اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ دﯾﻦ و زﻧﺪﮔﯽ 3

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ دﯾﻦ و زﻧﺪﮔﯽ 3

درس اول : ﻫﺪاﯾﺖ اﻟﻬﯽ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ وﺗﺤﻘﯿﻖص17  

1)آﯾﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ را ﺑﻪ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺷﺨﺼﯽ و ﺳﻠﯿﻘﻪ ی ﻓﺮدی واﮔﺬار ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺪون ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻢ ﭼﺮا؟  

ﺧﯿﺮ – زﯾﺮا ﻋﻤﺮ اﻧﺴﺎن ﮐﻮﺗﺎه اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻋﻤﺮ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺑﺎر در اﺧﺘﯿﺎر او ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و اﮔﺮآن را ﺻﺮف اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻨﺪ و راه ﺗﺠﺮﺑﻪ و آزﻣﻮن را در ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮد ﻋﻤﺮش ﺑﯿﻬﻮده ﺗﻠﻒ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در ﭘﺎﯾﺎن ، ﭼﯿﺰی ﺟﺰ ﺣﺴﺮت و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ در ﭘﯽ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.  

2- آﯾﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ را ﻧﺎدﯾﺪه ﺑﮕﯿﺮد و ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ« ﻫﺮ ﭼﻪ ﭘﯿﺶ آﯾﺪ ﺧﻮش آﯾﺪ» رﻓﺘﺎر ﮐﻨﺪ؟ﭼﺮا؟  

ﺧﯿﺮ – ﭼﻮن ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﺮﺗﺮ(ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ) ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد و ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺷﻘﺎوت وﺑﺪﺑﺨﺘﯽ را ﻧﺼﯿﺐ اﻧﺴﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد. ﻟﺬا اﻧﺴﺎن ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎی دروﻧﯽ ﺧﻮد ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ دﻫﺪ.  

3-آﯾﺎت 42 و 23 ﺳﻮره ی ﯾﻮﻧﺲ را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ و ﭘﯿﺎم اﺻﻠﯽ آن ﻫﺎ را ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ی ﺣﺠﺖ ﻇﺎﻫﺮ و ﺣﺠﺖ ﺑﺎﻃﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ.

وَمِنْهُم مَّن یَسْتَمِعُونَ إِلَیْکَ أَفَأَنتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ کَانُواْ لاَ یَعْقِلُونَ ﴿۴۲﴾ وَمِنهُم مَّن یَنظُرُ إِلَیْکَ أَفَأَنتَ تَهْدِی الْعُمْیَ وَلَوْ کَانُواْ لاَ یُبْصِرُونَ ﴿۴۳﴾

« و ﮔﺮوﻫﻰ از آﻧﺎن ﮔﻮش ﺑﻪ ﺳﻮى ﺗﻮ ﻓﺮا ﻣﻰدﻫﻨﺪ (اﻣﺎ ﮔﻮﯾﻰ ﻫﯿﭻ ﻧﻤﻰﺷﻨﻮﻧﺪ و ﮐﺮﻧﺪ!) * و ﮔﺮوﻫﻰ از آﻧﺎن ﺑﻪ ﺳﻮى ﺗﻮ ﻧﮕﺎه ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ( اﻣﺎﮔﻮﯾﻰﻫﯿﭻﻧﻤﻰﺑﯿﻨﻨﺪ) آﯾﺎ ﺗﻮ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻰ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﻫﺪاﯾﺖ ﮐﻨﻰ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ»؟!  اﮔﺮ اﻧﺴﺎن ﺣﺠﺖ ﺑﺎﻃﻨﯽ(ﻋﻘﻞ) را ﺑﮑﺎر ﻧﯿﻨﺪازد و از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ﺣﺠﺖ ﻇﺎﻫﺮی) ﺳﻮدی ﺑﻪ ﺣﺎل او ﻧﺪارد . ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺰول وﺣﯽ و ارﺳﺎل ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان(ﺣﺠﺖ ﻇﺎﻫﺮ) ﺑﺨﺎﻃﺮ وﺟﻮد ﻋﻘﻞ اﺳﺖ.  

4-ﻫﺮ ﮐﺪام از آﯾﺎت 9 اﺳﺮاء  و 97 ﻧﺤﻞ ﭘﺎﺳﺦ ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻧﯿﺎزﻫﺎی اﻧﺴﺎن را در ﺑﺮ دارد و ﭼﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ را ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ؟ آن را در ﺟﺪول زﯾﺮ ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ.      

إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یِهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَیُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا کَبِیرًا ﴿۹﴾

« اﯾﻦ ﻗﺮآن ﺑﻪ راﻫﻰ ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢﺗﺮﯾﻦ راﻫﻬﺎﺳﺖ، و ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ اﻧﺠﺎم ﻣﻰدﻫﻨﺪ ﺑﺸﺎرت ﻣﻰدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاى آﻧﻬﺎ ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﻰاﺳﺖ»

  ﻧﯿﺎز : ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﯽ (ﮐﺸﻒ راه درﺳﺖ زﻧﺪﮔﯽ)  

ﭘﺎﺳﺦ : آﯾﻪ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ و ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد ﺗﺮﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ی زﻧﺪﮔﯽ را در اﺧﺘﯿﺎر اﻧﺴﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﻗﺮآن اﺳﺖ   

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ ﴿۹۷﴾

«ﻫﺮ ﮐﺲ ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ﮐﻨﺪ، در ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ، ﺧﻮاه ﻣﺮد ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ زن، ﺑﻪ او ﺣﯿﺎت ﭘﺎﮐﯿﺰه ﻣﻰﺑﺨﺸﯿﻢ و ﭘﺎداش آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ اﻋﻤﺎﻟﻰ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادﻧﺪﺧﻮاﻫﯿﻢ داد».  

ﻧﯿﺎز : درک آﯾﻨﺪه ﺧﻮﯾﺶ و درک ﻫﺪف زﻧﺪﮔﯽ  

ﭘﺎﺳﺦ : اﯾﻦ آﯾﻪ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن و ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ، ﺣﯿﺎت ﭘﺎک ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﯾﻨﺪه ای روﺷﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﭘﺎداش اﺧﺮوی اﺳﺖ را ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﯽ آورد.    

درس ﺳﻮم : ﻣﻌﺠﺰه ای از ﻧﻮع ﮐﺘﺎب  

اﻧﺪﯾﺸﻪ وﺗﺤﻘﯿﻖص47  

1) اﮔﺮ اﻋﺠﺎز ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) ﺑﻪ زﻣﺎن ﺧﻮدش اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ ﭼﻪ ﻣﺸﮑﻠﯽ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ آﻣﺪ؟  

از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم آﺧﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت اﯾﺸﺎن ﺑﺮای ﻫﻤﻪ زﻣﺎﻧﻬﺎ و دوران ﺑﻌﺪ از اوﺳﺖ ﺳﻨﺪ ﻧﺒﻮت و ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ او ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ درﻫﻤﻪ زﻣﺎﻧﻬﺎ و دوراﻧﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﻮد اﻣﺮوز ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﯿﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا آﻣﺪه و ﺳﻨﺪ ﻧﺒﻮت اﯾﺸﺎن در زﻣﺎﻧﻬﺎی دﯾﮕﺮ ﻧﺒﻮد و ﭘﺬﯾﺮش اﺳﻼم در ﻫﺮ ﻋﺼﺮ و زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽ ﺷﺪ و ﻣﺮدم ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺟﺎوداﻧﻪ ﺑﻮدن ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ.  

2)ﭼﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ در آﯾﻪ ی 82 ﺳﻮره ﻧﺴﺎء ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ « اﮔﺮ ﻗﺮآن از ﻏﯿﺮ ﺧﺪا ﺑﻮد اﺧﺘﻼف و ﻧﺎ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺴﯿﺎری در آن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﺪ»؟  

زﯾﺮا ﻗﺮآن ﺑﺎ اﯾﻨﮑﻪ درﻃﻮل 23 ﺳﺎل و در ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﻬﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻈﯿﺮ ﺟﻨﮓ و ﺻﻠﺢ ، آراﻣﺶ و ﺑﺤﺮان و... ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ درﻧﻬﺎﯾﺖ زﯾﺒﺎﯾﯽ ادﺑﯽ ، ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و اﻧﺴﺠﺎم ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ و ﻏﻨﺎی ﻣﻌﺮﻓﺘﯽ اﺳﺖ و ﻫﯿﭻ ﻗﺴﻤﺖ آن ﻗﺴﻤﺖ دﯾﮕﺮ  را ﻧﻔﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ  اﮔﺮ ﻗﺮآن ﺗﻮﺳﻂ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﯾﺎ ﻓﺮد دﯾﮕﺮی در اﯾﻦ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد اﺧﺘﻼﻓﺎت زﯾﺎدی در آن ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽ آﻣﺪ و ﻣﻮﺿﻊ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در رﺧﺪادﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﯾﺎﻓﺖ.  

3-ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ اوﻟﯿﻦ آﯾﺎت ﻧﺎزل ﺷﺪه ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) (5 آﯾﻪ اول ﺳﻮره ﻋﻠﻖ)ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﯾﻦ آﯾﺎت ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ی ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮی ﻗﺮآن از ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻋﻘﺎﯾﺪ دوران ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ اﺳﺖ ؟  

ﭘﻨﺞ آﯾﻪ ی اول ﺳﻮره ﻋﻠﻖ  

اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ ﴿۱﴾ ﺑﺨﻮان ﺑﻪ ﻧﺎم ﭘﺮوردﮔﺎرت ﮐﻪ ﺟﻬﺎن را آﻓﺮﯾﺪ.  

خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿۲﴾ ﻫﻤﺎن ﮐﺲ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن را از ﺧﻮن ﺑﺴﺘﻪاى ﺧﻠﻖ ﮐﺮد.  

اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ ﴿۳﴾  ﺑﺨﻮان ﮐﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت از ﻫﻤﻪ ﺑﺰرﮔﻮارﺗﺮ اﺳﺖ.  

الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿۴﴾ ﻫﻤﺎن ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻗﻠﻢ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻧﻤﻮد

عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿۵﴾ و ﺑﻪ اﻧﺴﺎن آﻧﭽﻪ را ﻧﻤﻰداﻧﺴﺖ ﯾﺎد داد

ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻨﮑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ درس ﻧﺨﻮاﻧﺪه ﺑﻮد و ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺠﺎز ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﺟﺎﻫﻠﯽ ﺑﻮد در ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ آﯾﺎت وﺣﯽ ﺻﺤﺒﺖ از ﻋﻠﻢ وﺧﻮاﻧﺪن و ﻗﻠﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰرگ ﺧﻠﻘﺖ وآﻓﺮﯾﻨﺶ در اﯾﻦ آﯾﺎت ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ. و اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﺳﻮاد و ﻋﻠﻢ آﻣﻮزی ﻣﺮﺳﻮم ﻧﺒﻮد و اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ اﺻﻼً ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ارزش ﻣﺤﺴﻮب ﻧﻤﯽ ﺷﺪ .  

درس ﭼﻬﺎرم : ﮔﺴﺘﺮه ی رﺳﺎﻟﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص)  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ص57

1-آﯾﻪ 15 ﺷﻮری را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺒﯿﻨﯿﺪﮐﻪ اﯾﻦ آﯾﻪ ﺑﺮ ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻗﻠﻤﺮوﻫﺎی رﺳﺎﻟﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) دﻻﻟﺖ دارد؟  

فَلِذَلِکَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءهُمْ وَقُلْ آمَنتُ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِن کِتَابٍ وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَیْنَکُمُ اللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّکُمْ لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکُمْ أَعْمَالُکُمْ لَا حُجَّةَ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمُ اللَّهُ یَجْمَعُ بَیْنَنَا وَإِلَیْهِ الْمَصِیرُ ﴿۱۵﴾«ﺗﻮ ﻧﯿﺰ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮى آن (آﺋﯿﻦ واﺣﺪ اﻟﻬﻰ) دﻋﻮت ﮐﻦ، و آن ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺎﻣﻮر ﺷﺪهاى اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎ، و از ﻫﻮا و ﻫﻮﺳﻬﺎى آﻧﺎن ﭘﯿﺮوى ﻣﮑﻦ، و ﺑﮕﻮ: ﺑﻪ ﻫﺮﮐﺘﺎﺑﻰ ﮐﻪ از ﺳﻮى ﺧﺪا ﻧﺎزل ﺷﺪه اﯾﻤﺎن آوردهام، و ﻣﺎﻣﻮرم در ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎ ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﺮﭘﺎ ﮐﻨﻢ، ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ اﺳﺖ، ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﺎ از آن ﻣﺎ اﺳﺖ وﻧﺘﯿﺠﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﻤﺎ از آن ﺷﻤﺎ، ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺷﺨﺼﻰ در ﻣﯿﺎن ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ، و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ و ﺷﻤﺎ را در ﯾﮏ ﺟﺎ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﮐﻨﺪ، و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺳﻮى او اﺳﺖ»  

دراﯾﻦ آﯾﻪ 1- ﺳﺨﻦ از دﻋﻮت ﺑﻪ دﯾﻦ اﻟﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﻗﻠﻤﺮو درﯾﺎﻓﺖ و اﺑﻼغ وﺣﯽ اﺳﺖ. 2- ﺳﺨﻦ از ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﻋﺪل اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻزﻣﻪ ی ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﻼم ﻗﻠﻤﺮو وﻻﯾﺖ ﻇﺎﻫﺮی و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ اﺳﺖ.

2- ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺣﮑﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﻼم را ﮐﻪ اﺟﺮای آن ﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ اﺳﺖ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﯿﺪ.  

1-اﺣﮑﺎم ﻗﻀﺎﯾﯽ و ﺣﻘﻮﻗﯽ 2- ﺑﺮﻗﺮاری ﻧﻈﻢ و اﻣﻨﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ 3- اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف و ﻧﻬﯽ از ﻣﻨﮑﺮ 4- ﺟﻬﺎد ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎن دﯾﻦ 5- ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻣﺮاﮐﺰ ﻓﺴﺎد 6- اﺣﮑﺎم اﻗﺘﺼﺎدی و ﺑﺎﻧﮑﺪاری

3- ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ دﯾﻨﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﭼﻪ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ داد؟  

ﯾﮑﯽ از وﻇﺎﯾﻒ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم (ص) ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ و ﺷﺮح و ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺟﺰﺋﯿﺎت اﺣﮑﺎم و ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﺎً ﮐﻠﯿﺎت آن در ﻗﺮآن ﺑﯿﺎن ﺷﺪه ﺑﻮد ، ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﮐﻪ ﮔﺎﻫﯽ اﯾﻦ ﺷﺮح و ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻔﺎﻫﯽ (ﮔﻔﺘﺎر) وﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻠﯽ (رﻓﺘﺎر) ﺑﻮد و ﺷﯿﻮه ی درﺳﺖ اﻧﺠﺎم دﺳﺘﻮرات ﻗﺮآن را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽ دادﻧﺪ و ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺳﮑﻮت در ﺑﺮاﺑﺮ اﻋﻤﺎل و ﮔﻔﺘﺎردﯾﮕﺮان ﺑﺮ آن ﺻﺤﻪ ﻣﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ.  

درس ﭘﻨﺠﻢ: ﺗﺪاوم رﺳﺎﻟﺖ   

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ 72  

درﺑﺎره ی واﻗﻌﻪ ﻏﺪﯾﺮ ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﯿﺪ وﺑﻪ ﺳﻮال ﻫﺎی زﯾﺮ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﯿﺪ :  

اﻟﻒ)ﭼﺮا ﻣﺮاﺳﻢ ﻏﺪﯾﺮ ﻫﻢ زﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺮﮔﺰار ﺷﺪ؟  

ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺧﻼﻓﺖ و ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﯽ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ(ع) ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ی ﺣﺠﺎج ﮐﻪ ﺑﯿﺶ ازﺻﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﺳﺮزﻣﯿﻨﻬﺎی اﺳﻼﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪه ﺷﻮد ﺗﺎ ﺣﺠﺖ ﺑﺮﻣﺮدم در ﻣﻮرد ﻧﺼﺐ اﻣﺎم و ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﯽ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻌﺪا ادﻋﺎ ﻧﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ(ص)ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺮای ﺧﻮد ﻧﺼﺐ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ.  

ب)ﭼﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﺪادن اﯾﻦ ﻣﺎﻣﻮرﯾﺖ را ﻣﺴﺎوی ﺑﺎ ﻋﺪم اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻟﺖ اﻋﻼم ﮐﺮد؟  

زﯾﺮا ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻮدن دﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﺟﺎوداﻧﯽ اﺳﻼﻣﯽ و اداﻣﻪ راه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﻨﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از اﯾﺸﺎن ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﺎن ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ای ﺑﺮای او ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدﻧﺪ و اﮔﺮ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ اﺗﻔﺎق ﻧﻤﯽ اﻓﺘﺎد اﺻﻞ دﯾﻦ ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﺧﺘﻢ ﻧﺒﻮت ﺑﺪون ﻧﺼﺐ اﻣﺎم ﻣﻌﺼﻮم ﺧﻼف ﺣﮑﻤﺖ و ﻟﻄﻒ اﻟﻬﯽ اﺳﺖ .  

د)ﺗﺒﺮﯾﮏ و ﺗﻬﻨﯿﺖ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن ﻣﺮاﺳﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ ی ﭼﯿﺴﺖ؟  

اﯾﻦ ﺗﺒﺮﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﻪ ی ﻣﻌﺮﻓﯽ اﻣﺎم ﻋﻠﯽ (ع) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﺎﮐﻢ و ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ(ص) اﺳﺖ . و در واﻗﻊ اﯾﻦ ﺗﺒﺮﯾﮏ و دﺳﺖ دادن ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪی ﺑﯿﻌﺖ و ﻗﺒﻮل وﻻﯾﺖ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺮدم اﺳﺖ  و اﮔﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ ی اﻋﻼم دوﺳﺘﯽ ﺑﻮد ، ﭼﻨﯿﻦ اﻣﺮی ﻣﻌﻨﯽ ﻧﺪاﺷﺖ  

درس ﺷﺸﻢ :ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺗﺸﯿﻊ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ص 83  

1- ﮐﺪاﻣﯿﮏ از وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی اﻣﯿﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن  در دوره ی ﮐﻮﺗﺎه ﺧﻼﻓﺖ ﺳﺒﺐ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪی ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ آن ﺣﻀﺮت ﺷﺪ؟ ﻧﻤﻮ ﻧﻪ ای ذﮐﺮ ﮐﻨﯿﺪ .

  ﻋﺪاﻟﺖ  

2- ﭼﺮا رﺳﻮل ﺧﺪا (ص) ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﻀﺎﯾﻞ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ (ع) را ﺑﺮای ﻣﺮدم ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﺮد ؟  

ﺑﺮای اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﯾﺸﺎن ﻧﺰد ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد و اﯾﻦ ﻓﻀﺎﯾﻞ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮔﺮدد و ﺑﺮﺗﺮی او را ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ ﺻﺤﺎﺑﻪ آﺷﮑﺎرﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎن اﺗﻤﺎم ﺣﺠﺖ ﺷﻮد.  

3-ﻣﻘﺼﻮداز اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) ﮐﻪ « ﻋﻠﯽ ﺑﺎ ﺣﻖ اﺳﺖ و ﺣﻖ ﺑﺎ ﻋﻠﯽ اﺳﺖ » ﭼﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟  

ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻨﮑﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ (ع) ﺳﻨﺒﻞ ﺗﺠﺴﻢ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺣﻖ و ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﻫﺎی او ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺣﻖ و ﮐﺎﻣﻼً ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ و ﻣﻌﺼﻮم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .  

4- ﭼﻪ راﺑﻄﻪ ای ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ (ص) ﮐﻪ « ﻋﻠﯽ ﺑﺎ ﻗﺮآن و ﻗﺮآن ﺑﺎ ﻋﻠﯽ اﺳﺖ» و ﺣﺪﯾﺚ ﺛﻘﻠﯿﻦ وﺟﻮد دارد؟  

ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ دو از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺟﺪاﯾﯽ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮﻧﺪ و ﺗﻤﺴﮏ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻨﺰل ﻣﻘﺼﻮد رﺳﺎﻧﺪ  

درس ﻫﻔﺘﻢ : وﺿﻊ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋﺼﺮ اﺋﻤﻪ (ع)  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 93  

1.ﭼﺮا ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ی ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻣﻠﺖ ﻫﺎ دﻋﻮت ﮐﺮده اﺳﺖ؟  

ﺑﺮای آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻠﺘﻬﺎ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻠﻞ ﺳﻘﻮط آﻧﻬﺎ ؛ ﺗﺎ از آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺮت ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ و ﺑﺎ ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﯿﺮوزی ﺑﺮﺳﯿﻢ.  

2.ﭼﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ زﻣﯿﻨﻪ را ﺑﺮای ورود ﺟﻌﻞ و ﺗﺤﺮﯾﻒ ﺑﻪ اﺣﺎدﯾﺚ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم(ص)آﻣﺎده ﮐﺮد؟  

ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻤﯽ در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از:  

اﻟﻒ:ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ ﻧﻘﻞ و ﻧﻮﺷﺘﻦ اﺣﺎدﯾﺚ ﭘﺲ از رﺣﻠﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ(ص).  

ب:ﻧﯿﺎز ﺣﺎﮐﻤﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ و ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻗﺪرت ﺑﻪ ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﻮد و اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف اﺳﻼم اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دادﻧﺪ.  

ج : ﻣﻨﺰوی ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻣﺎﻣﺎن و ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﺎن ﺣﻘﯿﻘﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم(ص).  

د : ورود اﻓﺮاد ﻣﻨﺎﻓﻖ و ﺷﺨﺼﯿﺘﻬﺎی ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد و ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﺜﻞ ﮐﻌﺐ اﻻﺣﺒﺎر در ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺗﺒﻠﯿﻐﯽ .  

3.ﺗﻔﺎوت ﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻨﯽ اﻣﯿﻪ وﺑﻨﯽ ﻋﺒﺎس ﺑﺎ رﻫﺒﺮی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد؟  

  ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﺒﻮی  ﺣﮑﻮﻣﺖ اﻣﻮی و ﻋﺒﺎﺳﯽﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﺪل ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﻇﻠﻢ و ﺟﻮرﮔﺴﺘﺮش اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎی اﺳﻼﻣﯽ   ﻣﯿﺪان دادن ﺑﻪ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻫﺎی ﻏﯿﺮ اﺻﯿﻞ و ﺗﺤﺮﯾﻒ ﺷﺪه  ﻋﻤﻞ دﻗﯿﻖ ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات واﺣﮑﺎم اﻟﻬﯽ    زﯾﺮ ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ اﺣﮑﺎم اﻟﻬﯽ  ﺳﺎده زﯾﺴﺘﯽ و ﻣﻮاﺳﺎت ﺑﺎ ﻣﺮدم    اﺷﺮاﻓﯿﺖ و رﻓﺎه ﻃﻠﺒﯽ  

درس ﻫﺸﺘﻢ: اﺣﯿﺎی ارزﺷﻬﺎی راﺳﺘﯿﻦ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 106

1. آﯾﺎ اﺋﻤﻪ ی اﻃﻬﺎر ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم روﺷﻬﺎی ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﮐﻤﺎن زﻣﺎن در ﭘﯿﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ؟ﭼﺮا؟  

