دین و زندگی تایباد
اللهم صل علی محمدوآل محمددین و زندگی تایباد
اللهم صل علی محمدوآل محمدعلت عزاداری برای امام حسین(ع)
علت عزاداری برای امام حسین(ع)ذخیره مقاله با فرمت پی دی افکلید واژه: عزاداری، امام حسین(ع)، شیعیان،محرم
پرسش: چرا در ماه محرم ما عزا داریم؟ مگر پیروزی حقیقی نصیب امام حسین نشد؟
پاسخ:
فلسفه عزاداری برای امام حسین(ع)[ویرایش]
عزاداری شیعیان برای امام حسین (ع) نه اظهار ناراحتی و اندوه گرفتن بر شکست ایشان بلکه اظهار تأسف بر بشریت بخاطر جنایتی که انجام داده و در کنار اظهار غم در مورد مصیبتی که بر اولیاء الهی وارد شده و امری منطقی و مبتنی بر عقل و شرع می باشد. در واقع این عزاداری ها یک استراتژی دقیق و در مسیر اهداف قیام امام حسین علیه السلام است. زیرا عزاداری برای امام در حقیقت تجلیل از فداکاری و پاسداشت از یک شخصیت جهانی است که همه زندگی خود و خانواده اش را فدای دین ، فرهنگ و ظلم ستیزی نمود.
تجلیل از این شخصیت در حقیقت تجلیل از همه خوبی ها است. عزاداری برای آن امام همام یکی از قالب های حفظ یاد و خاطره حضرت و یاران او می باشد، افزون برآن عزاداری برای امام (ع) فواید و آثاری هم دارد که به خاطر آن به این امر تأکید شده است؛ چنانکه معصومان (ع) هم خود برای امام حسین (ع) عزاداری می کردند و هم این که دیگران را به این امر سفارش می کردند. لذا بایسته است فلسفه عزاداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
آثار و فواید اجتماعی عزاداری[ویرایش]
آثار و فواید اجتماعی عزاداری برای امامان:
← محبت و دوستى
قرآن و روایات، دوستى خاندان رسول اکرم(ص) و اهل بیت (ع) را بر مسلمانان واجب کرده است. [۱]
[۲] دوستى لوازمى دارد و دوستدار صادق، کسى است که شرط دوستى را - چنان که باید و شاید - به جا آورد. یکى از مهم‌ترین لوازم دوستی ، هم دردى و هم دلى با دوستان در مواقع سوگ و اظهار سرور و شادی در شادى آنان است. از این رو در احادیث، بر برپایى جشن و سرور در ایام شادی اهل بیت(ع) و ابراز حزن و اندوه در مواقع سوگ آنان، تأکید فراوان شده است.
←← شیعه از کلام امام علی(ع)
حضرت علی(ع) در روایتى مى‌فرماید:
«یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا و یبذلون اموالهم و انفسهم فینا،اولئک منّا و الینا؛ [۳] شیعه و پیروان ما در شادى و حزن ما شریکند و دارایی و جان خویش را در راه ما بذل می کنند، آنان از ما هستند و بازگشتشان به سوی ما است.»
←← در کلام امام صادق(ع)
امام صادق(ع) نیز فرمود:
«شیعتنا جزء منا خلقوا من فضل طینتنا یسوؤهم ما یسؤنا و یسرّهم ما یسرّنا؛ [۴] شیعیان ما پاره‌ایى از وجود ما هستند و از زیادى گل ما آفریده شده‌اند؛ آن چه که ما را بدحال یا خوش حال مى‌سازد، آنان را بدحال و خوش حال مى‌گرداند.»
بر این اساس وظیفه عقلانى و شرعی ، ایجاب مى‌کند که در ایام عزادارى اهل‌بیت (ع)، حزن و اندوه خود را به «زبان حال»؛ یعنى، با اشک، آه و ناله و زارى، و با کم خوردن و کم آشامیدن، مانند افراد غم‌زده، اظهار نماییم.
←← در کلام امام رضا(ع)
امام رضا (ع) به ریان بن شبیب، که روز اول محرم به محضر آن حضرت شرفیاب شد، فرمود:
«ای پسر شبیب اگر بر مصیبتی گریه می کنی، بر حسین بن علی گریه کن! چون که آن بزرگوار را همانند گوسفند سر بریدند ...؛ سپس حضرت فرمود: اگر خوش حال می شوی از این که در درجات عالی بهشت با ما باشی، در حزن ما محزون و در شادی ما شاد باش. » [۵]
← انسان سازى
از آن جا که در فرهنگ شیعى، عزادارى باید از سر معرفت و شناخت باشد؛ هم‌دردى با آن عزیزان، در واقع یادآورى فضایل ، مناقب و آرمان‌هاى آنان است و بدین شکل، آدمى را به سمت الگوگیرى و الگوپذیرى از آنان سوق مى‌دهد. فردى که با معرفت در مجالس عزادارى، شرکت مى‌کند، شعور و شور و شناخت و عاطفه را درهم مى‌آمیزد و در پرتو آن، انگیزه‌اى قوى در او پدیدار می گردد و هنگام خروج از مراسم عزادارى مانند محبى مى‌شود که فعّال و شتابان به دنبال پیاده کردن اوصاف محبوب در وجود خویشتن است.
