آن است که اهمیتی خاص دارد. درحالی که جریانات انحرافی علائم ظهور را از خود ظهور مهم تر می شمارند و معلوم نیست پس از ظهور قرار است چه اتفاقی بیفتد و چه ارزش هایی حاکم شود.

این معیاری برای شناسایی تفاوت حرکت های مدعی مهدویت با جریان های پیرو مهدویت است...

معنای انتظار فرج چیست؟ / شیعیان چگونه مانع تعجیل ظهور می شوند؟

به مناسبت نیمه شعبان سالروز ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف خبرنگار ابنا با «حجت الاسلام والمسلمین دکتر جعفر فکری فلاح» کارشناس اداره پاسخ به شبهات مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره موضوع "انتظار فرج" گفتگو کرده است. وی معتقد است: انتظارِ سازنده انتظاری مسئولیت آفرین است و انتظار آثار فردی و اجتماعی بر شخص منتظِر دارد. حجت الاسلام فکری در تبیین سخنان خود به آیات و روایات استناد کرده است.

متن گفتگو با استاد فکری به شرح ذیل است:
 
ابنا: انتظار فرج در لغت و اصطلاح به چه معناست؟

ـ مسئله انتظار از نظر معنای لغوی یعنی چشم داشت نسبت به حقیقت؛ به عبارت دیگر مسئله و مطلبی داشته باشیم و تغییری در وضعیت موجود را مورد نظر قرار دهیم.

در شرع مقدس مسئله انتظار به معنای منتظر شدن برای وضعیت بهتر، خیلی مورد تأکید قرار گرفته است. انتظار فرج به معنای کلی آن یعنی هر انسان مؤمن و مسلمانی اگر در وضعیت سخت قرار گرفت آن را پایان راه تلقی نکند و با امید و توکل به حق و اقدامات مناسبی که خودش می تواند انجام دهد، وضعیت بهتری پیش رویش ساخته و به آن برسد. در فرهنگ قرآن این مسئله در یکجا به این صورت بیان شده که «إِنَّ مَعَ العُسرِ یُسرًا» هیچ وقت با دیدن سختی خود را نبازید؛ با سختی، آسانی است. یعنی فاصله بین این دو زیاد نیست و اگر بتوانید دشواری‏ها را درست مدیریت کنید، از درون همان سختی، آسانی نیز به وجود خواهد آمد. این مسئله به معنای فرج کلی است که حتی در این راستا برخی از بزرگان تحقیقات میدانی انجام داده اند و کتابی گسترده به نام "الفرج بعد الشدة" نگاشته اند.

مسئله مهم تر در باب انتظار فرج، فرج انتظار امام عصر (عج) است و در قرآن مجید این مسئله تشریح شده است. خداوند در آیه 55 سور نور می فرماید: « وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئا» خداوند وعده داده به کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام داده اند، حاکمیت زمین را به آنها دهد. به این وعده الهی در ذیل این آیه و آیات دیگر قرآن اشاره شده است که تحقق کامل آن در عصر ظهور آخرین امام معصوم و منجی بشریت است. این نویدی برای اهل ایمان و تقواست که با دیدن ظلم و فشارها روحیه و امید خود را از دست ندهند و امید به ظهور امام عصر (عج) و برپایی عدالت واقعی در گسترده زمین را داشته باشند، ریشه ظلم را از زمین بکنند و همه مردم در سایه عدل و عدالت این حکومت به آرامی زندگی نمایند.

ابنا: معنی و مفهوم انتظار فرج را در روایات بیان کنید.

ـ در روایات به طور کلی به این مسئله تصریح شده و حتی برای منتظران واقعی فرج ارزش های زیادی قائل شده اند که اینجا بعضی از این نمونه ها را ذکر می کنیم.

منتظران واقعی برترین مردم همه اعصار و دوران ها هستند همانطور که امام زین العابدین (ع) در کتاب کمال الدین شیخ صدوق می فرمایند: « إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ مِنْ أَهْلِ کُلِّ زَمَان‏» کسانی که در زمان غیبت امام عصر (عج) قائل به امامت حضرت و منتظر ظهور ایشان هستند، با فضلیت و برتر از مردم هر زمانی هستند.

امام صادق (ع) مسئله انتظار را با صراحت در سخنانش بیان می کند: « مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ عَلَى أَمْرِنَا هَذَا فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ ضَرَبَ فُسْطَاطَهُ إِلَى رِوَاقِ الْقَائِم‏» هر یک از شما بر این امر (امامت معصوم) از دنیا رود در حالی که در حال انتظار باشد، مانند کسی است که در خیمه فرماندهی امام عصر (عج) حضور داشته است. آن شخصی که در عصر غیبت واقعاً منتظر ظهور حضرت است این ویژگی را دارد که همان مقام،  اجر و پاداش حضور در خیمه فرماندهی امام زمان (عج) را به او می دهند.

امام زین العابدین (ع) می فرماید: « مَنْ ثَبَتَ عَلَى مُوَالاتِنَا فِی غَیْبَةِ قَائِمِنَا أَعْطَاهُ اللَّهُ أَجْرَ أَلْفِ شَهِیدٍ مِثْلَ شُهَدَاءِ بَدْر» کسی که ثابت قدم باشد بر دوستی ما در عصر غیبت امام زمان (عج) خداوند ثواب هزار شهید از شهدای بدر را به او می دهد.

روایات در بحث انتظار زیاد است به گونه ای که در کتاب های مربوط به مهدویت فصلی با عنوان انتظار و فضیلت انتظار وجود دارد و روایات مربوطه را در آن جمع آوری کرده اند.

ابنا: حدیث «انْتِظَارُ الْفَرَجِ عِبَادَة» به چه معناست؟

ـ این حدیث به معنای انتظار فرج واقعی است یعنی اگر کسی حقیقتاً امام را بشناسد، معنای امامت را درست درک کند و خودش صالح شود، این انسانِ منتظر با این ویژگی که خودش را اصلاح و در فکر اصلاح جامعه باشد، انتظارش عبادت است یعنی هر حرکتی می کند، کار خیری انجام دهد و امر به معروف و نهی از منکر کند، همه افعال وی نه تنها عبادت است بلکه افضل از عبادت است زیرا به امید تحقق دولت اسلامی به دست امام زمان (عج) اعمال خود را انجام می دهد.

ابنا:  ملاک تشخیص انتظار سازنده و انتظار مخرب چیست؟

ـ یک ملاک کلی که بتوانیم آن را در نظر بگیریم این است که آن انتظاری که مسئولیت آور باشد، انتظار سازنده است یعنی من بدانم منتظر واقعی امام عصر (عج) چه کسی است، چه ویژگی ها و چه وظایفی دارد. اما انتظار مخرب برداشت نادرستی از انتظار است که در ذهن برخی جای گرفته و می گویند ما منتظر هستیم به گونه ای که «دستی از غیب برون آید و کاری بکند».

برخی از گروه دوم می گویند ما کاری به جامعه نداریم که در آن چه می گذرد، صبر می کنیم که تا وقت ظهور برسد و تحول ایجاد شود. یک عده گام پیشتر می گذارند و می گویند چون در برخی روایات داریم: « به یملا اللّه الأرض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا» پس از اینکه زمین پر از ظلم و جور شد، خداوند حجتش را می فرستد تا زمین را پر از عدل و داد کند، پس می گویند بکوشیم که در زمین ظلم و جور انجام دهیم تا امام عصر (عج) زودتر ظهور کند، غافل از اینکه همانطور که در آیه شریفه ذکر شد، یاران حضرت کسانی هستند که ایمان کامل دارند و افراد صالح همراه با عمل صالح هستند، پس منتظر واقعی بداند که باید خودش مؤمن باشد و عمل صالح نظیر امر به معروف و نهی منکر، جهاد، عدالت گستری و هرچیزی که خداوند در قرآن دستور داده است، انجام دهد. هر منتظر واقعی باید در حد توان خود برای اصلاح خود و جامعه تلاش کند، اما چون تحقق عدالت کلی از دست تک تک ما بر نمی آید، ما باید تا ظهور حضرت حجت صبر نماییم تا ایشان و یارانش این وعده الهی را تحقق ببخشند و ریشه ظلم و ظالم را بخشکانند.

ابنا: بیاناتی که در مورد معنای انتظار فرمودید آیا علمای گذشته شیعه هم اینچنین می گفتند یا گفتمانی است که بعد از انقلاب اسلامی حادث شده است؟

ـ قرائت انتظار صحیح نه تنها از علمای گذشته بلکه از لسان ائمه(ع) و روایات است. در روایتی که ابی بصیر از امام صادق (ع) نقل می کند: «أَلَا أُخْبِرُکُمْ بِمَا لَا یَقْبَلُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْعِبَادِ عَمَلًا إِلَّا بِهِ فَقُلْتُ بَلَى فَقَالَ شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ الْإِقْرَارُ بِمَا أَمَرَ اللَّهُ وَ الْوَلَایَةُ لَنَا وَ الْبَرَاءَةُ مِنْ أَعْدَائِنَا یَعْنِی الْأَئِمَّةَ خَاصَّةً وَ التَّسْلِیمَ لَهُمْ وَ الْوَرَعُ وَ الِاجْتِهَادُ وَ الطُّمَأْنِینَةُ وَ الِانْتِظَارُ لِلْقَائِم‏» امام صادق(ع) به اصحاب خویش فرمود: آن چیزی را که خداوند بدون آن هیچ عملی را از بنده ای قبول نمی کند، نمی خواهید؟ آنها گفتند: به، بفرمایید، فرمود: «اقرار به شهادتین و اقرار به آنچه که خداوند امر کرده است و آنها را بپذیرد، ولایت ما خاندان عصمت و طهارت را داشته باشد و از دشمنان برائت بجوید؛ و چیزی که موجب قبولی اعمال می شود، انتظار برای امام زمان (عج) است. همچنین امام در ادامه فرمودند: ما دولت و حکومتی داریم که خداوند هر وقت بخواهد آن را محقق می کند.

در ادامه حدیث امام وظیفه منتظران واقعی را بیان می کند. کسی که می خواهد از یاران امام زمان (عج) باشد باید منتظر باشد. حال چگونه منتظر باشیم؟ امام بیان می کند: باید اهل تقوا و ورع باشد. ورع یک درجه از تقوا بالاتر است، تقوا آنجاست که در برخورد با گناه خویشتن دار باشیم و گناه نکنیم اما ورع آنجایی است که در امر شبهه ناک نیز متوقف شویم. بنابراین شخص منتظر باید خیلی اهل احتیاط باشد، یعنی آنجا که یقین به گناه ندارد نیز خویشتن دار باشد. حسن خلق داشته باشد و اخلاقش، اخلاق اسلامی باشد؛ بنابراین اگر کسی از انتظار غیر از این برداشت را داشته باشد انتظار مخرب و ویرانگر می شود. کسی که شرایط انتظار را مطابق روایتی که عرض شد رعایت کند اگر مُرد و امام بعد از مرگ او ظهور کرد، مانند کسی که ظهور را درک کرده به او پاداش می دهند. یعنی اهل کوشش، تلاش و دین داری باشد.

بنابراین معنای دقیق انتظار یعنی احساس مسئولیت داشته باشیم، اول در پی تهذیب نفس خود بوده و سپس دیگران و اجتماع. یعنی اگر بخواهیم فرهنگ انتظار را نشر دهیم باید فرهنگ قرآن و اسلام را نشر داده، اول خود عامل آن باشیم و دیگران را نیز عامل به آن کنیم.

ابنا: انتظار چه آثاری در بُعد فردی و اجتماعی فرد منتظِر دارد؟

ـ در بُعد فردی باید به گونه ای باشیم که امام عصر ما را بپذیرد و لایق باشیم که در رکاب امام عصر (عج) قرار بگیریم بنابراین تمام تکالیف منتظر واقعی که در حدیث فوق توضیح داده شد را انجام دهیم. اما در بُعد اجتماعی وقتی کسی خودش را بر اساس آموزه های اسلامی ساخت، مطمئناً به فکر اصلاح جامعه نیز می باشد زیرا برتری جامعه اسلام به این است: « کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّه»

یا در سوره مبارکه عصر، خداوند قسم یاد می کند و می فرماید: «وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» قسم به عصر، که انسان هم در خسارت و زیان است، مگر آنان که ایمان آورده و نیکوکار شدند و به درستی و راستی و پایداری (در دین) یکدیگر را سفارش کردند. یعنی یک منتظر واقعی باید به برنامه های قرآنی عمل نماید. خودش ایمان آورد، عمل شایسته انجام دهد و در فکر ساختن جامعه باشد. عمل صالح نسبت به جامعه معنی گسترده ای پیدا می کند یعنی تعاون به دیگران، دستگیری از ضعفا، انفاق، از نعمت های خدا که به او بخشیده است به دیگران از لحاظ مادی و معنوی و علمی ببخشد و یک منتظر واقعی برای امام زمان (عج) یارگیری می نماید و آنها را آموزش و تربیت می کند تا بتوانند لیاقت سربازی امام زمان (عج) را داشته باشند؛ به صورت خلاصه وظایف منتظر را می توان تعلیم و تربیت اجتماع و گسترش فرهنگ اسلام نظیر دعوت به صبر و استقامت، امید بخشی و سایر ارزش‏های اسلامی در بین اقشار مختلف به خصوص جوانان دانست.

منتظر واقعی غیر از اینکه گلیم خود را از آب بیرون می کشد و به فکر تأمین نیازهای مادی و معنوی خود است، باید در فکر تأمین نیازهای اجتماع نیز باشد.

ابنا: چه تفاوت های بین شخص منتظر و غیر منتظر وجود دارد؟

ـ شخصی که منتظر نیست یعنی نسبت به آینده هیچ امیدی ندارد و خوش بین نیست. بنابراین وضعیت موجود را به هر نحوی قبول و به همان موازات حرکت خواهد کرد. دیگر آینده نگری نخواهد داشت. افراد توان بالفعل خود را نگاه می کنند و اگر در برابر کمبودها و نابسامانی ها نتوانستند واکنشی نشان دهند، مأیوس، دلسرد و بی تفاوت می شوند؛ اما شخص منتظِر به آینده امیدوار است و اگر در مقابل تحولی که باید بوجود بیاورد توان کافی را در خود نمی بیند چون می داند که نیروی قویتر در انتظار است که عدالت گستر جهانی است، دیگر مأیوس، دلسرد و بی تفاوت نمی شود. مثالی عرض می کنم: در جبهه جنگ به یک نیرو می گویند که از همه طرف محاصره شده اید، اگر نیروها انتظار رسیدن نیروی کمکی را نداشته باشد، نهایت کوششی که بکند این است که تمام استعدادهای خود را در مقابل دشمن به کار می گیرد. چون نیرو اندک است، به محض اینکه متوجه شوند محاصره شده و نیروی کمکی در کار نیست روحیه خود را باخته و استعدادهای بالفعل خود را نیز از دست می دهند. حال اگر به آنها گفته شود اگر مقداری مقاومت کنید نیروی کمکی زیادی می آید، با این حرف و روحیه قوی ای که بدست می آورند از استعداد خود چند برابر استفاده می کنند. خدا در قرآن به مؤمنان می فرماید: بیست نفر شما به اندازه دویست نفر دشمن توان پیدا کردید؛ زیرا امید به نصرت الهی داشتید؛ بنابراین شخصی که منتظر امام زمان (عج) است و می داند این وعده، وعده الهی است و محقق خواهد شد با تمام توان خود تلاش و کوشش می کند تا به اهداف خود برسد. امید و انتظار به آینده مایه قوت روحی شخص منتظِر می شود و این، نیروی مضاف بر استعداد بالفعل است.

ابنا: چه دعاهایی توصیه شده که شیعیان برای تعجیل فرج امام زمان (عج) در عصر غیبت بخوانند؟

ـ در این مورد در کتابی به نام "صحیفة المهدی" دعاهای زیادی نقل شده است؛ از دعاهایی که خیلی بر آن تاکید شده است، دعای ندبه است که در آن منشوری از وظایف منتظران واقعی تبیین شده است. اگر کسی با توجه به معانی، این دعا را بخواند و سعی در پیاده کردن آن در زندگی خود کند، می تواند به منتظر واقعی تبدیل شود. دعای بعدی دعای غریق است که سفارش شده در عصر غیبت خوانده شود. در بخشی از این دعا آمده است: «یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِکَ». باز می بینیم که مفهوم مهم که مورد توجه قرار گرفته است ثبات قدم معنوی و حفظ دین است که در توضیح این مطلب به روایتی اشاره می کنم:

محمد بن خلاد می گوید نزد امام رضا (ع) رفتم، ایشان آیه دوم سوره عنکبوت را تلاوت فرمود: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ» آیا مردم گمان می کنند که آنان رها می شوند تا بگویند ایمان آوردیم و آنها (به وسیله عمل) آزمایش نخواهند شد؟ امام از من پرسید فتنه در نظر شما چیست؟ من اندیشیدم و گفتم: به نظر من فتنه در دین است، شبهاتی در دین می گسترانند و مردم را از دین خارج می کنند. امام دو جمله بعد از شنیدن پاسخ محمد بن خلاد فرمود: «یُفْتَنُونَ کَمَا یُفْتَنُ الذَّهَبُ» در فتنه و آزمون سخت قرار می گیرند، همانطور که طلا را در آتش قرار می دهند؛ این روایت نشان می دهد در آخر الزمان دینداری سخت می شود. «یُخْلَصُونَ کَمَا یُخْلَصُ الذَّهَبُ» طلا را در آتش قرار دهند باکی ندارد و طلا هرچه در آتش قرار بگیرد خالص تر می شود. در این آزمون ها و فتنه ها، ایمان ناب شیعیان و منتظران واقعی تحقق پیدا می کند لذا در دعاها به این مسئله اشاره شده است. از جمله ««اَلّلهُمَّ عَرِّفْنی نَفْسَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبیَّکَ اَلّلهُمَّ عَرِّفْنی رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اَلّلهُمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی» دعای بعدی، دعای «الهی عظم البلاء» است که به دعای فرج مشهور است. توصیه به این دعاها هم به خاطر توجه به مضامین مسئولیت آور آنهاست؛ مثل اینکه بدانیم در چه موقعیت خاص زمانی هستیم و چه شرایط سختی حاکم است و برای حفظ دین خود و جامعه همراه با توسل به امام عصر و توکل به خدا چگونه تلاش بکنیم، مورد توجه قرار گرفته اند.

البته باید این نکته را اشاره کنم که دعای «اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الحُجَهِ بنِ الحَسَن صَلَواتُکَ ...» دعای سلامتی امام زمان (عج) است که اشتباهاً به دعای فرج مشهور شده است و دعای فرج، دعای «اِلهی عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفآءُ وَ انْکَشَفَ الْغِطآ ...» است.

اشاره ای به روایتی می کنم که شرایط در آخر الزمان را توضیح می دهد. امام به یکی از اصحاب خود می فرمایند شرایط در آخر الزمان به گونه ای سخت می شود که دو سوم مردم کره زمین کشته می شوند و می پرسند: آیا شما دوست نداری جزء آن یک، سوم باقی مانده باشی؟ وقتی این اتفاق بیفتد همه مردم، انتظار دارند منجی الهی بیاید. وقتی منجی موعود از کنار خانه کعبه نداد داد «الا یا اَهْلَ العالَم قَدْ ظَهَرَ مَهْدِیُّ آلِ مُحَمَّدٍ (ص) فَاتَّبِعُوه، تهتدوا» ای مردم! آن یادگار خاندان پیغمبر، ظاهر شده است؛ از او پیروی کنید و هدایت بشوید. همه بی مهابا، طوعاً و رغبةً به استقبال حضرت می آیند و همه اهل نجات دعوتش را می پذیرند و بر این اساس، در این دعا هم از خدا درخواست می کنیم که خدایا این شرایط را برای ایشان فراهم بفرما و تمام زمین در اختیار حضرت قرار بگیرد. «وَ تُمَتعَهُ فِیهَا طَوِیلا» مدت حکومت ایشان را هم طولانی بفرما؛ زیرا زمان دقیق آن برای ما مشخص نیست.

ابنا: آیا دعا کردن های ما تاثیری در فرج امام زمان(عج) دارد یا در زمان مقرری که خداوند در قضای خویش قرار داده است، امام زمان ظهور خواهند کرد؟

ـ دعا قطعاً تاثیر دارد زیرا قضا و قدر به آن معنا نیست که خداوند زمان خاص را در نظر گرفته باشد و قابل تغییر نباشد. حتی در لسان روایات از معصومین آمده است که گاهی بعضی از شیعیان اشتباهی کردند و اسرار اهل بیت(ع) را فاش کردند، دشمن به آنها ضربه زد و بداء حاصل شد. این روایت نشان از آن دارد که اگر شرایط همانطور که برنامه ریزی شده بود، پیش می رفت، تعجیل در فرج حاصل می شد. اکنون نیز اینگونه است. صرف دعا خواندن کافی نیست، ما باید به مضامین دعا توجه کنیم و از آن نیرو و استعدادی که خدا به ما داده استفاده کرده و کاستی نکنیم، «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرکُم» اگر (آیین) خدا را یاری کنید، شما را یاری می‌کند. بنابراین هرچه ما زودتر شرایط را در خودمان فراهم کنیم و یاران حضرت آماده شوند، خداوند فرج را خواهد رساند و در فرج حضرت تعجیل خواهد شد.

ابنا: با توجه به روایت «أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم‏» برخی می گویند، خداوند در آن تاریخی که مقدر کرده امام زمان(عج) ظهور خواهد کرد و این دعاهای ما فقط برای فرج خودمان است نه برای تعجیل در ظهور امام زمان(عج)، نظر شما در این مورد چیست؟

ـ این حرف با مفهوم قرآنی «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ یُغَیِّروا ما بِأَنفُسِهِم» مغایر است. خداوند این دنیا را دنیای علت و معلول قرار داده است، اعمال و رفتار ما در سرنوشت ما تأثیرگذار است. اگر ما انسان صالح و خواهان امام معصوم باشیم، خداوند امام را می فرستد، اگر جامعه خواهان نباشد فرج امام زمان(عج) به تعویق خواهد افتاد تا شرایط فراهم شود. بنابراین اگر کسی چنین برداشتی و نظری داشت حداقل اینست که ما با حفظ احترام می گوییم که نظر شما اشتباه است زیرا خداوند دستور داده است که شما چنین باشید، من برای شما چنان می کنم. مثلاً اگر اهل تقوا باشید، نعمات و برکات الهی برای شما نازل خواهد شد. خواجه نصیرالدین طوسی می گوید: «وجوده لطف و تصرفه لطف آخر و غیبته منا» وجود امام زمان (عج) برای ما لطف الهی است، فایده لطف اقتضا می کند حجت الهی باشد. تصرف امام در عالم تکوین و حکومت یک لطف دیگر است. مردم زمانی به دنبال امام علی (ع) می روند و بیعت می کنند، امام حاکمیت را می پذیرد و  یک زمان از یاری امام خودداری می کنند. شما نهج البلاغه را نگاه کنید که چقدر امام از مردم گلایه می کند، اگر بنا به مقدّر قطعی باشد دیگر گلایه معنی ندارد. امام می فرماید: اگر شما از یاری امام معصوم کوتاهی کردید کار به جایی می رسد که معاویه بر جامعه مسلط می شود.

امیرالمؤمنین در یکی از خطبه های خود می فرماید: « وَ اللَّهِ لَأَظُنُّ أَنَّ هَؤُلَاءِ الْقَوْمَ سَیُدَالُونَ مِنْکُمْ بِاجْتِمَاعِهِمْ عَلَى بَاطِلِهِمْ وَ تَفَرُّقِکُمْ عَنْ حَقِّکُمْ وَ بِمَعْصِیَتِکُمْ إِمَامَکُمْ فِی الْحَقِّ وَ طَاعَتِهِمْ إِمَامَهُمْ فِی الْبَاطِلِ وَ بِأَدَائِهِمُ الْأَمَانَةَ إِلَى صَاحِبِهِمْ وَ خِیَانَتِکُمْ ‏» به خدا سوگند من می بینم که دشمن بر شما مسلط می شود. چرا؟ آیا به دلیل تقدیرات الهی است؟ امام علت اجتماعی را ذکر می کند. می فرمایند: آنها با اینکه مسیرشان باطل است با هم متحد هستند اما شما پیرو امام حق هستید اما با هم اختلاف دارید. آنها پیشوایشان امام باطل است اما هرچه دستور داد، اطاعت می کنند، شما امامتان معصوم است اما هرچه دستور می دهد تخلف می کنید. آنها در مملکت خودشان امانت دار هستند و حقوق یکدیگر را رعایت می کنند اما شما در مملکت خود خیانت می کنید. این سه عامل شکست ما و پیروزی آنهاست. پس تقدیر الهی این است، هر کس درست عمل کرد یعنی به شرایط پیروزی پایبند بود، پیروزی نصیبش می شود و اگر به شرایط شکست پایبند بود اگرچه ایمان داشته باشد و انسان خوبی نیز باشد، شکست نصیبش می شود.

ابنا: تشکر می کنم از اینکه وقت ارزشمند خود را در اختیار ما گذاشتید.

ـ از خبرگزاری ابنا و فعالیت های گسترده این خبرگزاری در اطلاع رسانی اقدامات و فعالیت های شیعیان جهان تشکر و قدردانی می کنم.

آسیب های ملاقات گرایی/ راههای نجات از "دام مدعیان دروغین ملاقات با امام زمان(عج)" چیست؟

ظهور منجی موعود یک اعتقاد عمومی در تمامی ادیان است. کتاب های مقدس آسمانی، چه آنها که بخشی یا تمام آنها وجود دارد و چه آنها که منقولاتی از آنان در کتاب های دیگر آمده است، بشارت داده اند که جهان در سیطره ظلم و فساد نمی ماند؛ بلکه جماعت صالحان به امامت "رهبر موعود" عدل و داد را در گیتی حاکم خواهند کرد.

ریشه دار بودن اعتقاد به مهدی و منجی، موجب آماده بودن مردم اعصار گوناگون برای پذیرش و تبعیت وی شده و می شود. از همین رو، این مفهوم موجب سوءاستفاده فریبکاران و شیادانی شده است که در طول تاریخ با ادعاهای دروغین، خود را مهدی یا از یاران او معرفی کردند تا از رهگذر عقیده پاک مردم به نیات آلوده خویش دست یابند. اتفاقاً بسیاری از این مدعیان، در نقشه خود موفق شده و به مقصود خود رسیده اند؛ چه مدعیان کوچکی که اهداف مالی و رمالی داشته اند، و چه مدعیان بزرگی که توانستند با این ادعا حکومت های عریض و طویل یا مذاهب منحرف دیرپا و گسترده ای برای خویش دست و پا کنند.

همچنین دشمنان اسلام و انسانیت که همواره در ترس از حاکمیت عدل و انسان کامل به سر می برند، از یک سو با ساخته و پرداخته کردن سؤالات و شبهات، تلاش دارند که یا اعتقاد به ظهور منجی را در دل آدمیان سست کنند؛ و از سوی دیگر با تحمیق رسانه ای و ساختن فیلم های سینمایی، چهره ای هولناک از آن مرد الهی بیافرینند!

در واکنش به اینگونه اقدامات، خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در پایان هر هفته سلسله مطالبی متقن و مستدل در باب مهدویت ــ با عنوان "در انتظار منجی" ــ تولید و منتشر خواهد کرد؛ تا هم عرض ارادتی باشد به محضر امام زمان حضرت حجة بن الحسن المهدی(عج) و هم گامی باشد برای روشنگری درباره مسأله مهدویت در عصر هجوم غبارها و فتنه ها.

بحث این هفته، سخنرانی «حجت الاسلام و المسلمین حسن قائمی» کارشناس مباحث مهدویت در مورد آسیب شناسی مباحث مهدویت با موضوع «ملاقات گرایی» است. این سخنرانی در هفته جاری در مسجد امام حسن عسکری(ع) پردیسان قم ایراد شد.

متن سخنرانی استاد قائمی به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

از آرزوها و علایق همه ما شیعیان دیدن جمال دلربای مهدی فاطمه(س) در بیداری و یا عالم خواب است. در این موضوع که مشتاق دیدن آن حضرت هستیم بحثی نیست و طبیعی است. بحث بر سر این است که آیا ما به دنبال ملاقات بریم یا نه؟ برخی با ادله ای قائلند که در عصر غیبت امکان ملاقات وجود ندارد این دیدگاه صحیح نیست و این ادله جواب داده شده است.

ویژگی های کسانی که امام زمان(عج) را ملاقات کرده اند

امکان ملاقات در عصر غیبت وجود دارد؛ اما با چند ویژگی:

اول: در اکثر ملاقات های انجام شده افراد با امام زمان (عج) ایشان را نشناخته اند؛ جز در برخی موارد خیلی خاص.

دوم: کسانی که آقا را دیده و به محضر ایشان تشرف داشته اند، لطف الهی بوده و هیچ ادعایی نداشته اند.
به قول شاعر:
هر که را اسرار حق آموختند  /  مهر کردند و دهانش دوختند

در دوران غیبت صغری و غیبت کبری نیز اشخاصی ادعای ملاقات با امام، و بالاتر از آن ادعای امام زمان بودن داشته اند. برخی دیگر ادعای نیابت و حتی مدعی همسری امام بودند. این ادعاها در طول تاریخ بوده و تکرار شده است. ریشه پذیرش این افراد از طرف مردم در جهل و بی اطلاعی آنها از نشانه ها و علائم ظهور است.

خاستگاه ادعای ارتباط با امام زمان(ع)

جهل و کم اطلاعی، شهرت طلبی، اختلالات روانی، کمبودها و کم توجهی های روحی و روانی در دوران کودکی و مرید بازی از علل ادعای ملاقات با امام زمان(عج) است و بهترین روش جهت ارضا و پاسخگویی و جبران این کمبودها، ادعای ارتباط با حضرت مهدی(عج) است.

راههای نجات از دام مدعیان دروغین ملاقات با حضرت مهدی(عج)

1. قرآن و سنت؛ معیار تشخیص حق و باطل بودنِ سخنان و ارزیابی شخصیت یک  شخص است.

این مدعیان از برخی آیات قرآن استفاده می کنند و می گویند فلان کار را انجام دهید، فلان دعا را بخوانید و غیره. بیشتر به دنبال جذب مشتری و سوء استفاده از افکار مردم ساده لوح هستند.

2. در دوران غیبت کبرا، امام زمان(عج) به هیچ عنوان نماینده و نائب خاص ندارند.

3. آنچه که از طریق خواب رحمانی و کشف و شهود عرفانیِ صحیح به دست می آید گرچه در جای خود ارزش والایی دارد ولی برای دیگران حجت نیست. یعنی امکان اینکه شخص، امام زمان(عج) را در خواب ببیند، وجود دارد؛ اما اولا: کسی که ایشان را در خواب دیده به کسی اطلاع نمی دهد و ثانیا فقط برای خود آن شخص حجت است.

4. مدرک خواستن از کسانی که توصیه های اخلاقی و نسخه های دینی ارائه می دهند. مدعیان ملاقات نسخه های خاص پیچیده و اذکار خاصی می گویند، که معمولا سند و مدرکی ندارد و باصطلاح "من در آوردی" است.

5. مدعیان، سخنان باطل را در لابلای سخنان خوب و حق پنهان می کنند فریب ظاهر آنان را نخوریم. یعنی همه صحبت های این مدعیان، اشتباه و غلط نیست؛ زیرا اگر چنین بود مردم سریع متوجه می شوند و معمولا چند مطلب صحیح و خوب و روایت و آیه معتبر را بیان کرده و در لابلای آن حرف های کذب و دروغ خود را بیان می کنند و به خورد مردم می دهند.

6. خبر دادن از امور غیبیِ مربوط به زندگی یا برآورده شدن حاجت با  توصیه و نسخه ای که او ارائه داده، دلیل بر حق بودن او نیست. مدعیان ملاقات، معمولاً از عالم غیب خبر داده، از گروهی برای عوام فریبی استفاده کرده و یا حتی شیاطین را به تسخیر خود در می آورند و برای رسیدن به اهداف خود از آنها استفاده می کنند.
باید توجه داشت که هیچوقت خداوند از اسرار گذشته مردم پیش کسی خبر نمی دهد؛ زیرا خدا "ستار العیوب" است و اسرار افراد را برای احد الناسی فاش نمی کند. کسی که مدعی اطلاع از اسرار و گناهان دوران زندگی افراد است قطعا از شیاطین در این مسیر کمک گرفته است و موارد متعددی از این مباحث دیده شده است. هر کس که از علوم غریبه و غیب خبر داد دلیل بر حقانیت وی نیست، اتفاقاً فردی که از سرّ زندگی افراد خبر می دهد در حال انجام فعل حرامی است و نشان از غلط بودن راه آن است.

7. لزوم تقلید از مرجع تقلیدِ جامع الشرائطِ زنده و پیروی از ولیّ فقیه. همیشه ارتباط داشتن با یک مرجع تقلید زنده و پیروی از راه ولایت فقیه کلید رهایی از این مشکلات و گرفتاری هاست. معمولاً مدعیان ملاقات می گویند که به سراغ مراجع و علما نروید زیرا علما دست این مدعیان را برملا می کنند. این افراد معمولا از افرادی با ظاهر موجه برای موجه جلوه دادن اعمالشان استفاده می کنند و از کانال آنها مردم را به سمت خود می کشند و فریب می دهند.

8. کسانی که صرفاً از طریق دعا، اذکار، اوراد و أمثال آن به درمان دردها و گرفتاریها می پردازند کارشان بر خلاف سنّت إلهی یعنی نظام أسباب و مسببّات است.
در مورد اذکار نیز که برخی افراد مدعی می گویند فقط شفای شما با این ذکر و به دست من است از یک اصل الهی فاصله می گیرند که خدا در نظام اسباب و مسببات، فقط از راهش وارد می شود و دعا، کمک کننده این اسباب است، دعا موثر است به شرطی که شخص حرکت داشته باشد.

چند نکته در مورد ملاقات :   

الف : در دوران غیبت کبرا اصل بر عدم ملاقات است چرا که اقتضای غیبت همین است.

ب : قطعاً تا به حال افرادی به خاطر قرار گرفتن در شرائط اضطراری و توسّل به حضرت یا به خاطر طهارت نفس محضر ایشان مشرّف شده اند ولی: اوّلاً : این تشرّفات به إذن و اختیار خود حضرت بوده نه آنان؛ ثانیاً : در اغلب این موارد، موقع تشرّف حضرت را نشناخته اند؛ ثالثاً : از این قضیه برای مطرح نمودن خودشان هر گز استفاده نمی کردند.

در عصر غیبت کبری اصل بر ملاقات نکردن است. برخی جریان ها با سوءاستفاده از جریان ملاقات با امام زمان(عج) دنبال پایین آوردن شأن ایشان هستند. در عصر غیبت جز در موارد خاص و اضطراری امام زمان(عج) قرار نیست دیده شوند. آثار تخریبی افرادی که به دنبال ملاقات با امام زمان(عج) هستند و موفق نمی شوند معمولا به دو شکل است: یا کلاً منکر وجود امام زمان(عج) می شوند و می گویند اساساً امام زمانی وجود ندارد و وجود ایشان دروغ است. یا می گویند ما خیلی ناخالص و ناپاک و بی لیاقت بودیم که نتوانستیم ایشان را ببینیم! و در نتیجه دچار افسردگی و مرض و دارو و درمان می شوند.

ج : تشرّف محضر امام زمان(عج) نعمت بزرگ إلهی است و آرزوی هر شیعه ای است؛ اما ما مأمور به تلاش برای دیدن حضرت نیستیم بلکه مأمور به تقرّب به او هستیم با انجام واجبات، ترک محرّمات و رعایت آداب و اخلاق إسلامی.

ما در هیچ روایتی موظف به دیدن امام زمان(عج) نشده ایم. حتی در ادعیه ای مثل «دعای عهد» که آرزوی ملاقات می کنیم باید فرازهای قبل و بعد آن را دقت کنیم، ما دنبال ملاقات آن حضرت در حکومت ایشان هستیم و آرزوی حضور در حکومت حضرت و دیدن ایشان در عصر ظهور را داریم. ما باید دنبال انجام وظیفه خود در عصر غیبت باشیم و از کجا معلوم که دیدار با حضرت به سود ما و یا به صلاح ما باشد؟ صرف دیدار حضرت که مشکلی را حل نمی نماید. مگر مردم مدینه 23 سال با پیامبر(ص) نبودند؟ پس چرا به جز عده ای از آنها ولایت حضرت علی(ع) را قبول نکردند؟

چه بگویند امام زمان(عج) امروز می آید، یا فردا و چه در آینده نزدیک یا دور، وظیفه من به عنوان یک منتظر واقعی هیچ فرقی نمی کند. هرکس باید وظیفه خودش را به نحو احسن انجام دهد. آن وقت خود حضرت مهدی (عج) به ما سر می زنند؛ و نمونه هایی از این سر زدن ها، مقدس اردبیلی و علامه بحرالعلوم می باشند.

نکته بعد اینکه کسانی که توفیق تشرف پیدا کردند یا به خاطر اضطرار بوده و با تمام وجود امام زمان(عج) را خواسته اند و یا به خاطر پاکی نفس و طهارت باطنی بوده است. اما همه این تشرفات به اذن خدا و اذن امام زمان(عج) بوده و هیچ کدام به اختیار افراد نبوده است و در اکثر تشرفات آقا را نشاخته اند و کسانی که به این تشرفات نائل شدند، دنبال سوء استفاده از آن نبودند.

آسیب های ملاقات گرائی

1 ـ به وجود آمدن تزلزل اعتقادی به خاطر عدم موفقیّت؛
2ـ گرفتار توهّمات و خیالات شدن؛
3 ـ فراهم شدن زمینه برای شیّادان و فرصت طلبان؛
4 ـ باز ماندن از رسالت و وظیفه اصلی یعنی زمینه سازی ظهور.

وظایف اصلی منتظر امام زمان(عج)

وقتی وظایفمان را درست انجام دهیم، گرفتار آسیب های ملاقات گرایی نمی شویم. وقتی کسی دچار این آسیب شود در اعتقاداتش متزلزل می شود؛ زیرا به ملاقات آقا نمی رسد و فراموش کرده که اصلا قرار نیست هرکسی آقا را ببیند. همچنین از وظایف اصلی منتظر که اولین و مهمترین آن معرفت امام، دوم محبت امام و سوم اطاعت امام است، بازمی ماند.

نمونه ای از مدعی دروغین ملاقات با امام زمان(عج)

به طور مثال یکی از مدعیان ملاقات با امام زمان(عج)، شش سال بیشتر درس حوزه نخوانده بود و با پیش نمازی، استخاره، اذکار و تعبیر خواب مردم را به خود جلب می کرد. یکی از ویژگی های این شخص این بود که در مراسم ها اذکار خاصی می گفت، که دیگران آن را نمی گفتند مثلا در سینه زنی در شور می گفت: «انا سائل سائل جعفر» یا «انا عطشان عطشان جعفر». و منظور وی از جعفر، امام جعفر صادق(ع) بود. ویژگی بعدی این فرد صدای خوب او بود و در نتیجه طرفدارانی برای خود جذب کرده بود.

این مدعی دروغین در سخنرانی خود می گفت که اولین شرط برای رسیدن به امام زمان(عج) باورِ من است؛ زیرا من نائب و مأمور مستقیم آقا هستم.

نکته جالب این است که پس از دستگیری، این مدعی دروغی به جرم های خود اعتراف کرد و نحوه مجذوب کردن مردم به خود را توضیح داد. وی در اعترافات خود گفت: "ما از طرف کشورهای غربی و آقای نوری زاد ـ ضد انقلاب معروف ـ حمایت می شدیم". جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا نیز پس از دستگیری این فرد رسماً اطلاعیه داد و از او حمایت کرد.

وجه مشترک مدعیان ملاقات

وجه مشترک بیشتر مدعیان دروغین ادعاهایی نظیر: «نزدیک بودن ظهور»، «من تنها نائب امام هستم»، «زمان و فرصت دیگری برای ظهور باقی نیست»، «علامت های ظهور را من مشاهده می کنم»، «من از زمان ظهور خبر دارم» می باشد و علت استفاده از این ادعاها این است که مشتاقان امام زمان (عج) جذب این حرف ها و افراد شوند و اینان به اهدافشان که فریب مردم و غفلت از امام زمان (عج) است، برسند.

ویژگی های یاران امام زمان(عج) چیست؟ / همه یاران حضرت همان 313 نفر نیستند

ظهور منجی موعود یک اعتقاد عمومی در تمامی ادیان است. کتاب های مقدس آسمانی، چه آنها که بخشی یا تمام آنها وجود دارد و چه آنها که منقولاتی از آنان در کتاب های دیگر آمده است، بشارت داده اند که جهان در سیطره ظلم و فساد نمی ماند؛ بلکه جماعت صالحان به امامت "رهبر موعود" عدل و داد را در گیتی حاکم خواهند کرد.

ریشه دار بودن اعتقاد به مهدی و منجی، موجب آماده بودن مردم اعصار گوناگون برای پذیرش و تبعیت وی شده و می شود. از همین رو، این مفهوم موجب سوءاستفاده فریبکاران و شیادانی شده است که در طول تاریخ با ادعاهای دروغین، خود را مهدی یا از یاران او معرفی کردند تا از رهگذر عقیده پاک مردم به نیات آلوده خویش دست یابند. اتفاقاً بسیاری از این مدعیان، در نقشه خود موفق شده و به مقصود خود رسیده اند؛ چه مدعیان کوچکی که اهداف مالی و رمالی داشته اند، و چه مدعیان بزرگی که توانستند با این ادعا حکومت های عریض و طویل یا مذاهب منحرف دیرپا و گسترده ای برای خویش دست و پا کنند.

همچنین دشمنان اسلام و انسانیت که همواره در ترس از حاکمیت عدل و انسان کامل به سر می برند، از یک سو با ساخته و پرداخته کردن سؤالات و شبهات، تلاش دارند که یا اعتقاد به ظهور منجی را در دل آدمیان سست کنند؛ و از سوی دیگر با تحمیق رسانه ای و ساختن فیلم های سینمایی، چهره ای هولناک از آن مرد الهی بیافرینند!

در واکنش به اینگونه اقدامات، خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در پایان هر هفته سلسله مطالبی متقن و مستدل در باب مهدویت ــ با عنوان "در انتظار منجی" ــ تولید و منتشر خواهد کرد؛ تا هم عرض ارادتی باشد به محضر امام زمان حضرت حجة بن الحسن المهدی(عج) و هم گامی باشد برای روشنگری درباره مسأله مهدویت در عصر هجوم غبارها و فتنه ها.

میهمان این هفته خوانندگان ابنا «حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد صابر جعفری» کارشناس مباحث مهدوی است که بحث "یاران امام زمان(عج)" را با او مطرح نمودیم.

متن کامل مصاحبه با استاد جعفری را در زیر بخوانید:

ابنا: تعداد یاران حضرت مهدی(ع) در عصر ظهور چند نفرند؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: یاران حضرت مهدی(عج) چند دسته هستند بعضی از آنها یاران خاص و ویژه‏ اند که 313 نفر هستند. آنها ارکان اصلی سپاه حضرت را تشکیل می دهند و در روایت آمده است که اگر این تعداد کامل شدند زمان ظهور فرا رسیده است. اما همه یاران حضرت فقط همین 313 نفر نیستند بلکه 313 نفر فرماندهان و کادر اصلی هستند و برخی از اینها را خانم ها تشکیل می دهند و یاران دیگری هم در ادامه اضافه خواهند شد و ظهور فقط با 313 نفر نخواهد بود.

این 313 نفر که در روایات آمده است معمولا حاکمان، وزرا و فرماندهان هستند و حضرت قیام نمی کند مگر اینکه این 313 نفر بیایند. در روایت دیگری آمده است که 313 نفر که آمدند باز حضرت صبر می کند و یک لشکر ده هزار نفری به آنها ملحق می شود.

ابنا: ویژگی ها و امتیازات یاران امام زمان(ع) چیست؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: در مورد ویژگی ها و خصوصیات یاران امام زمان(ع) مطالب مختلفی گفته شده و نوشته شده است. «حجت الاسلام نصرت الله آیتی» در فصلنامه انتظار موعود شماره دو، در بحثی با عنوان ویژگی یاران حضرت، مقاله ای نگاشته است. آقای پورامینی کتابی به نام «جوانان، یاوران حضرت مهدی» که بنیاد مهدی موعود این کتاب را چاپ کرده است، در مورد ویژگی یاران امام زمان(عج) بحث کرده است. کتاب دیگر «امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) موجود موعود» از آیت الله جوادی آملی است. ایشان در این کتاب به ویژگی و وظایف اجتماعی منتظران پرداخته، دعای امام عصر (اللهم ارزقنا توفیق الطاعة و بعد المعصیة و...) را شرح داده و وظیفه اصناف مختلف را نسبت به امام زمان(عج) مشخص کرده است که مثلا وظایف دانشجویان چیست؟ وظیفه زنان چیست؟ و...

آیت الله جوادی در این کتاب، نمایی از ویژگی یاران را آورده است و کتاب های مختلفی که درباره مهدویت نوشته شده بخشی به یاران ایشان می پردازد.

در مورد ویژگی های یاران امام زمان(عج) از چند زاویه می توان سخن گفت، اول اینکه یاران امام زمان(ع) با توجه به کار و رسالتی که می خواهند انجام دهند؛ یعنی اینها یار چه کسی هستند؟ اگر اینها یاران حضرت مهدی(عج) هستند باید نوع نگاه و زاویه دید آنها از نظر سنخیت و از نظر رفتار با امام زمان(عج) سازگار باشد.

اگر بخواهیم ویژگی های یاران حضرت مهدی(عج) را بررسی کنیم یک راه این است که ما با توجه به اهداف حضرت مهدی(ع) ویژگی یاران ایشان را بیان کنیم. یعنی اگر حضرت مهدی(عج) آمده است که ستم و ظلم را از بین ببرد روحیه یاران ایشان هم باید ستم ستیزی باشد. اگر حضرت دغدغه جهانی دارد و می خواهد برای جهانیان عدالت را بگستراند پس یاران حضرت هم باید نگاه جهانی داشته باشند. گرچه هیچ کس به اهل بیت(ع) و امام زمان(عج) نمی رسد ولی اگر عبادت، معنویت و ارتباط با خدای حضرت مهدی(عج) ویژه و زبانزد است کسی که می خواهد از یاران او باشد او هم باید چنین باشد. در روایتی آمده است که حضرت در مقابل خدا مثل عقابی که بال های خود را در هم پیچیده، متواضع است. یا چهره او در عبادت به زردی گراییده است. خب؛ یاران حضرت هم در این سنخیت ها باید باشند. اگر حضرت مهدی(عج) در اوج قاطعیت، مهربان است یاران حضرت هم باید به این سمت حرکت کنند. آنها در مقامات به حضرت نمی رسند اما چون یار ایشان هستند آن رنگ و ملاک در اینها هم باید پیدا شود. لذا نمی شود کسی با بدی ها و با زشتی ها همسو و همراه باشد بعد بگوییم این شخص یار حضرت است. البته این سخن به این معنا نیست که فقط پاکان و مخلصان می توانند امام زمان(عج) را دوست داشته باشند یا عاشق امام زمان(عج) هستند، نه آنها نیز می توانند امام زمان(عج) را دوست داشته باشند؛ امام زمان(عج) برای همه مهربانی، خوبی و عدالت را حاکم خواهد کرد و اینها هم از این سفره یقیناً فیضی خواهند برد؛ اما طبیعی است کسی که یار حضرت باشد باید سنخیتی با ایشان داشته باشد.

پس اولین راه در بررسی یاران حضرت توجه به خصلت ها و خصوصیات خود حضرت مهدی(عج) است که چه کسانی یار این آفتات عالم تاب هستند کسانی که از این نور بهره ای جسته اند و بخشی از این نورانیت ها را دارند. راه دوم راهکار تحلیل عقلی است. در این راهکار ما توجه می کنیم به اینکه اهداف قیام امام زمان(عج) چیست؟ ببینیم حضرت قرار است چه کار انجام دهد؟ اگر قرار است عالم پر از عدل و داد شود و مهدویت به معنای امنیت جهانی است، طبیعی است که نگاه یار امام زمان(عج) نگاه جهانی خواهد بود؛ نگاه حدأقلی نیست و شخص تنها به فکر شهر و خانواده خود نیست؛ توجه اش به تمام عالم است؛ درد این آدم این است که «ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْر». نگاه و توجه، جهانی است چون گستره، گستره جهانی است اگر قرار است این فرد در مهدویت نقشی داشته باشد باید خودش را برای آن فضای جهانی آماده کرده باشد. 

ابنا: از دیدگاه قرآن و روایات یاران امام زمان(عج) چه خصوصیاتی دارند؟

ـحجت الاسلام و المسلمین محمد صابر جعفری:  در قرآن آیات متعددی وجود دارد که بحث مهدویت را مطرح می کند. آیات متعددی اصل مهدویت و وعده الهی که جهان پر از عدالت خواهد شد و بدی ها از بین خواهد رفت، را بیان کرده است: « وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُون» این وعده الهی و قانون است، آیه «کَتَبْنا» دارد، به عنوان قاعده ای است که به هیچ عنوان تغییر نمی کند و آن این است که: زمین را صالحان وارث خواهند شد. آیه دیگر: « وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِم». تهدید را می شود خُلف کرد، یعنی اگر کسی تهدید کرده که عذاب می کند، می تواند با لطف و کرم ببخشد اما وعده، تخلف پذیر نیست. در روایات آمده که اگر شما به حیوانی وعده دادید، علفی را نشان دادید که او حس کرد علف است باید به او علف را بدهی. لذا خداوند که جامع همه صفات کمالیه است خُلف وعده نمی کند. خدا وعده داده که صالحان، زمین را وارث خواهند شد. آیات متعددی دیگری وجود دارد که فضای عصر ظهور را مشخص کرده است؛ در این آیات «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّه» اصل مهدویت را مطرح می کند، یا آیاتی که غلبه مؤمنان را بیان کرده است. در این آیات ما به یک نکته می رسیم که وعده و غلبه تحقق خواهد یافت. اما در مورد ویژگی های یاران حضرت، مطالبی در این آیات وجود دارد که به ما کمک می کند. در آیه «وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُون» خداوند وعده داده که «عِبادِیَ الصَّالِحُون»  وارثان زمین‏اند؛ پس یاران حضرت «عِبادِیَ الصَّالِحُون» هستند. اولین ویژگی عبودیت آنهاست و دومین ویژگی این است که آنها این شایستگی و صلاحیت را دارند که از بندگان صالح خداوند باشند. همان طور که خدا در آیه « وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِم» به اهل ایمان وعمل صالح وعده داده است. یعنی روشن است که چه کسانی وارثان زمین و یاران حضرت خواهند بود و باید اهل ایمان و عمل صالح باشند.  

در آیه «وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثین» خداوند به مستضفان وعده داده که  آنان را پیشوایان و وارثان روى زمین قرار خواهد داد. این بحث وجود دارد که مستضعفان چه کسانی هستند؟ خدا به پیامبر(ص) می فرماید: کسانی که به رزم و جنگ دعوت می کنی اینها که نمی توانند به میدان بروند اشکشان جاری می شود که تو آنها را نمی توانی به یاری بگیری اما آنها با چه ویژگی در این آیه گفته شده اند؟ به اینکه مستضعفان هستند: «لَیْسَ عَلَى الضُّعَفاءِ وَ لا عَلَى الْمَرْضى‏ وَ لا عَلَى الَّذینَ لا یَجِدُونَ ما یُنْفِقُونَ حَرَجٌ إِذا نَصَحُوا لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ ما عَلَى الْمُحْسِنینَ مِنْ سَبیلٍ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیم‏ وَ لا عَلَى الَّذینَ إِذا ما أَتَوْکَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لا أَجِدُ ما أَحْمِلُکُمْ عَلَیْهِ تَوَلَّوْا وَ أَعْیُنُهُمْ تَفیضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً أَلاَّ یَجِدُوا ما یُنْفِقُونَ» کسانی که تلاش می کنند اما قدرت آن را ندارند، نه کسانی که دنبال عافیت طلبی هستند؛ اینها معیار نیستند. مستضفان کسانی هستند که اینها را به استضعاف کشیده اند، نه این که خود را به خواری داده باشند.

راهکار بعد در بررسی ویژگی های امام زمان(عج) روایات است. از روایات استفاده می شود که بیشتر یاران امام زمان(عج) جوانان هستند. البته اینکه جوانان از یاران ایشان باشند، مطلب عجیبی نیست؛ چون پیامبر(ص) فرمود:«وقتی من به رسالت مبعوث شدم جوانان به من ایمان آوردند و پیران با من مخالفت کردند.»  البته تمام پیران اینگونه نبودند که با حضرت مخالف باشند. بی آلایشی و بی تعلقی جوان باعث می شود که حق پذیرتر باشد. در زمان جنگ تحمیلی هم این گونه بود الان هم همین طور است. جوانان برای حق، پذیراترند و گاهی سن که بالا می رود تعلقات دنیا، خانواده و زندگی، انسان را زمین گیر می کند. البته این به این معنا نیست که پیران از یاران حضرت نیستند در یاری امام زمان(عج) راه برای پیر و جوان باز است در روایتی از حضرت علی(ع) در مورد یاران حضرت آمده است که «اسماءهم فی الارض مجهوله» اینها در زمین شناخته شده نیستند.

یاران امام زمان(عج) با ستم مبارزه می کنند و به دنبال احیای قرآن و سنت هستند، متعبدند و با قرآن مأنوس هستند؛ در روایت آمده است که اینها جانشان و دیدگانشان با قرآن نورانی می شود و تفسیر قرآن در جانشان جای می گیرد. اینها با بدی ها مبارزه می کنند در روایت آمده حضرت وقتی قیام می کند اول با یاران خود بیعت می کنند و با اینها تعهد و عهدی می بندند که «الا یسرقوا و لایزنوا ...» سرقت نکنند و به سمت ناپاکی ها نروند.

در روایات دیگر آمده است که یاران حضرت انسان های عزت مدار هستند یعنی کسانی که سستی در مقابل دشمن به خرج نمی دهند. در عین اینکه با محبت و مهربان‏اند «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّار» هستند. اهل بردباری، صبر و حوصله اند. اینها «قلوبهم مجتمعة» انسان هایی هستند که یک دل‏اند. زمان دفاع مقدس هم رزمندگان اسلام خیر همدیگر را می خواستند و همدل بودند. یاران امام زمان(عج) در مسیرشان استوارند، کسانی هستند که «لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِم». در ذیل این آیه روایتی وجود دارد که اینها اصحاب امام زمان(عج) هستند.
شجاعت ویژگی دیگر یاران حضرت است؛ روایتی وجود دارد: «قلوبهم کزبر الحدید» اینها مانند پاره های آهن هستند یا شیرانی هستند که هیچ چیزی آنها را از میدان به در نمی کند.
ایثار دیگر ویژگی خوب یاران امام زمان(عج) است؛ خوبی ها و خوشی ها را به هم هدیه می کنند.

نگاه و مبارزه یاران حضرت جهانی است کسانی هستند که در امتحان های مختلف محکم ایستاده اند چون قرار است حاکمیت جهانی باشد و امامی بیاید که همه عالم را رهبری کند لذا امتحان هم سخت تر است. یار امام زمان(عج) باید از امتحان های مختلف، پیروز بیرون بیایند، امتحان هایی که شاید دهها برابر سخت تر از امتحان طلحه و زبیر باشد. یعنی کار، کار سختی است.

ویژگی دیگر اینکه، دنیا برای اینها بی ارزش است. دنیا را در اختیار دین قرار داده اند؛ یعنی روحیه شهادت طلبی دارند و نسبت به دنیا بی تعلق اند؛ نه اینکه تن به مرگ دهند چون خیلی از اینها می خواهند حکومت حضرت را ببینند. اما دنیا در نزد اینها بی قدر و منزلت است.

در مباحث توحیدی «رجال عرف الله حق معرفته» هستند، در نگاهشان به حضرت عشق می ورزند در روایت آمده است که اینها عاشق حضرت هستند و حتی به زین مرکب حضرت تبرک می جویند. روایت دیگری می گوید: حضرت وقتی به کوفه می آید آنها از شوق آن قدر گریه می کنند که متوجه نمی شوند حضرت چه گفت. خدا امام را رحمت کند در جماران مردم که به دیدارشان می رفتند گریه می کردند. یا امروزه گاهی ورود رهبر معظم انقلاب در دلهای حاضرین فضای خاصی را ایجاد می کند. این فضا درباره امام زمان(عج) قابل قیاس با کسی نیست.

سایر ویژگی های یاران امام زمان(عج) زهد، علم، بصیرت، تقوا، عدالت خواهی، بردباری و نظم است.

ابنا: زنان چند نفر از یاران حضرت مهدی(عج) را تشکیل می دهند؟ و وظیفه آنان چیست؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: در روایات آمده است که 50 نفر از 313  نفر، زنان هستند و در روایت دیگر آنها 13 نفر یاد شده است. برخی گفته اند که اینها جزء 313 نفر، و برخی هم گفته اند که علاوه بر 313 نفرند که به نظر می رسد زنان جزء 313 نفر باشند.

از امام صادق(ع) روایتی وجود دارد که همراه حضرت مهدی(عج) 13 نفر زن هستند؛ راوی ـ مفضل بن عمرـ می پرسد وظیفه زنان چیست؟ حضرت می فرماید: « یداوین الجرحی» اینها بیماران را مداوا می کنند، کما اینکه در عصر پیامبر(ص) هم زنانی بودند که این کار را می کردند. ایشان در این روایت، ام ایمن، سمیه مادر عمار یاسر و بعضی از زنان را نام می برد. در این روایت بخشی از فعالیت این زنان مشخص شده است. در بعضی از روایت ها به صورت عام آمده است که زنان در عصر ظهور در خانه ها تفسیر می گویند. این روایت نشانگر جایگاه علمی زنان است.

ابنا: در روایاتی از برخی شهرها نام برده شده که یاران امام زمان(عج) از این شهرها هستند و حتی تعداد دقیق یاران با اسم یاد شده است. آیا این روایات صحت دارد؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: اینکه نام یا شهر یاران حضرت در بعضی روایت ها آمده، معتبر و قابل اعتماد نیست. متأسفانه با توجه به اینکه شهر یا نام افرادی در روایات آمده است این بهانه ای برای برخی شیادها فراهم شده و با دستکاری در روایت ادعا می کنند که منظور روایت من هستم و می بینیم که در اصل سند، این نام نیست، چند نام بوده  و شخص نامی را بالا پایین کرده و گفته منظور از این روایت من هستم. از این دروغ ها وجود دارد و این روایات قابل اعتنا نیست. راه برای کسی بسته نیست همانطور که پیشتر گفتم در روایت آمده است  «اسماءهم فی الارض مجهوله» اینها در زمین شناخته شده نیستند و ناشناس اند.

ابنا: آیا همه یاران حضرت، شیعه اثنی عشری اند یا از سایر شیعیان و مذاهب هم افرادی جزء یاران امام زمان(عج) خواهند شد؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: آنچه که وجود دارد این است که در یاری حضرت افراد از نظر ویژگی ها و رفتارها هر چه به ایشان نزدیک تر باشند، مسئولیت و جایگاهشان مهم تر است. اما اینکه بگوییم یاران ایشان را فقط شیعیان مخلِص و مخلَص تشکیل می دهند، این نیست. البته ممکن است 313 نفر در اوج و بالاترین ها باشند اما اینکه بگوییم که یاران حضرت فقط شیعیان هستند چنین چیزی نداریم. بله؛ زمان جنگ تحمیلی افرادی به جبهه ها می آمدند که گاهی اصلاً نماز نخوانده بودند ولی درفضای جبهه و جنگ، از بهترین ها می شدند. یعنی ممکن است افرادی از غیر مسلمانان، به حضرت کمک کنند، به مقامات بالا برسند، راه دین و عبادت را پیدا کنند و در مسیر قرار بگیرند. چون حضرت سخن از جان و دل و فطرت بشریت می گویند.

ابنا: افرادی که رجعت می کنند جزء این 313 نفرند یا نه؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: افرادی که رجعت می کنند به 313 نفر اضافه خواهند شد و 313 نفر یاران حضرت، افراد زنده هستند.

ابنا: فعالیت های فرهنگی یاران امام زمان(عج) در جهت برقراری قسط و عدل در جهان چیست؟

ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری:  اولین حرکت فرهنگی رفتار عملی یاران است. همانطور که در آغاز قیام امام با آنان عهد می بندد و از آنان پیمان می گیرد بر برخی امور نظیر عدم سرقت، عدم تن به بدی دادن، عدم تجمل گرایی و سایر تعهدات.  اینان نیز در عمل خود الگویی برای این امر می شوند چون امام خود ساده می پوشد و دل به دنیا نداده و اسیر رانت ها و افراد نمی شود. این خود مهمترین کار فرهنگی در جهت بسط عدالت است که افرادی روی کار می آیند که ویژگی شان تقوی و شایستگی هاست. از سکوی پرش ناعادلانه زر و زور و تزویر بهره نجسته اند و این در منظر مرآی مردم یعنی عدالت.

ابنا: سلاح یاران امام زمان(عج) چه خواهد بود آیا آنها با سلاح های متعارف فعلی مبارزه خواهند کرد؟
 
ـ حجت الاسلام محمد صابر جعفری: برخی اصرار دارند که حضرت از شمشیر استفاده می کند چون ظاهر برخی روایات شمشیر است. اینها استدلال هایی می آورند که اسلحه های دیگر کشتار جمعی هستند و با این سلاح ها، با گناه و بی گناه کشته می شوند ولی جنگ با شمشیر جنگ تک به تک است. اما در مقابل جوابی که برخی می دهند این است که اصل اینکه حضرت سلاح دارد و جنگ هم دارد، را نمی شود انکار کرد؛ بالاخره حضرت می خواهد عدالت برقرار کند و دشمنان زیادی با او روبرو خواهند شد همانگونه که با پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) روبرو شدند؛ اصلاً آنها جنگ را شروع می کنند. حال اینکه سلاح حضرت چیست اصراری وجود ندارد که حضرت از شمشیر استفاده کند. قرائن و استدلال هایی وجود دارد از جمله اینکه ما در روایات آمده است که «الجنة تحت ظلال السیوف» بهشت زیر سایه شمشیرهاست. آیا معنی این جمله این است: کسانی که فقط از شمشیر اسفتاده کرده و کشته شده اند به بهشت می روند؟ یا  بهشت زیر سایه مجاهدت و مجاهدان است؟ بهشت متعلق به کسانی است که جهاد می کند و می جنگد؛ با نیزه باشد یا دست خالی و یا هر چیز دیگر. لذا سیف، نماد مبارزه خواهد شد. یعنی حضرت مبارزه هم دارد. پس بحث سیف صرفا نمی تواند دلیل باشد که بر ظاهر آن بمانیم .

جواب کشتار های دسته جمعی و کشته شدن بی گناه و با گناه این است که ممکن است که با رشد اسلحه های مختلف و پیشرفت تکنولوژی نظامی، اسلحه ها به سمتی بروند که بی گناه و با گناه از بین نروند؛ مثلا ممکن است با پیشرفت علم از لیزر استفاده شود که فرد خاصی را هدف قرار دهند. البته اصرار نداریم بگوییم از لیزر حتماً استفاده می شود. بنابراین تاکید به اینکه شمشیر تک به تک بوده و بی گناه و با گناه کشته نمی شوند و با اسلحه های کنونی کشتار جمعی می شود، بی معناست. غیر از اینکه برگشت به دوره شمشیر یعنی عقب گرد از تمام پیشرفت ها، و این خیلی هزینه دارد و اتفاقات زیادی باید بیفتد تا این مسئله رخ دهد.