ﺧﯿﺮ- اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺎ ﺷﯿﻮه ی ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺎﮐﻤﺎن و ﺣﻔﻆ اﺳﻼم راﺳﺘﯿﻦ را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﺣﯿﺎت ﺣﺎﮐﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ آن روﺑﺮو ﺑﻮدﻧﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ﻫﻢ ﺗﻔﮑﺮ اﺻﯿﻞ اﺳﻼم راﺳﺘﯿﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺸﯿﯿﻊ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺑﻨﺎی ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر ﺑﻨﯽ اﻣﯿﻪ ﺳﺖ ﺷﺪه و ﻓﺮو رﯾﺰد. ﻟﺬا ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺎ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﯾﮏ ﻧﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﻗﻊ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮده و ﮔﺎﻫﯽ ﺻﻠﺢ ﻧﺎﻣﻪ اﻣﻀﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و زﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻼﺳﻬﺎی درس ﻣﯽ ﭘﺮدازﻧﺪ و....

درس ﻧﻬﻢ : ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭘﻨﻬﺎن  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص115  

1-ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﯾﻪ ی 11 ﺳﻮره ی رﻋﺪ، ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﻏﯿﺒﺖ اﻣﺎم ﻋﺼﺮ (ﻋﺞ) را ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ.  

ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﻏﯿﺒﺖ اﻣﺎم ﻋﺼﺮ (ﻋﺞ) ﺧﻮد ﻣﺮدم اﻧﺪ. زﯾﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺑﺬل ﻓﯿﺾ و رﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد درﯾﻎ ﻧﻤﯽ ورزد و اﻣﺎم ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﻈﻬﺮ رﺣﻤﺖ ﺧﺪاﺳﺖ، ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻨﺸﺎء ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ ﻣﺮدم ﻧﻤﯽ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺳﺒﺐ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﺤﺮوﻣﯿﺖ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮد ﻣﺮدم اﺳﺖ. ﺑﻪﻃﻮری ﮐﻪ اﮔﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﻻزم در اﻣﺖ ﺟﻤﻊ ﺷﻮد و ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ درک ﺣﻀﻮر اﻣﺎم ﺣﺎﺻﻞ آﯾﺪ، اﻣﺎم در ﻣﯿﺎن اﻣﺖ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد.  

2- ﭼﺮا ﻏﯿﺒﺖ اﻣﺎم ﻋﺼﺮ (ع) ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭘﺸﺖ اﺑﺮ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟  

زﯾﺮا ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ از ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺣﺘﯽ ﭘﺸﺖ اﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد و ﺑﺮای اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻧﺒﻮد آن ﯾﮑﺴﺎن ﻧﯿﺴﺖ ، اﻣﺎم زﻣﺎن (ع) در ﭘﺲ ﭘﺮده ﻏﯿﺒﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﺮای ﻣﺮدم ﻓﻮاﯾﺪ زﯾﺎدی دارد و ﺑﺎ ﻧﺒﻮد اﻣﺎم ﯾﮑﺴﺎن ﻧﯿﺴﺖ ؛ اﮔﺮ ﭼﻪ ﻇﻬﻮر ﻧﺪارﻧﺪ اﻣﺎ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﯾﺎ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و ﯾﺎر و ﯾﺎور اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺳﺖ.   

3- ﻏﯿﺮ ﻋﺎدی و ﻏﯿﺮ ﻋﻘﻠﯽ (ﻣﺤﺎل) ﭼﻪ ﺗﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ دارﻧﺪ؟ ﺑﺮای ﻫﺮﯾﮏ ﺳﻪ ﻣﺜﺎل ذﮐﺮ ﮐﻨﯿﺪ.  

ﻏﯿﺮ ﻋﻘﻠﯽ: ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ اﻣﮑﺎن وﺟﻮد آن ﻧﯿﺴﺖ .  

ﻏﯿﺮ ﻋﺎدی: اﻣﮑﺎن وﺟﻮد آن ﻫﺴﺖ ، اﻣﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺎ آن را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﯿﻢ و وﻗﻮع آن ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺷﺮاﯾﻂ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﺎرﺟﯽ زﯾﺎدی اﺳﺖ ﺗﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻢ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﻮد.  

ﻏﯿﺮ ﻋﺎدی: اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ دارای ﺳﻪ ﻣﺘﺮ ﻗﺪ ﺑﺎﺷﺪ- اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ دﺳﺖ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﺑﯿﺎﯾﺪ -    

ﻏﯿﺮ ﻋﻘﻠﯽ: وﺟﻮد دو ﻧﺎﻣﺤﺪود در ﻋﺎﻟﻢ – ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﺎﻟﻢ در ﯾﮏ ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ –   

4- ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺧﺒﺮ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺣﻀﺮت ﻧﻮح 950 ﺳﺎل ﻗﻮم ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪ دﻋﻮت ﮐﺮد . از اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ﭼﻪ ﻧﺘﺎﯾﺠﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﺮﻓﺖ؟  

1-ﯾﮏ اﻧﺴﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻗﺒﻼً ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﻏﯿﺮ ﻋﺎدی اﺳﺖ . ﭘﺲ ﺳﻦ اﻣﺎم زﻣﺎن(ع) ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺑﯽ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻮارد ﻣﺸﺎﺑﻪ دارد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻗﺮان ، ﺳﻨﺖ و ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد ﻣﺸﺎﺑﻪ آن دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ.  2-ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻣﮑﺎن ﺳﻦ زﯾﺎد ، ﻣﺎﻣﻮرﯾﺖ اﻟﻬﯽ ﯾﮏ ﺷﺨﺺ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎل ﺑﻪ ﻃﻮل ﺑﯿﺎﻧﺠﺎﻣﺪ.   

درس دﻫﻢ : در اﻧﺘﻈﺎر ﻃﻠﻮع  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ص 131                                                     

 1-از دﯾﺪﮔﺎه ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ آﯾﻨﺪه ی ﺗﺎرﯾﺦ از آنِ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ؟                                                                                                               

آﯾﻨﺪه ی ﺗﺎرﯾﺦ از آنِ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺻﺎﻟﺢ و ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﯿﺮوزی ﺟﺒﻬﻪ ی ﺣﻖ ﺑﺮ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.  

2- ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدن ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﭼﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻓﺮد ﻣﻨﺘﻈﺮ دارد؟  

اﻧﺴﺎن ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻫﺪف و آرﻣﺎن ﺧﻮد را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ و ﯾﻘﯿﻦ دارد ﮐﻪ روزی اﯾﻦ ﻫﺪف در ﺟﻬﺎن ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ از اﯾﻦ رو ﻫﻤﻮاره ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻫﺪﻓﯽ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﯾﮏ ﻗﺪم ﺑﻪ آن ﻫﺪف ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮ ﺷﻮد.  

3- اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ را ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﻨﯿﺪ« ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻣﺼﻠﺢ ﺧﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺎﻟﺢ ﺑﺎﺷﻨﺪ».  

ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻮﻋﻮد و ﻣﺼﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ از ﺧﻮد ﺷﺮوع ﮐﻨﺪ و ﺑﺎ اﻧﺠﺎم اﻋﻤﺎل ﺻﺎﻟﺢ ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان را ﺑﺮای آﻣﺪن ﻣﻮﻋﻮد و اﺻﻼح ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ آﻣﺎده ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ زﻣﯿﻨﻪ ﻇﻬﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد.  

درس ﯾﺎزدﻫﻢ : ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ و وﻻﯾﺖ ﻓﻘﯿﻪ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 141  

1- ﭘﯿﺎﻣﻬﺎی اﺻﻠﯽ اﯾﻦ درس ﮐﺪاﻣﻨﺪ ؟  

ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﻬﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ در زﻣﺎن ﻏﯿﺒﺖ ﺗﻌﻄﯿﻞ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺟﺪﯾﺪی ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ.  

وﻻﯾﺖ ﻣﻌﻨﻮی: از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ وﻻﯾﺖ ﻣﻌﻨﻮی ﻧﯿﺎز ﺑﻪ وﺟﻮد آﺷﮑﺎر اﻣﺎم در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﯿﺴﺖ در زﻣﺎن ﻏﯿﺒﺖ ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮد اﻣﺎم ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.  

اﻟﻒ: ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ ﻋﻤﻠﯽ : در ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺒﺮی در ﺷﮑﻞ ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ ﻓﻘﯿﻪ اداﻣﻪ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ .  

ب: وﻻﯾﺖ ﻇﺎﻫﺮی : ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ در ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺒﺮی در ﭼﻬﺎر ﭼﻮب وﻻﯾﺖ ﻓﻘﯿﻪ اﺳﺘﻤﺮار ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .  

2-ﻣﻘﺼﻮد از «ﺗﻘﻠﯿﺪ» در اﺣﮑﺎم دﯾﻨﯽ ﭼﯿﺴﺖ ؟  

ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻏﯿﺮ ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﻏﯿﺮ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﮐﺎرﺷﻨﺎس در ﻋﻠﻮم دﯾﻨﯽ (ﻓﻘﯿﻪ )ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﺻﺤﯿﺢ وﻇﺎﯾﻒ دﯾﻨﯽ ﺗﺎ اﻋﻤﺎل آﻧﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﻣﻮازﯾﻦ دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﭘﯿﺮوی ﯾﺎ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ .ﭘﺲ ﺗﻘﻠﯿﺪ در اﯾﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی رﺟﻮع ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ اﺳﺖ.  

3-ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺑﺮای ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻻزم اﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ؟  

ﺑﺮای ﺗﻤﺎم ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ ﺗﮑﻠﯿﻒ رﺳﯿﺪه اﻧﺪ، اﻋﻢ از ﻣﺮد و زن ﮐﻪ در اﺣﮑﺎم دﯾﻨﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺣﺘﯿﺎط ﻫﻢ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ ﻻزم اﺳﺖ از ﯾﮏ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﯿﺪ واﺟﺪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ.ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻓﻘﻂ در ﻓﺮوع دﯾﻦ ﯾﺎ اﺣﮑﺎم ﻋﻤﻠﯽ ﺟﺎﯾﺰ اﺳﺖ و در اﺻﻮل دﯾﻦ(ﺗﻮﺣﯿﺪ ، ﻋﺪل ، ﻧﺒﻮت ، اﻣﺎﻣﺖ ، ﻣﻌﺎد) ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺟﺎﯾﺰ ﻧﯿﺴﺖ.  

4-ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﺟﻊ «ﻋﺎدل» و « زﻣﺎن ﺷﻨﺎس» ﺑﺎﺷﺪ؟  

ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺎدل ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ در اﺳﺘﺨﺮاج اﺣﮑﺎم ﺷﺮﻋﯽ ﻫﻮای ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را دﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪﻫﺪ   

ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺑﺎﯾﺪ زﻣﺎن ﺷﻨﺎس ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ اﺣﮑﺎم دﯾﻦ را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎی روز اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﻨﺪ .  

5-اﻧﺘﺨﺎب وﻟﯽ ﻓﻘﯿﻪ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و ﻣﺮدم از ﭼﻪ ﻃﺮﯾﻘﯽ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت اﯾﺸﺎن دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ؟  

ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ رﻫﺒﺮی ﺟﺎﻣﻌﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﺬﯾﺮش و ﻣﻘﺒﻮﻟﯿﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺮدم ( ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ ره ) ﯾﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن رﻫﺒﺮی ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد (ﺑﻪ ﻃﻮر ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ).ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن ﻓﻘﻬﺎﯾﯽ را از ﻃﺮف ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮔﯽ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم در ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎن ﻫﻢ وﻟﯽ ﻓﻘﯿﻪ را اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .  

6-ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎز ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪی (ﻋﺞ) ﺑﺎﺷﺪ؟  

اﻟﻒ-ﺗﺸﮑﯿﻞ اﯾﻦ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻓﺮﺻﺖ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ را ﺑﺮای آﻣﺎدﮔﯽ ﻇﻬﻮر ﻻزم اﺳﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﻨﺪ.  

ب- ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ در اﯾﺮان در ﻋﺼﺮ ﻏﯿﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی اراﺋﻪ ی ﯾﮏ اﻟﮕﻮ از ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ دﯾﻨﺪاران اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻟﻬﺎم از ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ اﻧﺒﯿﺎء ﺑﺮای ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ و ﺳﻌﺎدت دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. در اﯾﻦ ﺣﮑﻮﻣﺖ ،زﻣﯿﻨﻪ ی ﻋﺒﻮدﯾﺖ ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ،ﺑﺮاﺑﺮی و ﻋﺪاﻟﺖ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ ﮐﺸﻮر و رﻓﺎه و اﺳﺎﯾﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ آﯾﺪ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﻄﺮ ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ در ﺟﻬﺎن ﮔﺴﺘﺮده ﻣﯽ ﺷﻮد و دﯾﻨﺪاران و ﺣﻖ ﻃﻠﺒﺎن ﺟﻬﺎن اﻣﯿﺪوار ﺑﻪ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺣﯿﺎت ﻓﻀﺎﺋﻞ اﺧﻼﻗﯽ و ﮐﺮاﻣﺖ ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن آﻣﺎده ی ﻇﻬﻮر ﻣﻮﻋﻮد ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ.  

ج- وﺟﻮد ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻣﮑﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﺎﺟﻢ را ﻓﺮاﻫﻢ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی وﺳﯿﻌﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﮑﺒﺎر ﺳﺘﯿﺰی ﺗﺪارک ﺑﺒﯿﻨﺪ.  

درس دوازدﻫﻢ : وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص150  

1-ﺗﻔﺎوت ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﺎی ﺟﻤﻬﻮری را ﺑﺮ ﺷﻤﺮﯾﺪ .  

ﻧﻈﺎم ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ و اداره ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺬاران ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﺧﻼف دﺳﺘﻮرات اﻟﻬﯽ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪ.و ﻫﺪف اﺻﻠﯽ آن ﺳﻌﺎدت اﺧﺮوی و ﺑﺮﻗﺮاری ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ و آﺳﺎﯾﺶ و رﻓﺎه ﻣﺮدم را در اﯾﻦ ﭼﺎر ﭼﻮب ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ.  اﻣﺎ ﺣﮑﻮﻣﺘﻬﺎی ﺟﻤﻬﻮری دﯾﮕﺮ ﻫﺪف ﺧﻮد را ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺎدی ﻣﺮدم ﻗﺮار داده و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎی اﻟﻬﯽ ﺑﯽ اﻋﺘﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.  

2- کلمه ((جمهوری)) و کلمه ((اسلامی )) بیانگر چه ویژگی هایی از حکومت کشور ماست ؟

جمهوری یعنی اکثریت مردم ، نوع حکومت خود را تعیین کرده اند . نه فرد یا گروه خاصی و اسلامی یعنی  مردم پای بند خود را به اصل نظام اسلامی و قانون اساسی نشان می دهند.

3- بنابر عهد نامه ی امیر المومنین (ع) چرا حاکم اسلامی باید نسبت به همه ی افراد جامعه ی اسلامی ، چه مسلمان و چه غیر مسلمان مهربان باشد؟

زیرا مردم دو دسته اند ، دسته ای برادر دینی و دسته ای دیگر در آفرینش همانند می باشند.

4- بنا بر عهد نامه ی امیر المومنین (ع) چرا حاکم اسلامی باید عیب جویان را از اطراف خود دور کند ؟

زیرا مردم عیب هایی دارند ک مدیر و رهبر جامعه باید بیش تر از همه در پنهان کردن آنها بکوشد.

درس ﺳﯿﺰدﻫﻢ : ﻋﺰت ﻧﻔﺲ  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 167  

1-ﻣﯿﺎن ﻋﺰت ﻧﻔﺲ و ﮔﻨﺎه ﭼﻪ راﺑﻄﻪ ای وﺟﻮد دارد؟ ﭼﺮا؟  

ﻋﺰت ﻧﻔﺲ ﯾﻌﻨﯽ اﺣﺴﺎس ﺑﺰرﮔﻮاری و ﻋﻈﻤﺖ، و ﮔﻨﺎه ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﻘﺎرت و ﭘﺴﺘﯽ ﮐﺸﺎﻧﺪن. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ راﺑﻄﻪ ی ﻋﮑﺲ دارﻧﺪ . ﻫﺮ ﻗﺪر ﮐﻪ ﮐﺮاﻣﺖ ﻧﻔﺲ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻨﺎه ﮐﻤﺘﺮ. ﺗﺎ اﻧﺴﺎن ﺣﻘﯿﺮ ﻧﺸﻮد و ﺧﻮد را ﮐﻮﭼﮏ ﻧﮑﻨﺪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﻧﻤﯽ زﻧﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻫﺮ ﻗﺪر ﺧﻮد را ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﺗﻦ ﺑﻪ ذﻟﺖ ﻧﻤﯽ ﺳﭙﺎرد .  

2- آﯾﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﺴﺆﻟﯿﺖ اﻧﺠﺎم دادن ﮔﻨﺎه را از دوش ﺧﻮد ﺑﺮ داﺷﺖ و ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ بیرونی ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮد؟  

ﺧﯿﺮ – ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﯿﺮوﻧﯽ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ ، اﻣﺎ ﻋﺎﻣﻞ و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﺧﻮد اﻧﺴﺎن اﺳﺖ و ﺑﺎ اﺧﺘﯿﺎر و اراده ی ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﻣﯽ زﻧﺪ . دوری از ﮔﻨﺎه ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺴﺘﮕﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻋﺰت ﻧﻔﺲ و ﻫﻤﺖ ﻣﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد.   در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﯾﮑﯽ ﮔﻨﺎه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﻣﺎ در ﻫﻤﺎن ﺷﺮاﯾﻂ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮی ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻘﻮا ﭘﯿﺸﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﭘﺲ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد اﻧﺴﺎن دارد.  

3- ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻪ ی 10 ﺳﻮره ی ﻓﺎﻃﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰّت ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،راه ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی از ﻋﺰّت اﻟﻬﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟    

 مَن کَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَالَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَکْرُ أُوْلَئِکَ هُوَ یَبُورُ ﴿۱۰﴾

«ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻋﺰت ﻣﻰﺧﻮاﻫﻨﺪ از ﺧﺪا ﺑﻄﻠﺒﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻋﺰت از آن ﺧﺪاﺳﺖ».  

راه ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی از ﻋﺰّت اﻟﻬﯽ اﻃﺎﻋﺖ از ﺧﺪاوﻧﺪ و ﻗﺪم ﮔﺬاﺷﺘﻦ در راﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽ ﭘﺴﻨﺪد.  

4-آﯾﺎ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ دارای ﻋﺰت ﻧﻔﺲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﻤﺎن ﺷﮑﻨﯽ دﺳﺖ ﻣﯽ زﻧﺪ؟  

ﺧﯿﺮ – زﯾﺮا ﮐﺴﯽ ﭘﯿﻤﺎن ﺧﻮد ﺑﺎ دﯾﮕﺮان و ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺎ ﺧﺪا را ﻣﯽ ﺷﮑﻨﺪﮐﻪ اﺑﺘﺪا در ﺧﻮد ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮد ﻋﺎﻟﯽ او ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺧﻮد داﻧﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰت اﺳﺖ ﺧﻮد ﻋﺎﻟﯽ را ﺑﺮﺗﺮ ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد و آن را ﻋﺰﯾﺰ ﻣﯽ دارد.  

درس ﭼﻬﺎردﻫﻢ : زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﻘﺪس  

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 183  

1-ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺧﺎﻧﻮاده را ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ودوﺳﺘﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد؟  

اﮔﺮ در ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﺗﺸﮑﯿﻞ آن ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد ﺧﺎﻧﻮاده ﻋﺎﻣﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ و دوﺳﺘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد.  ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻮاده ﻋﺎﻣﻞ آراﻣﺶ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮزﻧﺪان درﮐﺎﻧﻮن ﺧﺎﻧﻮاده رﺷﺪ ﮐﻨﻨﺪ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺷﻮﻧﺪ و ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﻞ رﺷﺪ ﻓﻀﺎﯾﻞ اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺎﺷﺪ و اﮔﺮ ﻧﯿﺎز ﺟﻨﺴﯽ در راﺑﻄﻪ ی زﻧﺎ ﺷﻮﯾﯽ ﺑﺮآورده ﺷﻮد ، ﺧﺎﻧﻮاده ، ﮐﺎﻧﻮن ﻣﻬﺮ و ﻋﺎﻣﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ی ﮔﺴﺘﺮده ﻫﻢ ﺗﻮ ﺟﻪ ﮐﺮد و ﻣﯿﺎن ﺧﻮﯾﺸﺎن ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﺑﺪ   

2- وﻗﺘﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﺋﯿﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺎﻧﻮاده را اﺻﻞ ﻗﺮار داد و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻫﺎ را ﺑﺎ آن ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮد، ﻣﻨﻈﻮر ﭼﯿﺴﺖ؟  

ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻮاده را ﻣﺤﻞ رﻓﻊ ﻧﯿﺎز ﺟﻨﺴﯽ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﺪ ﺑﺎ دﯾﮕﺮان راﺑﻄﻪ ﻧﺎﻣﺸﺮوع ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ و در ﺟﻠﺴﺎت ﻓﺴﺎد ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﺗﻼش ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دام اﻓﺘﺎده اﻧﺪ را ﻧﺠﺎت دﻫﺪ .  ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻮاده را ﻣﺤﻞ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﯽ داﻧﺪ ﺷﻐﻠﺶ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪ رﺳﯿﺪﮔﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ .ﻣﺮد ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﻣﻨﺰل آﯾﺪ و راﺑﻄﻪ اش ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﺣﻔﻆ ﺷﻮد زن ﺧﺎﻧﻮاده وﻇﯿﻔﻪ ی ﺷﯿﺮ دادن و ﺗﺮﺑﯿﺖ و ﻣﺤﺒﺘﺖ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪ را ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.  

درسﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ : ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﻘﺪس   

اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖص 195  

1-ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﯿﺪ.  

زن : ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﺟﻨﺴﯽ ﻫﻤﺴﺮ- اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎی آراﻣﺶ  ﺑﺮای ﻣﺮد در ﺧﺎﻧﻪ – ﻗﺒﻮل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺎی ﻣﺮد ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﻣﺤﺪوده ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع اﺳﺖ – اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻒ ﻣﺎدری ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺻﺤﯿﺢ  

ﻣﺮد: داﺷﺘﻦ ﺷﻐﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ- ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ و ﻋﺎﻃﻔﯽ ﻫﻤﺴﺮ- ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﺎﻣﻞ از ﺧﺎﻧﻮاده ی ﺧﻮد در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺸﮑﻼت و ﺗﻬﺪﯾﺪات – اﻧﺠﺎم وﻇﺎﯾﻒ ﭘﺪری.  

2-اﮔﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ی ﺑﯿﻦ ﺑﻠﻮغ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ازدواج ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﻮد، ﭼﻪ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ آﯾﺪ؟  

اﻣﮑﺎن اﻧﺤﺮاف ﺟﻨﺴﯽ و ﮔﻨﺎه – ﻋﺪم ﻟﺬت ﮐﺎﻓﯽ از ﻧﺸﺎط دوره ی ﺟﻮاﻧﯽ – ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺎداﺑﯽ و ﻧﺸﺎط روﺣﯽ و ﺟﺴﻤﯽ و ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺳﻼﻣﺖ آن دو- اﻓﺰاﯾﺶ رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﺸﺮوع ﺑﯿﻦ دﺧﺘﺮان و ﭘﺴﺮان – اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺟﺮم و ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﻋﻨﻒ و ﻓﺴﺎد