← جامعه سازى
هنگامى که مجلس عزادارى، موجب انسان‌سازى گشت؛ تغییر درونى انسان به عرصه جامعه نیز کشیده مى‌شود و آدمى مى‌کوشد تا آرمان‌هاى اهل بیت(ع) را در جامعه حکم فرما کند.
به بیان دیگر، عزادارى بر اهل بیت(ع)، در واقع با یک واسطه، زمینه را براى حفظ آرمان‌هاى آنان و پیاده کردن آنها فراهم مى‌سازد. به همین دلیل مى‌توان گفت: یکى از حکمت‌هاى عزادارى، ساختن جامعه براساس الگوى ارائه شده از سوى اسلام است.
← انتقال دهنده فرهنگ شیعى به نسل بعد
کسى نمى‌تواند منکر این حقیقت شود که نسل جدید در سنین کودکى، در مجالس عزادارى با فرهنگ اهل‌بیت(ع) آشنا مى‌شوند. عزادارى و مجالس تعزیه، یکى از عناصر و عوامل برجسته‌اى است تا آموزه‌هاى نظرى و عملى امامان راستین، به نسل‌هاى آینده منتقل شود. مراسم عزادارى، به دلیل قالب و محتوا، بهترین راه براى تعلیم و تربیت نسل جدید و آشنایى آنان با گفتار و کردار اهل‌بیت(ع) است.
← زنده نگه داشتن و ترویج دائمی مکتب
احیا و زنده داشتن نهضت عاشورا موجب زنده نگه داشتن و ترویج دائمی مکتب قیام و انقلاب در برابر طاغوت‌ها و تربیت کننده و پرورش دهنده روح حماسه و ایثار است. گریه بر مصائب سالار شهیدان باعث زنده نگه داشتن نهضت حسینی است. چنان که به اسارت رفتن خاندان امام باعث پایمال نشدن خون شهیدان کربلا شد. در اثر رساندن پیام امام به مردم کوفه و شام توسط امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) ، نهضت عاشورا به ثمر نشست.
← تجدید بیعت با عاشورا
گریستن در سوگ شهدای کربلا ، تجدید بیعت با عاشورا و فرهنگ شهادت و تغذیه فکری و روحی با این مکتب است. اشک ریختن نوعی بیعت و امضا کردن پیمان و قرارداد دوستی با سید الشّهدا و ابراز انزجار و تنفّر از قاتلان حضرت است. از این رو ائمه(ع) به گریستن بر مظلومیت شهدای کربلا تأکید کرده اند.
← ثواب و فضیلت داشتن
برای گریه بر مصیبت‌های امام حسین(ع) ثواب‌ها و فضیلت‌های فراوان ذکر کرده و فرموده‌اند که: چشم گریان بر کربلائیان، چشمه فیض خدا است؛ زیرا اشک ریختن در عزای حسین(ع) نشانه پیوند قلبی با اهل بیت(ع) و سیدالشّهدا(ع) است.
اشک، دل را سیراب می‌کند، عطش روح را برطرف می‌سازد، و نتیجه محبتی است که نسبت به اهل بیت حاصل می‌شود.
←← تعبیر شهید مطهری
به تعبیر شهید مطهری «گریه بر شهید، شرکت در حماسه او و هماهنگی با روح وی و موافقت با نشاط و حرکت او است». [۶] گریه در فرهنگ عاشورائیان سلاح همیشه برّانی است که فریاد اعتراض به ستمگران را دارد. اشک زبان دل است و گریه فریاد عصر مظلومیت، رسالت اشک نیز پاسداری از خون شهید است.
←← تعبیر امام خمینی
به تعبیر حضرت امام خمینی(ره)«گریه کردن در عزای امام حسین، زنده نگهداشتن نهضت است. گریه بر مظلوم، فریاد مقابل ظالم است». [۷]
پانویس[ویرایش]
منبع[ویرایش]
سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
رده‌های این صفحه : نهضت عاشورا | عزاداری
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد